پاکابارا-آرتامن، پیشگویان مستعار وضعیت تراژدی امروز و آینده فروپاشی ایران(۲)

برخی معتقدند بایست ۴ تا صفر کم شود، معنی این حرف این است که مثلاً ده هزار ریالی فعلی بشود یک تومان. در حالی هم‌اکنون تعداد زیادی کالا زیر ده هزار ریال معامله می‌شود، در بازۀ قیمت هزار ریال تا ده هزار ریال تعداد زیادی کالا است.

از طرفی برای پول خورد چه بایست کرد؟ اگر چهار صفر کم شود، ناچار باید یک واحد پول خُرد تعریف شود، حالا با هر نامی (دریک، دینار، قرون،…)، بسیاری همیشه فرض این بر این می‌گذارند در ایران تورم افزایشی است، این فرضیه که همیشه اجناس گران می‌شوند و حتی برخی اقتصاددان‌ها معتقدم اندکی تورم لازم است، بگمانماز نظریات نولیبرالیسم اقتصادی است!؛ در حالی‌که در اقتصاد بازار رقابتی آزاد، این سخن، بی‌معنی است؛ عملاً بسیاری از کالاها، به لطف پیش‌رفت فناوری و تولید انبوه، قیمت‌تمام شده شان کم‌تر شده است، به ویژه در بخش خدمات، اتوماسیون و مکانیزاسیون، رباتیک، که موجب کاهش استفاده از تعداد نیروی کار، و افزایش بهره‌وری انرژی و زمان می‌شود، در نتیجه بهای تمام شده کم‌تر می‌شود، این آینده محتمل‌تر دنیا تولید کالا و خدمات است. پس اعتقاد به تورم و مفید بودنش به‌نظرم جای شک است.

اعتقاد به تورم و مفید بودنش، بر خلاف واقعیات اقتصاد آینده است! در حالی تمایل جهانی به کاهش فرزندآوری است، جلوگیری از اسراف، بازیافت و تولید کالاهای از بنیان بازیافت شدنی، با دوام‌سازی، چندکاربری‌سازی بسیاری از کالاها، خودکارسازی/اتوماسیون، رباتیک، چاپگر سه بعدی، اقتصاد دانش بنیان… همه خبر می‌دهد اساساً تولید کالا و خدمات ارزان‌تر باید باشد.

در واقع گرانی کالا و با تورم متفاوت است، این را من می‌دانم، اما نکته همین است که احتمالاً برخی کالاها ارزان‌تر ممکن است بشود، خورده فروشی، بسته‌بندی کوچک‌تر، کاهش خرید فله‌ای، همگی ممکن است به نیاز پول خرده را افزایش دهد، در نتیجه حذف چهار تا صفر جامعه را نیازمند به انتشار واحد پول خرد خواهد شد.

از طرفی برخی معتقدند درشت‌ترین اسکناس یک‌صد هزار ریالی است که اگر سه صفر کم شود، می‌شود ۱۰۰ تومان نو. این عدد مناسبی برای درشت‌ترین اسکناس یک کشور است. هر چند ارقام ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ هم در کشورهای با اقتصاد پر رونق و مهم جهان موجود است. با حذف سه تا صفر، اگر بخواهند اسکناس ۱۰۰۰ تومان نو چاپ کنند، جای‌گزین تراول/چک‌پول فعلی است.

نکته این است، تعداد صفرها، مشکل محاسبات در ارقام بزرگ حل می‌کند و نه مشلات اساسی پول و اعتبار اقتصادی را، این رفرم سطح پایین تاکتیکی است، و رفرم پولی سطح بالا راه‌بردی نیست، البته کاری مفیدی است برای تسهیل محاسبات عددی، ولی تحولی بزرگ نیست، تحول و رفرم مهم در زمینه کنترل تورم، این کار با در بلند مدت می‌شود انجام پذیرد، وقتی که اقتصاد توان توازن میان عرضه و تقاضا داشته باشد، روابط اقتصادی با تمام دنیا عادی شده باشد، نرخ تورم و سود بانکی مثل اغلب کشورهای قدرت‌مند اقتصادی، تک رقمی و به حدود ۵ درصد برسد که نیازمند کاهش نوسان ارزش پول ملی است، یکی از راه‌هایش پیش‌نهاد تبدیل پول اعتباری به حقیقی (زرچک و سیم‌چک و امثالهم). این رفرم واقعی پولی و اعتباری است، که ارزش افزوده واقعی عامل افزایش ثروت باشد و نه حلق پول کاذب، که من با استفاده نظریات دیگران توضیخ دادم.

منبع: پاکابارا
“پیشنهادِ ایده‌های کاربُردی از برای آسانی رِفُرم اقتصادی” (آرتامن)