برجام رو به غروب!

بعد از گذشت ۳ ماه از آخرین دور مذاکرات برجام به نظر می‌رسد تابوت این مذاکرات در انتظار کوبیده شدن آخرین میخ بر پیکره‌اش می‌باشد.

نشست فصلی شورای حکام و سخنرانی‌های سران برخی کشورهای طرف حساب برجام در اجلاس سالانه مجمع عمومی ملل متحد به پایان رسید اما به نظر می‌رسد از سرگیری مذاکرات برجام همچنان در هاله‌ای از ابهامی است که پایانی برای آن متصور نیست.

تاکید وزیر خارجه آمریکا بر بازگشت به برجام

در حالی که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا بر استفاده از راه‌کارهای دیپلماتیک موجود برای بازگشت دو جانبه واشنگتن و تهران به توافق هسته‌ای سخن گفته و تاکید کرده که در روز ۳۱ شهریور در دیدار با همتایان خود از کشورهای چین، فرانسه، روسیه و انگلستان خواستار رفع نگرانی‌های درباره ابعاد گسترده برنامه هسته‌ای حکومت ایران از طریق دیپلماسی شده، اما همه شواهد حاکی از آن است که این تلاش‌ها فعلا در بن‌بست به سر می‌برند.

اظهارات بلینکن در حالی است که همزمان یک مقام دیگر ارشد وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد فرصت احیای برجام وجود دارد ولی صبر آمریکا ابدی نیست.

احتمالا مذاکرات برجام به شورای عالی امنیت ملی سپرده شود

از سوی دیگر و در طرف ایرانی، یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران؛ فدا حسین مالکی اعلام کرده که برجام از اولویت حکومت ایران خارج شده و شورای عالی امنیت ملی ایران قرار است درباره ترکیب هیئت مذاکره کننده هسته‌ای تصمیم‌گیری کند.

وی همچنین تاکید کرده قرار بر این شده گروهی برای پیگیری این پرونده مشخص شود و کار را ادامه دهدد تا کار مذاکرات برجام چندان فرسایشی نباشد.

این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان اخیرا خبر از بازگشت به مذاکرات به شرط لغو تحریم‌ها داده بود امری که از ابتدای سال ۱۴۰۰ و شروع مذاکرات وین، آمریکا صراحتا اعلام کرده که حاضر به پذیرش این شرط نیست و تنها زمانی بخشی از تحریم‌ها را لغو خواهد کرد که حکومت ایران به اجرای بی‌قید و شرط برجام ۲۰۱۵ برگردد.

واشنگتن‌پست: آینده مذاکرات برجام با حکومت ایران نامعلوم است

اما در ورای اظهار نظر کشورها، رسانه‌ها نیز به اظهار نظر درباره ادامه کار مذاکرات وین پرداخته‌اند.

از جمله واشنگتن‌پست در روز ۳۰ شهریور اعلام کرد سرنوشت مذاکرات اتمی آتی با حکومت ایران در حالی که این کشور فعالیت غنی‌سازی اورانیوم را گسترش می‌دهد نامعلوم است و سه ماه پس از آخرین جلسه مذاکرات برای احیای توافق اتمی بین حکومت ایران و قدرت‌های جهانی هنوز مشخص نیست که مذاکرات در وین از چه زمانی آغاز خواهد شد و یا ممکن است چه کسی از سوی حکومت ایران سکاندار تیم هسته‌ای مذاکره‌کننده‌ این کشور باشد در حالی که ایران به افزایش کمیت و کیفیت غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده است.

استغاثه برای بازگشت حکومت ایران به میز مذاکرات

با این شرایط سران برخی از کشورهای غربی از جمله کشورهایی که در سالیان اخیر، سیاست مماشات با حکومت ایران را پیش گرفته‌اند در این مقطع زمانی با استغاثه از حکومت ایران خواهان بازگشت به مذاکرات شده‌اند.

