کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش‌های ماهانه خود به بررسی‌ وضعیت حقوق بشر در ایران در مرداد ماه ۱۳۹۵ پرداخت.

کانون مدافعان حقوق بشر که ریاست آن‌ بر عهده شیرین عبادی است در گزارش خود با اشاره به چگونگی رسیدگی به پرونده‌های قضایی متهمان سیاسی و عقیدتی در دادگاه‌های انقلاب، اعلام کرده است که در نظام جمهوری اسلامی ایران، دادرسی عادلانه در خصوص دگراندیشان وجود نداشته و ندارد.

از همین رو این سازمان مردم‌نهاد در گزارش خود با بیان اینکه اولین خواسته مردم در جنبش مشروطه ایران، تأسیس «عدالتخانه» بوده، نوشته است: «ایران «عدالتخانه» ندارد.»

کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش خود با اشاره به اعدام‌های انجام شده در زندان‌های ایران در سال ۱۳۶۷ که از آن به‌عنوان «فاجعه کشتار زندانیان سیاسی و عقیدتی در سال ۱۳۶۷» نام برده، اعلام کرده است که هنوز هم پرونده‌های دگراندیشان به چند قاضی مورد اعتماد وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه ارجاع می‌شود.

این سازمان مردم‌نهاد در ادامه با بیان اینکه برخورداری از قوه قضاییه مستقل و سالم، مهم‌ترین ابزار رسیدن به دموکراسی است، اعلام کرده است که وجود دادگاه‌های مستقل و قضات کارآمد و بی‌طرف می‌تواند بسیاری از مشکلات اجتماعی و سیاسی را برطرف کند.

در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود، همچنین در سه بخش “حقوق مدنی و سیاسی و فرهنگی”، “حقوق اقتصادی و اجتماعی” و “میراث فرهنگی و محیط زیست” به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته شده است.

به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، متن گزارش ماه مرداد ۱۳۹۵ کانون مدافعان حقوق بشر که در  دوم شهریور ماه ۱۳۹۵منتشر شده، به شرح زیر است:

گزارشی مختصر از وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه مرداد ۱۳۹۵

مقدمه

انتشار نوار صوتی اعتراض آیت الله منتظری علیه اعدام های تابستان سال ١٣۶٧، باردیگر خاطره کشتار زندانیان دگراندیش را در آن سال زنده کرد. این یادآوری از آن جهت اهمیت دارد که نه‌تنها در سال‌های اولیه انقلاب، بلکه تا زمان حاضر نیز دگراندیشان از دادرسی عادلانه محروم مانده‌اند؛ به‌گونه‌ای که تمامی محاکمات دادگاه‌های انقلاب، در اتاق‌های دربسته صورت گرفته و نه‌تنها خبرنگاران بلکه حتی خانواده متهمان نیز اجازه نظارت نداشته‌اند. در تمامی موارد، متهمان سیاسی و عقیدتی در مرحله تحقیقات از دسترسی به وکیل منتخب محروم مانده‌ و مدت‌ها در سلول انفرادی نگهداری شده‌اند. در اکثر پرونده‌ها متهمان زیر شکنجه‌های جسمی و روحی بوده تا مجبور به نوشتن مطالبی شوند که بازجویان امنیتی خواهان آن بوده‌اند. در بسیاری از محاکمات، بازجویان امنیتی با حضور در دادگاه‌ها و با ایفای نقش دادستان، تأثیری مخرب در نتیجه دادرسی داشته‌اند.

این در حالی است که برخی از افرادی که روزگاری در ما‌ه‌ها و سال‌های اولیه پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ مدافع محاکمات «انقلابی» و چند دقیقه‌ای بودند، بعدها خود قربانی همین بی‌عدالتی‌ها شدند.

متأسفانه امروز نیز همچنان در بر همان پاشنه می‌چرخد و بازهم دگراندیشان محروم از دادرسی عادلانه، دستگیر، محاکمه و محکوم می‌شوند و تعدادی از آنان نیز بر سر عقاید خویش، جان می‌دهند. امروز نیز همچون گذشته حفظ امنیت ملی و حفظ دستاوردهای انقلاب، بهانه‌ای برای نادیده گرفتن عدالت است.

