تحریم‌های تسلیحاتی ایران باید تا سال ۲۰۲۳ ادامه یابد
نتیجه فراز و نشیب‌های چند‌ماهه‌ی برنامه اتمی نظام ولایت فقیه در آنسو، بیانیه تروئیکای اروپایی و قطعنامه شورای حکام بود. در روز پایانی نشست شورای حکام تروئیکای اروپایی اعلام کردند تحریم‌های تسلیحاتی ایران باید تا سال ۲۰۲۳ ادامه یابد. پیامدهای این سیاست کشورهای اروپایی چیست؟
آمریکا در اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد. در پی خروج از برجام تحریم‌های گسترده‌ای بر نظام ولایت فقیه از سوی آمریکا اعمال شد.
در سالروز خروج آمریکا از برجام نظام ولایت فقیه اعلام کرد که در ۵ گام توافقات برجامی خود را کاهش می‌هد و در عمل نیز این کار را انجام داد.
در پی نقض برجام از سوی نظام ایران که همه طرف‌های بینالمللی از جمله آژانس انرژی اتمی نسبت به آن هشدار دادند، آمریکا و کشورهای اروپایی تهدید به فعال‌سازی مکانیسم ماشه کردند.
هر چند این اقدام در پی شیوع کرونا معلق ماند اما نشست اخیر شورای حکام نشان داد که سمت و سوی تحولات علیه نظام است.
خبرگزاری رویترز روز جمعه ۳۰خرداد در خبری از تصویب قطعنامه شورای حکام علیه نظام خبر داد و نوشت: «طبق گفته دیپلمات‌های شرکت‌کننده، شورای حکام دیدبان اتمی سازمان ملل متحد مرکب از ۳۵ کشور، طی قطعنامه‌ای رژیم ایران را فرا خواند تا عدم همکاری کامل با بازرسان آژانس و جلوگیری از دسترسی آنان به ۲سایت مورد ظن را متوقف کند.»
لارنس نورمن، خبرنگار نشریه وال استریت ژورنال نیز به نقل از دیپلمات‌های حاضر در نشست حضوری شورای حکام گزارش داد: «این قطعنامه تصویب شد. اعضای شورای حکام آژانس اتمی از رژیم ایران به‌دلیل عدم همکاری با تحقیقات آژانس انتقاد کردند. این اولین قطعنامه علیه رژیم ایران از سال۲۰۱۲ است». قطعنامه شورای حکام علیه نظام، با ۲۵رأی موافق، ۲رأی مخالف و ۷رأی ممتنع تصویب شده است.
پیش از این آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در اوایل ماه ژوئن در دو گزارش به شورای حکام از نقض مکرر پروتکل الحاقی؛ ان پی تی و نقض توافق اتمی (برجام) توسط نظام خبر داده بود.
در یکی از این دو گزارش تحت عنوان «توافق تضمین NPT با جمهوری اسلامی ایران» تصریح شده بود که «آژانس در نتیجه ارزیابیهای مداوم خود، تعدادی از سؤالات مربوط به مواد احتمالی هسته‌یی اعلام نشده و فعالیت‌های مربوط به هسته‌یی را در سه نقطه در ایران شناسایی کرده بود که توسط ایران اعلام نشده بود».
برایان هوک، نماینده ویژه وزارت‌خارجه آمریکا در امور ایران در واکنش به قطعنامه جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه نظام، گفت «اگر رژیم ایران چیزی برای مخفی کردن ندارد، باید به بازرسان این آژانس اجازه بازرسی بدهد.»
به دنبال آن وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشور اروپایی عضو توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با نظام روز جمعه با انتشار اعلامیه مشترکی ضمن اعلام پایبندی این کشورها به برجام خواهان ادامه تحریم صادرات اسلحه و تکنولوژی ساخت موشک به ایران تا سال ۲۰۲۳ شدند.
طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که پیرو توافق هسته‌ای با نظام صادر شد، تحریم تسلیحاتی نظام در روز ۲۷ مهر ماه امسال پایان می‌یابد. آمریکا اما پیش از این خواهان آن شده بود که این تحریم‌ها باید تمدید شود.
بیانیه سه کشور اروپایی با اشاره به این قطعنامه می‌گوید: «به نظر ما برچیده شدن این تحریم‌ها پیامدهای اساسی برای امنیت و ثبات منطقه دارد و اروپا ممنوعیت صادرات تکنولوژی موشکی و تسلیحات اروپا به ایران را تا سال ۲۰۲۳ ادامه خواهد داد.»
بیانیه سه قدرت اروپایی که نسخه‌ای از آن روز جمعه ۳۰ خرداد در وبسایت وزارت خارجه بریتانیا منتشر شد، می‌گوید جلوگیری از اشاعه تسلیحات هسته‌ای و اطمینان از عدم دستیابی نظام ایران به بمب هسته‌ای یکی از مهم‌ترین اهداف اروپا است و برجام یکی از ابزارهای کلیدی برای نیل به این هدف است که به همین خاطر اروپا بر حفظ آن تاکید دارد.
در این زمینه برایان هوک، مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد واشینگتن پیش‌نویس قطعنامه‌ای را در زمینه تمدید تحریم تسلیحاتی نظام تهیه کرده است.
جکی والکات نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اظهار داشت، «هم‌اکنون توپ در زمین ایران است و تهران باید امکان دسترسی لازم به تاسیسات مورد نظر بازرسان آژانس را بدهد. آنها نباید فکر کنند این داستان تا ماه سپتامبر، نشست فصلی بعدی شورای حکام، به پایان رسیده است و آنها اگر فورا اقدام نکنند شورای حکام باید درباره اقدامات بعدی تصمیم بگیرد».
در پی موضع‌گیری این دو مقام وزارت خارجه آمریکا، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا نیز در روز ۳۰ خرداد به میدان آمد و در واکنش به قطعنامه صادره توسط شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با اشاره به ادامه پنهان‌کاری‌های نظام ولایت فقیه در زمینه توسعه برنامه هسته‌ایش، بار دیگر بر عزم راسخ ایالات متحده در جلوگیری از دستیابی نظام به جنگ‌افزارهای هسته‌ای تاکید کرد.
به دنبال این موضع‌گیری‌ها نیویورک تایمز نوشت «بازرسان بینالمللی اتمی و آمریکا روز جمعه رژیم ایران را متهم کردند که فعالیت‌های مشکوک اتمی خود را پنهان کرده است و به این ترتیب راه را برای یک رویارویی جدید با قدرتهای غربی هموار کردند. این اولین بار است که قدرتهای اروپایی با دولت ترامپ در یک موضوع عمده علیه رژیم ایران هم‌جبهه می‌شوند.»
اکنون نظام ولایت بر سر یک دو راهی قرار دارد کوتاه آمدن از برنامه اتمی که خود تبعات سنگینی به همراه دارد و اصرار بر برنامه اتمی که با ارجاع پرونده نظام به شورای امنیت و تحت فصل هفتم منشور ملل متحد که اقدام نظامی علیه نظام را مجاز می‌شمارد، روبرو خواهد شد.
همچنین فعال‌سازی روند مکانیسم ماشه و برگشت شش قطعنامه پیشین شورای امنیت سازمان ملل، سنگین‌ترین تحریم‌های بینالمللی علاوه بر تحریم‌های آمریکا را به همراه خواهد داشت.
نکته حائز اهمیت در فعال‌سازی روند مکانیسم ماشه این است که هیچ یک از اعضای دائمی شورای امنیت حق وتوی آن را ندارند. روزها و چالش‌های سختی در انتظار نظام ولایت فقیه است.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.