از جمله هایکو ماس؛ وزیر خارجه آلمان در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک خواهان هر چه سریعتر از سرگیری مذاکرات وین شد و اعلام کرد نه در چند ماه آینده بلکه هر چه سریعتر باید گفتگوها برگزار شود.

اجلاس آمریکا و اسرائیل بر سر طرح جایگزین برجام وتحریم‌های احتمالی جدید

در پی کمرنگ‌شدن احتمال از سرگیری مذاکرات وین، وبسایت اکسیوس به نقل از دو مقام ارشد اسرائیلی از نشست مشترک آمریکا و اسرائیل بر سر طرح جایگزین برجام خبر داد و اعلام کرد خروجی این اجلاس این بوده که اگر حکومت ایران به مذاکرات برنگردد تحریم‌های جدید در راه خواهد بود.

اکسیوس که سطح مقامات این اجلاس را مشاوران امنیت ملی آمریکا؛ جیک سالیوان و همتای اسرائیلی‌اش؛ ایال هولاتا اعلام کرد افزود در این نشست محرمانه مقرر شده در صورت شکست خوردن مذاکرات احیای برجام دو کشور طرحی را ارائه کنند که بر اساس آن در صورتی که حکومت ایران به زودی مذاکرات را از سر نگیرد با تحریم‌های جدید آمریکا مواجه خواهد شد.

مذاکرات اعضای شورای همکاری خلیج فارس و آنتونی بلینکن بر سر طرح جایگزین برجام

از سوی دیگر اعضای شورای همکاری خلیج شامل وزرای خارجه عربستان، کویت، بحرین، قطر و امارات متحده عربی در دیداری با آنتونی بلینکن در حاشیه اجلاس مجمع عمومی ملل متحد از وی خواهان توضیحاتی درباره طرح جایگزین برجام شده‌اند.

د نشنال در این باره افشا کرد که آنتونی بلینکن پاسخ مشخصی به همتایان عرب خود که نگران فرجام برنامه هسته‌ای ایران هستند نداده اما تصریح کرده که ایالات متحده به امنیت خلیج فارس متعهد می‌باشد.

تابوت برجام در انتظار آخرین میخ یا…؟

با تمامی داده‌هایی که در روزهای اخیر منتشر شده است دو احتمال و گمانه‌زنی را برای آینده مذاکرات حکومت ایران با کشورهای غربی می‌‌توان ترسیم کرد.

اول آنکه حکومت ایران با گسترش کمی و کیفی ابعاد برنامه هسته‌ای خود در پی آن است که کشورهای غربی را هر چه بیشتر در گوشه رینگ گذاشته و در دقیقه نود که این کشورها حاضر به دادن امتیازات احتمالی بیشتری به این حکومت شوند به میز مذاکرات برگردد. [بازگشت رئیسی به مذاکرات برجام  با دست خالی یا با توپ پر؟!]

این گزینه با توجه به پیشینه سختگیرانه آمریکا و همچنین وجود توافق پایه‌ای برجام که هیچ یک از اقدامات کنونی ناقض حکومت ایران در حال حاضر را نمی‌پذیرد مشکل به نظر می‌رسد چرا که در چنین صورتی حکومت ایران باید به تمامی شرایط برجام ۲۰۱۵ گردن گذاشته و از تمامی پیشرفت‌های کنونی خود عقب‌نشینی کند که شکستی برای این حکومت محسوب می‌شود.

احتمال دوم نیز ادامه گسترش نقض مفاد برجام از سوی ایران است که در این صورت راه برای رسیدن به سلاح هسته‌ای برای حکومت ایران باز می‌شود که جامعه جهانی به صراحت اعلام کرده چنین چیزی را نمی‌پذیرد.

در چنین صورتی برجام عملا موجودیت و کارایی خود را از دست می‌دهد و قدرت‌های جهانی باید به دنبال راهکار عملی دیگری برای جلوگیری از اتمی‌شدن حکومت ایران باشند.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)