پس از گذشت سال‌ها از فاجعه کشتار زندانیان سیاسی و عقیدتی در سال ۱۳۶۷، هنوز هم پرونده‌های دگراندیشان به چند قاضی مورد اعتماد وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه و «نه قوه قضاییه» ارجاع می‌شود تا به‌راحتی احکام مورد نظر آنان صادر شود. هنوز دادگاه ویژه روحانیت که منشاء قانونی آن محل تردید است از پذیرش وکلای منتخب متهمان امتناع می‌ورزد.

همه این تجربه‌های دردناک حکایت از عدم استقلال قوه قضاییه دارد. این در حالی است که اولین خواسته مردم در جنبش مشروطه ایران، تأسیس «عدالتخانه» بود که این امر تاکنون تحقق نیافته است و این اتفاق، عقب‌گردی دردناک به قبل از تأسیس حکومت مشروطه در ایران است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان گفت: «ایران عدالتخانه ندارد.»

در ادامه گزارش ماه مرداد ۱۳۹۵ همچنین خلاصه‌ای از وضعیت نقض حقوق بشر در ایران در مرداد ماه ۱۳۹۵ در پی می‌آید. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سایت‌ها و رسانه‌های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسیده است و در سه بخش و به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود.

وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه مرداد ۱۳۹۵

بخش اول – حقوق مدنی، سیاسی و فرهنگی

الف- وضعیت فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی

۱) در این ماه بیش از ۳۳ نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از:

سپاه پاسداران از بازداشت یک زن در استان گلستان (بدون ذکر نام)، به اتهام آنچه که «مدیریت ۵ کانال ضد دینی» در اپلیکیشن پیام‌رسان تلگرام می‌نامید، خبر داد. همچنین پلیس از بازداشت سه نفر در شهرهای شمالی (بدون ذکر نام) به اتهام آنچه که «توهین به مقدسات»می‌نامید، خبر داد. دادستان تهران نیز از بازداشت یک ایرانی دو تابعیتی (بدون ذکر نام)، به اتهام آنچه که «ارتباط با سرویس جاسوسی انگلیس» می‌نامید، خبر داد.

از سوی دیگر برخی خبرها از بازداشت جعفر رستمی‌راد- شهروند اهل اردبیل-، امین آهنین، محمد ملک خطایی، محمد الیاسی، ادموند (خاچاطوریان)، سمانه شهبازی‌فر، آرش قدسی، فاطمه امینی، مریم ذنوبی، محسن خوبیاری، حامد سپیدکار و ناصر نورد گل‌تپه- ۱۱ نوکیش مسیحی-، جلال شیشوانی و شهناز طوسی- دو شهروند اهل مراغه-، بهزاد قنبری- شهروند اهل تبریز-، وحید پورطهماسب و یوسف عیوض‌زاده- دو هوادار گروه عرفان حلقه-، یاشار رضوانی- شهروند بهایی-، رحیم بخش- شهروند اهل سرباز-، ریاض بترانی و ولید عبیداوی- دو شهروند اهل اهواز-، سید محمد میری و قاسم قنبری- دو شهروند اهل گچساران-، علی مبین، آرش کامیاب، شهاب شریفی و میلاد یزدی- چهار هنرمند- و عبدالرحمن سیریازهی- فعال مذهبی اهل سنت- حکایت دارند.

همچنین در پی برگزاری تجمع‌های اعتراضی در شهرهای مختلف استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل، تعدادی از شهروندان بازداشت شدند.

لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از مدتی با تودیع وثیقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.

همچنین سیاوش کلیایی- پیرو آیین یارسان- و حسن بزرگ‌زاده- شهروند اهل گچساران- برای چند ساعت بازداشت شدند.

۲) پیمان میرزایی- هوادار گروه عرفان حلقه- برای گذراندن شش ماه حبس، بازداشت و به زندان منتقل شد.

