سلطه سپاه پاسداران بر بخش‌های عمده صنعت نفت و گاز ایران
یکی دیگر از پهنه‌‌هایی که سپاه پاسداران و قرارگاه خاتم‌الانبیاء آن در عرصه اقتصادی ایران بر آن چنگ انداخته، صنعت نفت و گاز است.
قسمت چهاردهم:
در مطلب پیشین آثار ویرانگر سدسازی‌های سپاه بر روی دریاچه‌ها، تالاب‌ها و کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. این مطلب به بررسی چنگ‌اندازی سپاه و قرارگاه خاتم‌الانبیاء آن بر حوزه حوزه نفت و گاز می‌پردازد.
بعد از ورود به فعالیت‌های اقتصادی در سال ۱۳۶۸، سپاه تجربه‌ای در زمینه صنعت نفت و گاز نداشت لاجرم وارد عرصه سدسازی شد، اولین فعالیت‌های سپاه در صنعت نفت و گاز، منحصر به اجاره‌دادن ماشین‌آلات به شرکت‌هایی بود که در میدان گازی پارس جنوبی فعالیت می‌کردند.
اما در گذر زمان و انحصارطلبی بی‌حد، که ویژگی مشترک سپاه و حکومت ولایت است، پا را فراتر نهاد و در سال‌های بعد وارد عرصه انرژی و نفت و گاز شد.
در سال ۱۳۸۲، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نظام دستوری صادر کرد که به موجب آن نیروهای مسلح باید مانند مقاطعه‌کاران در پروژه‌های عمرانی مشارکت کنند، به این ترتیب سپاه پاسداران دامنه نفوذ خود را به صنایع پرسود نفت و گاز گسترش داد.
زمینه‌سازی برای دست‌اندازی سپاه به صنعت نفت و گاز
علاوه بر آن، این چنگ‌اندازی‌ها باید بسترسازی شده و پوشش قانونی! به خود می‌گرفت، برای حل این مشکل خامنه‌ای وارد میدان شد و شعبده «سیاست‌های کلی اصل ۴۴» را به اجرا درآورد.
در اول خرداد ۱۳۸۴ طبق ابلاغیه‌ی سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی نظام، از سوی خامنه‌ای، دولت وقت موظف شد تا پایان برنامه چهارم اقتصادی (سال ۱۳۸۸)، ۸۰ درصد فعالیت‌های اقتصادی خود را به آنچه «بخش‌های تعاونی و خصوص و عمومی غیردولتی» می‌نامید واگذار کند، سیطره سپاه بر بخش عمده نفت و گاز کشور از این نقطه آغاز و روند آن تسهیل شد.
طبق همان ابلاغیه، و تصویب‌شده در سال ۱۳۸۶، خامنه‌ای همچنین دولت را موظف کرد به تدریج تا پایان برنامه پنج توسعه (سال ۱۳۹۴)، ۲۵ درصد از اقتصاد ایران، بالغ بر ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار از ثروت مردم ایران را در اختیار بخش تعاونی بگذارد. با نگاهی به سلسله تعاونی‌های سپاه، سرنوشت این بخش از ثروت مردم ایران نیز مشخص است.
خدمت احمدی‌نژاد به برادران قاچاقچی‌اش
با دست‌یازیدن به این سیاست و با روی کارآمدن احمدی‌نژاد از اعضای سپاه، کار برای چنگ اندازی سپاه بر صنعت نفت و گاز کشور تسهیل و تسریع گشت.
اولین هدیه احمدی‌نژاد به برادرانش! قرارداد ۱.۳ میلیارد دلاری احداث خط لوله گاز از عسلویه به ایرانشهر در سیستان و بلوچستان، آنهم بدون برگزاری مناقصه، بود. ارزش این قرارداد بعد از امتداد تا مرز پاکستان به ۲.۲ میلیارد دلار رسید.
روند واگذاری‌های پروژه‌های نفت و گاز در مدت کوتاهی آنچنان وسعت یافت که دویچه وله به نقل از ایرنا در بهمن ۱۳۸۴ نوشت: «ارزش قراردادهای نفتی قرارگاه خاتم به ۲۵میلیارد دلار رسیده است».
در این دوران سپاه نفوذ خود را در پروژه‌های نفت و گاز عسلویه و پارس جنوبی گسترش داد. بعد از خروج شرکت نروژی اکرکاورنر در تیر ۱۳۸۵، پروژه توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ گاز پارس جنوبی به ارزش ۲.۱ میلیارد دلار و این نیز بدون مناقصه به گروه سپانیر سپاه واگذار شد.
