نابسامانی تلخ افغانستان خاطر هر انسانی را می‌آزارد. این آشوب ریشه در برتری‌جویی و شریعت‌ستایی تندروهای دینی دارد، آشوب و کشمکشی که بیش از هر کس گریبان کودکان بیگناه و دختران و زنان را گرفته است.
هدف طالبان تحمیل اراده خود بر مردم افغانستان از راه پیاده کردن سنت‌‌های قبیلگی خود که در مجموع پختونوالی یا پشتونوالی نامیده می‌شوند است. پختونوالی مجموعه‌ای از کردارها و روش و منش قومی پشتون‌هاست که آمیزه‌ای است از شریعت و قرن‌ها سنت مردسالارانه‌ی کهن. ‘امارت اسلامی’ طالبان می‌رود تا با تحمیل باورها و سنت خود دور دیگری از خشونت را در این کشور فقیر و رنجدیده حاکم کند.
پشتون‌ها بخشی از جمعیت پاکستان نیز هستند و پیوندهای قومی و دینی-سیاسی در ارتباطی تنگاتنگ پاکستان را به حامی بزرگ طالبان بدل کرده است. اگر اراده‌ای بین‌المللی برای فشار روی پاکستان بزرگترین حامی طالبان وجود داشت این گروه تندرو این چنین پر و بال نمی‌گرفت.
جنگجویان طالبان بسیار آگاهانه آثار دینی مردمان دیگر مانند تندیسهای بودا در بامیان را از بین می‌برند. در صد و اندی سال گذشته هر گاه که پشتون‌ها توانسته‌اند به گروههای دیگر به ویژه سه گروه بزرگ تاجیک‌ها و ازبک‌ها و هَزاره‌های شیعه مذهب آزار رسانده‌اند و در مواردی با مصادره زمین و دام ازبک‌ها و تاجیک‌های شمال را وادار به کوچ و ترک وطن کرده‌اند.
پرزیدنت بایدن همین چند وقت پیش در جواب به خبرنگاری گفت که بیرون کشیدن نیروهای نظامی از افغانستان هرگز مانند ترک ویتنام نخواهد شد. خاطره ترک کردن سفارت آمریکا در ویتنام در آخرین ساعت و توسط هلیکوپتر از بام ساختمان هنوز بر حافظه‌ی جمعی مردم آمریکا سنگینی می‌کند. کاخ سفید با اطمینان و آسودگی تاکید می‌کرد که حتی اگر نیروهای طالبان موفق شوند پیشروی کنند دستیابی آنها به کابل هفته‌ها طول خواهد کشید و سفارت آمریکا در آنجا خواهد ماند تا از حقوق زنان و دختران افغانستان حمایت کند.
اما تفنگ بدوشان طالبان بر خلاف پیش‌بینی خوش‌بینانه کاخ سفید چنان برق‌آسا به دروازه کابل رسیدند که کار به نابود کردن مدارک و دستگاههای سفارت آمریکا کشید. هزاران پاسپورت که برای افغانی‌های مهاجر صادر شده بودند نیز به ناچار نابود شدند. آقای بایدن در برابر اعتراض‌ها تنها به این بسنده کرد که بگوید امنیت افغانستان مساله مردم آن کشور است و نه مساله کاخ سفید. اگرچه گوهر این سخن درست است اما آمریکا در امور افغانستان پا گذاشته و درگیر شده و شاینده نبود که دموکراتها دست در دست سیاستمداران اروپا افغانستان را به این سادگی به حال خود رها کنند تا طالبان دوباره “امارت” اسلامیستی دیگری بر پا کند. خروج نیروهای ناتو و آمریکا افغانستان را دوباره به دوران تلخ چیرگی دستگاه سرکوبگر دینی بر خواهد گرداند.
امارت اسلامی طالبان، افزون بر سپاه آزموده و جنگ دیده خود، از این سپس ارتشی را که آمریکا و نیروهای ناتو آموزش داده و تجهیز کرده‌اند در دست خواهد داشت و در غیبت ناتو افغانستان احتمالا دوباره تبدیل به کمپی نظامی خواهد شد برای پناه دادن، آموزش و گسیل تروریست‌ها به نقاط دیگر خاورمیانه و جهان. دین‌ورزان طالبان چشم به خراسان ایران دارند و باید منتظر بود و دید که آیا بخاطر این باور نادرست حاضرند دست به ماجراجویی در مرزهای ایران بزنند یا نه.
بسیاری ویدیوهای دردناک فرودگاه کابل را در این یکی دو روز دیده‌اند. پس از سقوط کابل تعداد زیادی از شهروندان افغانی که برای خارجی‌ها و به ویژه کارمندان و شهروندان آمریکایی مستقر در افغانستان به کارهایی مانند ترجمه پرداخته بودند، همراه گروههایی دیگر از مردم، همگی از هراس طالبان به فرودگاه کابل هجوم آوردند و با تلاشی باور نکردنی سعی کردند که سوار هواپیماهای نیروی هوایی آمریکا شوند. تعدادی از مردم در ازدحام فرودگاه جان سپردند.
فیلمی در شبکه‌های اجتماعی همرسانی شده که نشان می‌دهد هواپیمایی روی باند فرودگاه کابل راه افتاده و می‌خواهد شتاب بگیرد و عده‌ای هراسان از طالبان سعی دارند از پیکر و چرخهای هواپیما بالا روند و چند نفر روی بال هواپیما جای گرفته‌اند. ویدیوی دیگری توسط رسانه ایندیا تایمز پخش شد که نشان می‌دهد دو نفر از زیر یک هواپیما که از باند فرودگاه کابل بلند شده بود و داشت اوج می‌گرفت به سوی زمین پرتاب شدند و جان سپردند. دستکم یک نفر بخاطر گیر کردن در مکانیسم فرود هواپیما جانسپرده است.
اگرچه قدرت به آرامی دست به دست شد و ارتش در برابر طالبان مقاومت نکرد، اما آمدن طالبان به کابل در مردم هراس زیادی برانگیخته است و هجوم مردم به فرودگاه کابل نشانگر وحشت مردم از حکومت دینی است.
بسیاری از ایرانیان این دست به دست شدن آرام قدرت در افغانستان و روی کار آمدن یک دولت تندرو اسلامیست را با انقلاب مشروعه‌ی ۱۳۵۷ هم‌سنجی می‌کنند.
در ایالات متحده حتی روزنامه‌هایی که به دموکراتها نزدیکترند در این دو روز انتقادهای سختی از پرزیدنت بایدن کرده‌اند. نیویورک تایمز می‌نویسد منصفانه باشد یانه نام بایدن در تاریخ با این خروج اسفبار و تحقیرآمیز از افغانستان گره خواهد خورد.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.