آغاز پنجمین دور مذاکرات برجام در وین
پس از آنکه تنش‌ها بر سر پایان مهلت سهماهه توافق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌رفت تا سایه خود بر مذاکرات برجام بگستراند، این توافق، موقتا یک ماه تمدید شد. با تمدید این توافق، پنجمین دور مذاکرات برجام در وین در روز سه‌شنبه ۴ خرداد ۱۴۰۰ آغاز گشت.
بعد از پایان دور چهارم مذاکرات برجام در وین، برخی علل می‌توانست بر روی ادامه این مذاکرات سایه افکنده و روند آن را دچار وقفه کند.
توافق سهماهه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حکومت ایران در روز ۳۱ اردیبشهت به پایان رسید. [آژانس انرژی اتمی، برجام و پایان مهلت سه ماهه]
اهمیت توافق آژانس با حکومت ایران
به پایان‌رسیدن این توافق به خودی خود شاید امر مهمی تلقی نشود اما این امر در پیوستگی با موضوع مذاکرات بود، هم از جانب حکومت ایران و هم از جانب کشورهای دیگر طرف‌‌‌حساب برجام.
از روز اول توافق سهماهه آژانس، حکومت ایران تهدید کرده بود که در صورت عدم حصول موفقیت در مذاکرات و لغو تحریم‌ها، فیلم‌های ضبط‌شده در سهماهه را پاک خواهد کرد.
علاوه بر این افزوده بود که پس از اتمام مهلت سهماهه دیگر اجازه بازرسی‌های فراپادمانی را به آژانس نخواهد داد.
در سوی دیگر نیز کشورهای اروپایی و رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر سر استمرار نظارت آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای نظام اصرار داشته و آن را شرط ادامه مذاکرات اعلام کردند.
آنتونی بلینکن نیز از عدم جدیت حکومت ایران در بحث برداشتن گام‌های جدی برای برگشت به مفاد برجام و اجرای آن سخن گفت.
چاره‌ای به جز تمدید توافق با آژانس، برای خامنه‌ای نبود
راهکاری دیگری نبود جز اینکه بازیگران بین‌المللی میز برجام چاره‌ای بیندیشند. البته پیش از این بازیگران، این خامنه‌ای بود که نیاز مبرم به ادامه توافق با آژانس داشت. [توافق آژانس با ایران؛ عقب نشینی دوباره خامنه‌ای]
خامنه‌ای خوب می‌دانست آنچنانکه کشورهای اروپایی و جوزف بورل اعلام کرده‌اند اگر همکاری با آژانس را متوقف کند، باید منتظر به هم خوردن میز برجام باشد.
در واقع هر چند تلاش‌ها برای تمدید توافق آژانس با ایران، به نام رافائل گروسی؛ مدیر آژانس ثبت شد اما پیدا و پنهان، این حکومت ایران بود که تلاش فشرده‌ای کرد تا این در به رویش بسته نشود و بتواند با توافق با آژانس، پنجمین دور مذاکرات برجام را شروع کند.
انکار یا ایجاد اصوات و امواج مخالف از مجلس حکومت حتی از سوی رئیس آن را نیز، می‌توان بیشتر برای مصرف داخلی و نیروهای بدنه جناح خامنه‌ای تفسیر کرد.
البته در این بین و برای تمدید توافق آژانس با ایران، تلاش‌ها از سوی کشورهای اروپایی نیز در جریان بود.
جریانی که می‌توان آن را ادامه سیاست اسلاف پیشین جوزف بورل؛ کاترین اشتون و موگرینی دانست که بیشتر در پی سیاست سازش با حکومت ایران بودند. [میانه بازی اروپا در مذاکرات برجامی]
این سیاست البته در مقیاسی کمتر یا رقیق‌تر توسط جو بایدن و بلینکن دنبال می‌شود، اینجا نیز، همان‌گونه که اسلاف آنها یعنی اوباما و کری خواهان چنین سیاستی بودند.
خامنه‌ای بر سر دوراهی
اما با وجود تمامی این سازشکاری‌هایی که تاکنون صورت پذیرفته، خامنه‌ای حاضر به عقب‌نشینی از گام‌های نقض فاحش برجام نشده است.
از سوی دیگر با این مختصات، حکومت ایران انتظار دارد آمریکا تمامی تحریم‌های هسته‌ای و غیرهسته‌ای را لغو کرده و در جریان مذاکرات وارد هیچ موضوعی به جز پرونده‌ی هسته‌ای نشود.
می‌توان اسم بوالعجب را بر این پدیده گذاشت و اغراقی در کار نیست. اما این رویکرد خامنه‌ای نه از موضع قدرت و تفوق، بلکه در اثر ضعف سیاست طرف‌های مقابل و ضعف خامنه‌ای در داخل مرزهای خودش است.
کشورهای طرف حساب برجام پیش از آنکه موضوعاتی چون نقض حقوق‌بشر مردم ایران، تروریسم و دخالتهای منطقه‌ای حکومت ایران برایشان مهم باشد، منافع اقتصادی را در اولویت قرار می‌دهند.
اما در داخل مرزهای ایران، حکومت ولایت‌فقیه در موضوع اقتصاد نمره مردودی گرفته و تنها دلیلی که مردم علیه‌ش به خیابان‌ها کشانده نشده‌اند، مائده کروناست. [کرونا مانع اصلی فوران اعتراضات سراسری در ایران]
به عبارت دیگر تحریم‌ها خردکننده‌تر از آن هستند که خامنه‌ای نخواهد توافق با آژانس را تمدید نکند یا میز برجام را بر هم بزند.
وقتی بر تحریم‌ها، خطر اعتراضات داخلی را نیز بیفزاییم، آنگاه کنه و جوهر عقب‌نشینی خامنه‌ای از عدم تمدید توافق عیان می‌گردد.
حکومت ولایت‌فقیه با این شرایط پا به پنجمین دور مذاکرات برجام گذاشته و زمین پیش‌رو برایش زمین همواری نخواهد بود.
زمین پیش رو ترکیبی از سنگلاخ عقب‌نشینی از برنامه هسته‌ای و متعاقب آن برنامه موشکی، تروریسم، دخالتهای منطقه‌ای و حقوق بشر است که راه مطالبات مردمی و اعتراضات می‌برد.
یا باتلاقی است به نام ادامه تحریم‌های خردکننده که با چشم‌انداز پایان‌پذیرفتن کرونا، باید منتظر ارتش گرسنگان و مطالبه‌گران در کف خیابان‌ها باشد. [خطر اعتراضات گسترده در ایران در چشم‌انداز است]
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.