وبینارهای تخصصی در حوزه روش تحقیق و تفکرنقادانه
(با پژوهشگران و استادان در دانشگاه‌های اروپایی، امریکایی، کانادایی، ایرانی سلواکیایی)
۱. مقدمه
افغانستان یکی از کشورهای توسعه نیافته است و تلاش دارد که توسعه پیدا کند. مطالعات توسعه، آموزش و پرورش را یکی از راه‌های توسعه برای کشورهای توسعه نیافته پیشنهاد می‌کند. این کشورها با تقویت تحصیلات عالی خود دست به تولید نیروی بشری آموزش دیده می زند. این نیروی بشری و انسانی دست به خلاقیت و ابتکار زده و زمینه توسعه یافتگی را فراهم می‌کند.
افغانستان بعد از سال ۲۰۰۱م در زمینه آموزش و تحصیلات عالی توجه کرده و قدم‌های را برداشته است. اجازه فعالیت به دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی خصوصی در کنار دانشگاه‌های دولتی شاهد بر این مدعاست. در حال حاضر افغانستان بیشتر از صد دانشگاه و موسسه تحصیلات عالی خصوصی در حال فعالیت در کابل و سایر ولایت در کنار موسسات و پوهنتون های دولتی می‌باشند. اما آن‌چه نگران کننده است، کیفیت تحصیلات عالی خصوصی و دولتی در افغانستان است.
کیفیت تحصیلات عالی بستگی به منابع بشری با کیفیت، پروگرام‌های درسی با کیفیت و امکانات تخنیکی مورد نیاز است. اگر این سه فکتور در نظرگرفته شوند، شاهد تحصیلات عالی باکیفیت در کشور خواهیم بود.در بین منابع سه گانه، منابع بشری با کیفیت نقش مهم در کیفیت تحصیلات عالی یک کشور بازی می کند. اساس منابع بشری با کیفیت را مدیریت و کادرهای اکادمیک با کیفیت تشکیل می‌دهند. داشتن مدیریت باکیفیت مستلزم سیستم معیاری مدیریت است. همچنین کادرهای اکادمیک باکیفیت نیازمند درجه تحصیلات بلند و آموزش مداوم و مجهز با دانش روز است. اگر تحصیلات عالی یک کشور به این امر توجه نکند، نه تنها آموزش و پرورش و تحصیلات عالی راه و زمینه برای توسعه فراهم نمی کند، بلکه مساله و چالش جدی دیگر را برای جامعه خلق می کند.
حال سوال این است که چگونه می‌توان آموزش مداوم و مجهز با دانش روز کادر اکادمیک موسسات تحصیلات عالی و دانشگاه‌ها را تامین کرد؟ به منظور رسیدن به این هدف، باید سیستم ایجاد شود که امکانات لازم را داشته باشد و این سیستم کادر اکادمیک را مکلف بسازد تا آثار علمی بیافریند. خلق آثار علمی نیازمند مطالعه و تحلیل آثار دیگران است. این امر سبب می شود که استادان دانش خود را به روز کرده و خلاقیت‌اش بیشتر شود. این استادان که محقق اند، در تدریس خود موفق اند و مضامین خویش را با کیفیت بالاتر تدریس نموده و زمینه را آموزش با کیفیت بالاتر فراهم نموده و محصلین و نیروی بشری فعال و خلاق را به جامعه عرضه می کنند.
بدون سیستم موثر تحقیقات علمی نمی توان از کیفیت در تحصیلات عالی صحبت کرد. امروز در دنیا معیاری کیفیت تحصیلات عالی و موسسات و دانشگاه‌های دنیا براساس تولید آثار علمی آن موسسه سنجش می شود. باید سیستم تحقیقاتی تمام زمینه های حقوقی، مالی، تشکیلاتی، کادری و تخنیکی را داشته باشد. این نکته باید بگویم که علم منحصر به جغرافیا و سلیقه های شخصی و … نمی توان محدود کرد. بلکه سیستم های تحقیقاتی باید مبتنی بر معیارهای بین المللی عیار باشد و از آن مطابقت کرد.