سودجویی‌های میلیاردی از این پروژه توسط سپاه در حالی بود که بودجه آن نیز از محل حساب ذخیره ارزی تامین می‌شد. رستم قاسمی، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم‌الانبیا درباره تامین منابع این پروژه گفته بود «تأمین مالی عملیات در فازهای ۱۵ و ۱۶ میدان مشترک گازی پارس جنوبی در گروه برداشت یک میلیارد دلاری از حساب ذخیره ارزی است.»
استفاده از نیروی نظامی برای سطله بر صنعت نفت و گاز کشور
در مقاطعی هم که منافع سپاه در صنعت نفت و گاز به خطر می‌افتاد، سپاه نیروی نظامی‌اش را وارد صحنه می‌کرد تا کار را پیش ببرد؛ تصرف دکل حفاری نفتی شرکت رومانیایی در خلیج فارس و بازداشت کارکنان آن، در سال ۱۳۸۵، تنها یک نمونه است.
در چنگ‌اندازی دیگر به صنعت نفت و گاز، سپاه شرکت کیش اورینتال اویل؛ یک شرکت خصوصی و فعال در این زمینه و در همکاری با شرکت آمریکایی هالیبرتون را در سال ۱۳۸۶ با فشار نظامی و قضائی! به تصرف خود درآورد.
برخی دیگر از چنگ‌اندازی‌های سپاه بر بخش انرژی کشور
واگذاری‌های پروژه‌های نفت و گاز به سپاه پایانی نداشت، در ادامه همکاری احمدی‌نژاد با سپاه، در اسفند ۱۳۸۸، وزارت نفت قرارداد ۸۵۰ میلیون دلاری پروژه لوله‌های نفت را با قرارگاه خاتم‌الانبیاء امضا کرد.
در فروردین ۱۳۸۹ و پس از آن‌که شرکت‌های ترکیه‌ای انصراف خود را از اجرای پروژه فاز سوم توسعه میدان نفت و گاز پارس جنوبی اعلام کردند، این پروژه ۷ میلیارد دلاری بدون مناقصه در اختیار قرارگاه خاتم‌الانبیاء قرار گرفت.
همچنین با اعلام انصراف شرکت انگلیسی ـ هلندی شل و شرکت اسپانیایی رپسول از فعالیت در میدان نفت و گاز پارس جنوبی در خرداد ۱۳۸۹، این پروژه ۵ میلیارد دلاری نیز بلامناقصه به سپاه واگذار گردید.
درآمد سالانه‌ی ۲۰ میلیارد دلاری سپاه تنها از یک پالایشگاه
آنطور که عبادالله عبداللهی، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم‌الانبیاء در اسفند ۹۵، در مورد درآمد پالایشگاه خلیج فارس اعلام کرد: «۶۰ میلیون لیتر فرآورده از این پالایشگاه تولید می‌شود… که اگر با نرخ جهانی محاسبه کنیم و برای هر لیتر یک دلار حساب کنیم هر روز ۶۰ میلیون دلار درآمد پالایشگاه خلیج‌فارس است و سالانه ۲۰میلیارد دلار درآمد دارد. شما اگر با دلار نرخ ۳-۴هزار تومان حساب کنید سالی ۷۰ تا ۸۰ هزار میلیارد تومان درآمد این پالایشگاه است».
برای سودجویی‌ها و گستردگی تسلط سپاه بر نفت و گاز کشور پایانی متصور نیست. انسیتوی تحقیقات دفاع ملی واشنگتن در گزارشی در سال ۲۰۱۸ تعداد مناقصاتی که سپاه پس از ۱۳۶۸در آنها شرکت داشته را در حدود ۷۵۰۰مورد تخمین زده است.
پاسدار سعید محمد، فرمانده فعلی قرارگاه خاتم‌الانبیاء نیز درباره این گستردگی در مهر ۱۳۹۸ اعلام کرد: «۳۵ درصد تولید بنزین، ۲۰ درصد تولید گاز، ۲۲ درصد تولید گازوییل، ۳۲ درصد خطوط انتقال نفت و گاز، ۵۰ درصد سدهای کشور و… در اختیار قرارگاه خاتم سپاه می‌باشد.»
ادامه دارد…
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.