۳) ابراهیم مددی- فعال کارگری- به ۵ سال و سه ماه حبس تعزیری، عیسی سحرخیز- روزنامه‌نگار که در بازداشت موقت به‌سر می‌برد- در پرونده‌ای جدید به سه سال حبس، افسانه بایزیدی- فعال دانشجویی که اینک در زندان‌ به‌سر می‌برد- به چهار سال حبس و تبعید به زندان کرمان، سوما بازرگان- دانشجو- به دو سال حبس تعلیقی، میثاق یزدان نژاد- زندانی سیاسی سابق- در پرونده‌ای جدید به تحمل ۵ سال حبس و مجتبی پورحسن، عباس محمدصادق‌پور، محمدرضا مبارکی، عبدالله علیرضا نژاد، مهران زکی و احسان ارشدی- شش شهروند اهل گچساران- هر یک به دو سال حبس تعزیری و یک سال حبس تعلیقی برای مدت دو سال و منع عضویت در احزاب و گروه‌ها و دستجات سیاسی به مدت دو سال محکوم شدند. همچنین محمد مهدوی فر- شاعر- در دادگاه تجدید نظر به پرداخت سی میلیون ریال و سامان صفرزایی- روزنامه‌نگار- در دادگاه تجدید نظر به دو سال حبس محکوم شدند.

۴) جلسه‌‌های رسیدگی به اتهام‌های نجیبه صالح‌زاده- شهروند-، نازنین زاغری‌ راتکلیف- شهروند ایرانی، بریتانیایی که اینک در بازداشت به‌سر می‌برد- و متین خضری و حسین احمدپور- دو شهروند اهل بوکان که اینک در زندان به‌سر می‌برند- برگزار شدند.

همچنین جلسه‌های دادگاه‌های تجدیدنظر امیر (علی) امیرقلی- فعال مدنی که اینک در زندان به‌سر می‌برد- و آتنا دائمی، امید علی‌شناس، ئاسو رستمی، علی نوری- چهار فعال مدنی-، محمد حسین دائمی- شهروند- و على خنافره، اسماعیل رحیمیان ( دحیمى)، رسول دحیماوى (دحیمى)، ابراهیم دحیماوى ( دحیمى)، على بیت سیاح، مهدی خانى‌پور (حلفى)، جابر سخراوى، عارف صرخى، عبدالکاظم حیدری، شکرالله صخراوى، محمد خانى پور (حلفى)- ۱۱ شهروند اهل خوزستان- برگزار شدند.

۵) محمدرضاخاتمی- فعال سیاسی- به دادسرا و احمد منتظری- فرزند آیت الله منتظری- به دادگاه ویژه روحانیت، اکبر جهانگیری- شهروند اهل اهر-، امیرحسین مقصودلو- فعال هنری-، مظفر صالح نیا- فعال کارگری- و سعید جامعه‌بزرگی- رئیس دانشگاه آزاد همدان- به اتهام «برپایی مجلس مبتذل در دانشگاه همدان» به دادسرا احضار شدند. اکبر علیپور- فعال کارگری- نیز به دادگاه تجدید نظر احضار شدند. همچنین شریف ساعدپناه- فعال کارگری- به اداره اطلاعات سنندج احضار و بازجویی شد.

۶) دادستانی تهران از حضور سید محمد خاتمی- رییس جمهور اسبق ایران- در محل اجرای یک نمایش جلوگیری کرد.

ب- وضعیت حقوق فرهنگی

۱) هیأت منصفه دادگاه مطبوعات، مدیران مسئول سایت انتخاب و ماهنامه «مهرنامه» را مجرم شناخت.

۲) مقام‌های قضایی مانع از برگزاری کنسرت‌های مختلف در استان خراسان رضوی از جمله کنسرت سالار عقیلی در شهر سبزوار شدند.

۳) مقام‌های مسئول از انجام سخنرانی لطف‌الله میثمی- فعال سیاسی و مدیرمسئول چشم‌انداز ایران- در ملایر جلوگیری کردند.

۴) مقام‌های مسئول از نمایش فیلم مستند «آقای نخست وزیر» جلوگیری کردند.

۵) مقام‌های مسئول از حضور مردم بر سر مزار احمد شاملو در سالگرد درگذشت این شاعر، جلوگیری کردند.

