بحران اوکراین و تبعات آن بر مذاکرات اتمی وین

هم‌زمانی مذاکرات اتمی وین بر سر برنامه مناقشه‌برانگیز اتمی حکومت ایران و بحران اوکراین این نگرانی را در جبهه حکومت ولایت فقیه به وجود آورده است که بحران اوکراین تاثیر سوئی بر مذاکرات وین بگذارد.

جهان در شگفتی و شوک فرو رفت وقتی که در روز پنجشنبه ۵ اسفند ۱۴۰۰ ولادمیر پوتین دستور حمله به کشور اوکراین را صادر کرد.

این شگفتی از آن جهت است که بعد از ۷۷ سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، کشوری در قاره اروپا کشوری مستقل دیگری را مورد حمله نظامی مستقیم قرار می‌دهد.

قطعا تبعات حمله روسیه بر اوکراین باعث تاثیرگذاری بر روی بسیاری از معادلات بین‌المللی و منطقه‌ای می‌شود.

تبعات کشورگشایی روسیه

از جنبه اقتصادی و سیاسی این موضوع که بگذریم و اگر مذاکرات اتمی در وین را بعد از حمله روسیه، دومین موضوع حساس بین‌المللی مورد مناقشه در حال حاضر در جهان بدانیم، می‌توان گفت که مذاکرات وین قطعا تاثیرات بسیاری از این کشورگشایی روسیه خواهد پذیرفت.

قطعی و طبیعی است که حمله روسیه موضع جهانی علیه روسیه را به همراه داشته و خواهد داشت، نامشروع‌بودن چنین حمله‌ای تا به اندازه‌ای بوده که در خود روسیه نیز در شهرهای مختلف تظاهرات‌هایی علیه جاه‌طلبی پوتین به راه افتاد.

هم‌چنین قطعی است که اکنون پوتین در صحنه بین‌المللی در انزوای فزاینده‌ای قرار گرفته است.

این انزوا تاثیر خود را در هر گونه معادله‌ای که روسیه در آن دخیل است نیز خواهد گذاشت.

جدا از موضوع حمله روسیه، آنچه که اکنون در سطح بین‌المللی در جریان دارد که روسیه در آن نقش‌آفرینی می‌کند؛ مذاکرات اتمی در وین است.

نقش روسیه در مذاکرات اتمی چه خواهد شد؟

در بیش از ۱۱ ماهی که مذاکرات اتمی در وین در قالب هشت دور مذاکرات که دور هشتم آن هم‌اکنون نیز در جریان است، بسیاری از تحلیل‌گران و ناظران سیاسی بر این باورند که نماینده روسیه در این مذاکرات به بلندگوی غیررسمی حکومت ایران در اتخاذ موضع‌گیری‌های علنی مبدل گشته است.

روسیه نیز عملا نشان داده است که در پرونده هسته‌ای حکومت ایران و مذاکرات مربوط به آن در زمین حکومت ایران بازی می‌کند تا در میز آمریکا.

به بیانی می‌توان گفت هم در موضوع گسترش ناتو به سمت مرزهای غربی روسیه، که بعضا به عنوان یکی از علل حمله روسیه به اوکراین مطرح می‌شود و هم در مذاکرات اتمی بر سر پرونده هسته‌ای ایران، روسیه و آمریکا در جبهه مقابل همدیگر صف‌آرایی کرده‌اند.

حال و پس از آنکه روسیه مرتکب حمله نظامی به اوکراین گردید و پس از انزوای بیش از پیش روسیه در صحنه بازی بین‌المللی، قطعا نقش روسیه در مذاکرات اتمی وین نیز بسیار کمرنگ خواهد شد.

برهم خوردن تعادل سیاسی در جهان ناشی از حمله روسیه

چرا که این کشور در مظان اتهامی بسیار بزرگتر از سطح برنامه هسته‌ای ایران قرار دارد و تعادل استراتژیک را در سطح جهانی به هم زده است که اجماع جهانی را نیز علیه روسیه برانگیخته است.

در این بین کشوری که می‌توان گفت بیش از همه در میدان مذاکرات اتمی بازنده خواهد شد حکومت ایران خواهد بود، چرا که یکی از حامیان اصلی خود را در انزوای کامل بین‌المللی دچار می‌بیند.

بازتاب این امر با وجود اینکه تنها ۲ روز از حمله روسیه به اوکراین می‌گذرد در سپهر سیاسی حکومت ایران هویدا گشته است.

بهای سنگین برای حکومت ایران به دلیل حمایت از حمله روسیه

خاصه آنکه بر خلاف اجماع جهانی که حمله روسیه را محکوم می‌کند حکومت ایران رسما و علنا به دفاع از روسیه و کشور‌گشایی‌اش پرداخته است؛ این امر کلان‌بهای سنگینی در آینده برای حکومت ایران در پی خواهد داشت.

رسانه‌های و بلندگوهای رسمی حکومت ظرف ساعاتی که از حمله روسیه می‌گذرد به انحاء مختلف این نگرانی‌ را بروز داده‌اند.

از جمله سایت «دیپلماسی ایرانی» در مطلبی با عنوان «احیای برجام به جنگ اوکراین فروخته شد» نگرانی حکومت ایران را از بحران اوکراین و تاثیر آن بر مذاکرات اتمی وین برملا کرده است. [مذاکرات وین تحت تأثیر بحران اوکراین؛ شتاب یا حرکت لاک پشتی؟]

این سایت وابسته به جناح مغلوب حاکمیت، ضمن حمله به جناح غالب با عباراتی چون «عملکرد دولت رئیسی در جنگ اوکراین، بی‌خاصیت‌ترین عملکرد دیپلماسی ایران»‌ است ابراز نگرانی کرده است.

احتمال زیاده‌خواهی حکومت ایران در وین بعد از بحران اوکراین

حکومت ولایت فقیه چنین  به زعم خویش چنین می‌پندارد که آمریکا و غرب که در مقابل بحران جدید جهانی، دست پایین را دارند مجبور خواهند بود که امتیازات بیشتری به حکومت ایران بر سر برنامه‌ی هسته‌ایش بدهند.

حکومت ایران آنچنان که حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در مطلب فوق از سایت «دیپلماسی ایرانی» ابراز داشته است چنین تصور می‌کند که آمریکا و اروپا به این دلیل که نمی‌خواهند تضادهای بین‌المللی بیشتری برایشان روی هم انباشته شود، سریعتر در پی توافق با حکومت ایران برخواهد آمد و امتیازات بیشتری به حکومت ایران خواهد داد تا موضوع پرونده اتمی حکومت ایران به نتیجه‌ای رسیده و به کناری برود تا اروپا و آمریکا بتوانند بر روی موضوع روسیه و اوکراین تمرکز کنند.

حکومت ایران حامی اصلی‌اش در مذاکرات وین را از دست داده است

اما به نظر می‌رسد آنچه که در عمل اتفاق خواهد افتاد خلاف این نگرش حکومت ایران باشد؛ به معنا که این بالا بردن سطح انتظارات، دست بر قضا باعث خواهد شد که اروپا و آمریکا در مقابل این زیاده‌خواهی حکومت ایران که بخصوص در حال حاضر به حمایت از روسیه برخاسته است، عکس‌العمل منفی نشان داده و میز مذاکرات هسته‌ای را بر هم بزنند و یا فشار را بر حکومت ایران افزایش دهند.

به عبارت دیگر چنانکه فلاحت‌پیشه بازگو کرده است در این بین تنها کشوری که بازنده خواهد بود حکومت ایران است برخلاف آنچه حاکمان ایران تصور می‌کنند.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)