در افغانستان متاسفانه تاهنوز معیاری بین المللی تحقیق در موسسات و پوهنتون های خصوصی و دولتی با چالش های جدی مواجه است. اما باوجود آن، وزارت تحصیلات عالی در این زمینه گام های برداشته است. در وازرت تحصیلات معیینیت علمی و ریاست تحقیق، تالیف و ترجمه ایجاد شده که در این راستا قدم های بر داشته است. این ریاست «طرزالعمل تنظیم امور نشریه های علمی – تحقیقی موسسات تحصیلات عالی و ارگانهای نشراتی افغانستان » تدوین نموده است که قدم نیک در این راستاست. در ضمن وزارت تحصیلات عالی، در نظارت و ارزیابی امور اکادمیک خود بخش تحقیقاتی دانشگاه ها را نیز شامل کرده است.
بنابراین، مرکز مطالعات عالی حقوق بشر و توسعه دموکراتیک باهمکاری دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی خصوصی می‌خواهد دراین راستا قدم بردارند. اولین ضرورت، آموزش و چون و چرا کردن در مورد روش تحقیق و موضوعات مرتبط به آن و تفکر نقادانه اند. اگر بخواهیم، تحقیقات با معیارهای بین‌المللی انجام دهیم، لازم است که اصول حاکم بر آن و فراز و نشیب‌های آن را بدانیم. ما، از پژوهشگران، اندیشمندان و استادان کشورهای مختلف دعوت کردیم تا وبینارهای منظم در این راستا داشته باشیم. برای ارائه‌کننده یکی الی چهار وبینار را پیشنهادکردم که استاتید گرامی پذیرفتند. من ضمن تشکر از تمام پژوهشگران و اندیشمندان دعوت را پذیرفتند، از دکتر محمود مسائلی و احمد محمدپور نیز سپاسگزارم که نظارت علمی بر وبینارها را پذیرفتند. وبینارها هر هفته به صورت آنلاین ارائه می‌گردد. بعد از آن، ویدیوها آن در شبکه‌های اجتماعی مرکز و دانشگاه‌های همکار گذاشته می شود.
پنجمین وبینار
معرفی
مقصود فراستخواه متولد ۱۳۳۵ در تبریز جامعه‌شناس ایرانی و استاد برنامه ریزی توسعه آموزش عالی در مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی است. هم‌زمان با روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، روزی که از سوی سازمان یونسکو در تقویم جهانی ثبت شده‌است، هیئت داوران، جایزهٔ ترویج علم سال ۱۳۹۶ را به مقصود فراستخواه به دلیل فعالیت و تلاش بی وقفه، مسئولانه، هدفمند، همه‌جانبه، انسانی و اخلاقی در حوزه‌های دانشگاهی و عمومی برای بسط دانش جامعه‌شناسی و همچنین تعهد به تداوم کار فرهنگی، ترویجی و علمی تقدیم کرد. جایزه نشان دهخدا در چهارمین دورهٔ آن(۱۳۹۷) و به خاطر کتاب برگزیدهٔ «نظارت و ارزشیابی در آموزش عالی» به عباس بازرگان و مقصود فراستخواه تعلق گرفت. در دهمین جشنواره بین‌المللی فارابی ۷بهمن ۹۷، مقصود فراستخواه برگزیدهٔ جایزهٔ «مطالعات میان رشته ای» شناخته شد. تحصیلات دانشگاهی او در رشته‌های فلسفه، الهیات و برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی بوده‌است. او هم‌اکنون در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی و علامه طباطبایی تدریس می‌کند. فراستخواه مؤسس و دبیر علمی میز آینده پژوهی آموزش عالی در مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی است. فراستخواه در کنار تالیف بیش از ۲۰ جلد کتاب و نشر مقالات در نشریه‌های علمی، به گفت و گوها و میزگردها نیز شرکت کرده اند.
ببینید و بشنوید:
از همین مجموعه:
وبینارهای تخصصی در حوزه روش تحقیق و تفکرنقادانه – جلسه چهارم با محمود مسائلی
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.