پ- سایر موارد نقض حقوق بشر

۱) در این ماه حداقل تعداد ۵۰ نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل آنان مشخص نشده است ولی مقام های قضایی یا رسانه‌های وابسته به دولت ایران یا سایت‌های خبری اعدام آنها را تأیید کرده‌اند، به شرح زیر است:

مقام‌های قضایی از اعدام حدود بیست نفر در زندان رجایی‌شهر کرج خبر به اتهام آنچه که وابستگی به «گروه‌های تروریستی تکفیری» می‌نامیدند، خبر دادند.

«شهرام امیری» در تهران اعدام شد. رسانه‌های خبری در ایران اتهام این فرد را جاسوسی اعلام کردند.

«م.پ» و «ع.الف» در ملاء عام در بندرعباس اعدام شدند. مقام قضایی اتهام این افراد را تجاوز به عنف و آدم‌ربایی اعلام کرد. همچنین مقام قضایی از اعدام سه نفر در گرگان به اتهام تجاوز به عنف خبردادند.

«م.ر» در ملاء عام در ساوه اعدام شد. رسانه‌های خبری در ایران اتهام این فرد را سرقت مسلحانه اعلام کردند.

دادگستری استان آذربایجان غربی از اعدام «محمد عبدالهی» و دادگستری استان خوزستان از اعدام سه نفر در اهواز به اتهام محاربه خبر دادند. رسانه‌های خبری در ایران نیز از اعدام یک نفر در ملاء عام در جهرم به اتهام محاربه خبر دادند.

رسانه‌های خبری در ایران از اعدام یک نفر در مشهد، دو نفر در زندان رجایی شهر کرج، یک نفر در ملاء عام در روانسر، یک نفر در ملاء عام در سنقر و یک نفر در رشت به اتهام قتل عمد خبر دادند.

«ح.ر» در رشت اعدام شد. رسانه‌های خبری در ایران اتهام این فرد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کردند. «مجتبی.ن» و «مجید.ح» نیز در قزوین اعدام شدند. دادستان قزوین اتهام این افراد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کرد. همچنین دادگستری استان آذربایجان غربی از اعدام چهار نفر در این استان، دادگستری فارس از اعدام یک نفر در ملاء عام در کازرون و دادگستری گیلان از اعدام چهار نفر در رشت به اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر خبر دادند.

از سوی دیگر برخی سایت‌های خبری غیررسمی از اجرای احکام اعدام در زندان‌های سقز، تایباد، سلماس، میاندآب، گرگان و ارومیه خبر داده‌اند؛ اخباری که از سوی مقام‌های قضایی یا رسانه‌های وابسته به حکومت ایران تأیید یا رد نشده است.

۲) حکم شلاق «ع.ب» در ملاء عام در بندرعباس اجرا شد. رسانه‌های خبری اتهام این فرد را سرقت اعلام کردند.

۳) رسانه‌های وابسته به حکومت ایران از صدور حکم‌های اعدام برای چهار نفر به اتهام قتل عمد خبر دادند. همچنین رسانه‌‌های خبری از صدور حکم اعدام برای یک تبعه افغانستان به اتهام قتل عمد خبر دادند.

۴) رسانه‌های خبری در ایران از تراشیدن موی سر کودکان کار در کرمانشاه برای تنبیه آنان خبر دادند.

۵) مقام‌های مسئول، جسد محمد عبدالهی را به خانواده این فرد که به اتهام محاربه اعدام شده بود، تحویل ندادند. همچنین مقام‌های مسئول، جسد «پوراندخت میثاقی» را بدون اجازه خانواده این شهروند بهایی دفن کردند.

۶) مقام قضایی از بازداشت ۲۰ نفر در صوفیان، دادگستری دماوند از بازداشت ۵۰ نفر در شهر آبسرد، دادستان آمل از بازداشت ۲۰ نفر در آمل، رسانه‌های خبری در ایران از بازداشت ۲۹ نفر در کرج و ۶۰ نفر در پارک جنگلی سرخه حصار و پلیس از بازداشت ۱۵۰ نفر در تهران و ۶۳ نفر در شیراز در پی شرکت در یک مهمانی خبر دادند.

