کسری بودجه و تاثیر آن بر تورم
گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس ایران حاکی از آن است که کسری بودجه دولت باعث شده است تا نرخ تورم در آینده افزایش یابد.
کسری بودجه دولت چند سالی است که گریبان دولت‌های منصوب حکومت ایران را گرفته است.
هر چند در سال‌های گذشته و به واسطه تنفس مصنوعی و دست بردن دولت در جیب مردم کسری بودجه دولت جبران شد، اما پایانی برای کسری بودجه در سال جاری و سال آینده متصور نیست.
بنا بر اعلام رسانه‌های حکومت ایران دولت در سال ۱۳۹۹ با کسری بودجه ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی و در سال جاری با کسری بودجه ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی مواجه است.
با این وجود اما دولت ابراهیم رئیسی هنگامی که لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ را به مجلس حکومت ایران ارائه کرد، تغییر عمده‌ی ساختاری در بودجه کشور دیده نمی‌شد. [کسری بودجه ۳۰۰ تا ۶۰۰ هزار میلیارد تومانی سال ۱۴۰۱]
تاثیر کسری بودجه بر روی تورم
با توجه به عدم اصلاح ساختار بودجه و با اشاره به کسری‌های بودجه که ذکر آن رفت محتمل می‌نماید که آثار این کسری بودجه بر روی رشد نرخ تورم پدیدار شود.
مرکز پژوهش‌های مجلس حکومت ایران این نرخ رشد را برای سال ۱۴۰۱ بین ۳۵ تا ۴۱ درصد اعلام کرده است، اما بدیهی است که گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بر اساس داده‌های حال حاضر اقتصاد کشور صورت می‌پذیرد.
به بیان دیگر در سال ۱۴۰۱ وجود و بروز متغیرهای اقتصادی که در اقتصاد حکومت ایران تعداد و میزان آن کم هم نیست می‌تواند آثار تورمی بیشتر از آنچه مرکز پژوهش‌های مجلس حکومت ایران پیش‌بینی کرده است بر اقتصاد ایران تحمیل کند.
موتور رشد تورم همچنان روشن است
مرکز پژوهش‌های مجلس حکومت ایران در این زمینه اعلام کرده است که موتور رشد تورم همچنان روشن است و کار می‌کند!
مرکز پژوهش‌های مجلس موتور مذکور را کسری بودجه سال آینده دولت رئیسی عنوان کرده و افزوده است در دولت رئیسی عدم اصلاح ساختار بودجه و شاخص‌های کلان اقتصادی، عدم کنترل رشد هزینه‌ها و فقدان منابع درآمدی جدید برای ردیف‌های بودجه، عامل اصلی کسری بودجه و به تبع آن رشد نرخ تورم است.
کف تورم و ربط آن با بهره بلندمدت بانکی
در علم اقتصاد و در کشورهای با بازار آزاد و توسعه‌یافته برای تورم معیاری به عنوان کف و پایه در نظر گرفته می‌شود و آن نرخ بهره بلندمدت بانکی می‌باشد.
در اقتصاد آشفته حکومت ایران به دلیل فقدان بازار مالی تراز با اقتصاد آزاد و بر اساس استانداردهای اقتصاد جهانی، امکان محاسبه و اندازه‌گیری دقیق این کف از محل نرخ بهره بلندمدت بانکی وجود ندارد.
در فقدان این سیستم محاسبه، کف نرخ تورم در اقتصاد حکومت ایران با «تسهیلات مسکن» سنجیده می‌شود!
اقتصاددانان حکومت ایران و ناظران آگاه به مسائل اقتصاد حکومت ایران میزان نرخ ۲۰ درصدی وام‌های مسکن را به عنوان این کف در نظر می‌گیرند.
تاثیر سایر متغیرهای مالی با تورم در اقتصاد ایران
این در حالی است که شوک‌های اقتصادی کلان دیگری مانند افزایش افسارگسیخته نرخ ارز و کاهش ارزش ریال و همچنین افزایش قیمت طلا و… در اقتصاد حکومت ایران علاوه بر مبنای کف، همیشه بر روی نرخ تورم تاثیر مستقیم و بلافصل داشته و دارند.
گزافه نیست اگر بگوییم که میزان تاثیرگذاری این متغیرهای اقتصادی یعنی نرخ ارز و طلا بسی بیشتر از نرخ تسهیلات مسکن بر روی رشد نرخ تورم تاثیر گذاشته و آن را به سوی بالا سوق می‌دهند.
تاثیر نرخ تورم در چشم‌انداز اقتصادی و سیاست‌های درازمدت
بروز و شایع‌بودن چنین متغیرهایی که به عنوان علت‌العلل نرخ تورم شناخته می‌شود باعث می‌شود تا نه دولت رئیسی و نه هیچ دولت دیگری توان آن را داشته باشد که بخواهد برای کشور برنامه‌های درازمدت اقتصادی طرح‌ریزی کرده و یا آن را به مرحله اجرا برساند.
چون هر گونه برنامه و طرح‌ریزی در ساختار کلان اقتصادی کشور در وهله اول مشروط به ثبات اقتصادی و متغیرهای مالی است که در اقتصاد حکومت ایران به دلیل فساد گسترده و تغییرات آنی و غیرقابل پیش‌بینی هیچگاه نمی‌توان چنین ثبات اقتصادی را مفروض دانست.
نرخ تورم از سال ۱۳۹۷ وارد فاز جدیدی شده است
آن چنان که مرکز پژوهش‌های مجلس حکومت ایران ادعا کرده است نرخ تورم از سال ۱۳۹۷ وارد فاز جدیدی شده است که در پیش از آن سابقه نداشته است.
بازه زمانی مورد اشاره مرکز پژوهش‌های مجلس دقیقا به زمانی برمی‌گردد که دولت روحانی در بهار و تابستان سال ۱۳۹۷ قیمت ارز را دستکاری کرد و با دامن‌زدن به قیمت ارز در بازار آزاد، بخش عمده‌ای از ارز اختصاص‌یافته دولتی به واردات کالاهای اساسی را در بازار آزاد و برای جبران کسری بودجه فروخت.
از آن تاریخ تا به کنون قیمت ارز همواره جهش‌های نجومی و سینوسی داشته و بازار آشفته اقتصاد ایران را بیش از پیش آشفته‌تر کرده و با همین وضعیت به دولت رئیسی تحویل داده شده است.
از این رو بعید می‌نماید که دولت رئیسی و شرکاء بتوانند چاره‌ای برای کنترل و تثبیت متغیرهای ارزی یاد شده کنند.
نتیجه بلافصل این ناکارآمدی و ورشکستگی دولت نیز تورم افسارگسیخته‌ای است که مردم ایران هر روز آن را با تمامی وجود احساس می‌کنند.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.