۷) پلیس از مسدود کردن ۲۰ سایت و وبلاگ مدلینگ خبر داد.

۸) پلیس از دوچرخه سواری بانوان در شهر مریوان جلوگیری کرد.

بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی

وضعیت اقتصادی و اجتماعی در ایران همچنان نامناسب گزارش می شود؛ به‌عنوان مثال، خبرها از نامناسب بودن وضعیت شغلی و حقوقی کارگران پیمانکاری برق رجاء،  شرکت صنعتی «فولاد روانشیر»، کارخانه آب معدنی داماش، شهرداری خرم آباد، مجموعه ورزشی آزادی، کارخانه قند یاسوج، پروژه آزاد راه تهران، کارخانه «قفل کار»، شهرداری اهواز،  کارخانه «ماشین سازی تبریز»، شرکت ریل گذاری مترو تهران- ورامین، مجتمع کشت و صنعت مهاباد، شهرداری آزادشهر، پالایشگاه ستاره خلیج فارس، کارخانه آدنیس، کارخانه قند وتصفیه شکر اهواز، کارخانه فرش پارس قزوین، کارخانه «کمپرسورسازی ایران»، «پروژه قطار شهری شیراز»،  کارخانه کاشی خزر، معدن «منگنز و نارچ قم»، معدن زغال سنگ «البرز شرقی »، قطار شهری اهواز، کارخانه کاشی حافظ، شرکت معدن سنگ آهن بافق، گلریس ابهر، کارخانه «فولاد سازان فرآیند» و کارگران سابق کارخانه صنایع مخابراتی راه دور ایران، حدود دویست نفر از آموزش‌دهندگان نهضت سواد آموزی، کارگزاران صندوق بیمه کشاورزی و کارکنان تعدیل شده کتابخانه مجلس حکایت دارند.

۱) پرداخت‌های حقوق و مزایای۱۲۰ کارگر «ارگ قدیم بم» برای مدت ۴ ماه، حدود ۴۵ کارگر پروژه سد حوضیان الیگودرز برای مدت ۶ ماه، جمعی از کارگران کارخانه فولاد البرز برای مدت ۷ ماه، ۲۰۸ کارگر شهرداری «سردشت» برای مدت سه ماه، حدود سی‌صد کارگر شرکت پلی اکریل برای مدت سه ماه و حدود صد کارگر میدان گازی تنگه بیجار برای مدت ۵ ماه تا زمان تهیه این گزارش به‌تعویق افتاده است.

۲) ۸۰ کارگر کارخانه زاگرس خودرو، ۱۰ کارگر کارخانه «شیشه و آئینه مقسمی» و۲۰ کارگر فولاد گز زرین با تعطیلی این واحدهای صنعتی، بیکار شدند.

همچنین ۱۵ کارگر کارخانه تولید سموم دامی کشاورزی «شرکت ملی شیمی کشاورز» و ۵ کارگر شهرداری شهرستان آبیک از محل‌های کار خود تعدیل شدند.

۳) پلیس استان تهران از پلمپ ۹۲ واحد صنفی در این استان و مقام مسئول از پلمپ ۱۵ صنفی در همدان به دلیل آنچه که عرضه «پوشاک و مانتوهای نامتعارف» عنوان کردند، خبر دادند.

بخش سوم- میراث فرهنگی و محیط زیست

اخبار منتشر شده از محیط زیست در مرداد ماه، همچنان نشان از نامناسب بودن وضعیت این حوزه دارد، به‌گونه‌ای که دریاچه بختگان به‌عنوان دومین دریاچه آب شور ایران خشک شده است.

خاتمه

کانون مدافعان حقوق بشر در پایان گزارش ماه مرداد ۱۳۹۵ با بیان اینکه برخورداری از قوه قضاییه مستقل و سالم، مهم‌ترین ابزار رسیدن به دموکراسی است، اعلام می‌کند که وجود دادگاه‌های مستقل و قضات کارآمد و بی‌طرف می‌تواند بسیاری از مشکلات اجتماعی و سیاسی را برطرف کند.

شیرین عبادی

رییس کانون مدافعان حقوق بشر

دوم شهریور ماه ۱۳۹۵

 

 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)