نمایشگاه «آنجا که باد گلوله می‌آورد» از اسفند ۲۰۱۷ شروع شده است و تولید محتوایش هنوز ادامه دارد. تلاش این نمایشگاه روایت بخشی از داستان کولبران در دو سوی این مرز است.
ایران از سمت غرب با عراق مرز مشترکی به وسعت ۱۴۵۸ کیلومتر دارد. آن‌سوی این مرز کردستان عراق با جمعیت زیادی سنی قرار گرفته است. به صورت تقریبی ۴۰ هزار ایرانی ساکن در غرب ایران از راه کولبری در مرز هزینه‌های زندگی‌شان را تامیین می‌کنند. و نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر زندگی‌شان وابسته به کولبری در مرز است. به نظر می‌رسد که نبود فرصت‌های شغلی و بی‌کاری سیستماتیک یکی از دلایل ادامه این روند است. اولویت با زنده ماندن و از گرسنگی نجات پیدا کردن با انجام مشاغل خارج از قانون است. در نتیجه تبعیض ساختاری، در اقتصاد این منطقه پیشرفتی حاصل نشده است. ساکنان مرز‌نشین با نگاهی به تعریف دولت از شهروند، خود را شهروندان درجه دو می‌دانند.
نمایشگاه «آنجا که باد گلوله می‌آورد» در اسفندماه سال ۲۰۱۷ شروع شده و تولید محتوایش هنوز ادامه دارد. به گفته محمدرضا سلطانی، عکاس مجموعه، تلاش این نمایشگاه روایت بخشی از داستان کولبران در دو سوی این مرز است.
- «سرم را بلند کردم و دیدم افسر پلیس مرزی / نیروی مرزی بالای سرم ایستاده. سربازی همراهش بود. بدون هیچ کلامی، از فاصله دو-سه متری به زانوی پای چپم شلیک کرد. روزی زمین افتادم و گفتم: چرا تیر میزنی؟ این بار، به پای راستم شلیک کرد و بعد، از آنجا رفتند. به من سال ۹۵ تیر زدند و به مدت یک سال نتوانستم راه بروم. تا الان، بیش از پنج عمل جراحی روی پایم انجام شده است اما هنوز نمی‌توانم راه بروم. پای راستم کوتاه‌تر شده. یک سال است که در خانه برادرم زندگی می‌کنم و زن‌برادرم از من مراقبت می‌کند. برادرم، از پس هزینه‌های دوا و درمان من بر‌نمی‌آید. او هم بیکار است.» فرهاد، کولبر، مریوان، ۹اسفند ۱۳۹۶.
- گردنه تته صعب‌العبورترین مسیر ارتباطی بین استان‌های کرمانشاه و کردستان است. این گردنه، به دلیل بارش برف و کولاک، نصف سال بسته است. چشم‌انداز گردنه بخش‌هایی از خطه کردستان عراق است. اولین روستای در تصویر هانی‌گرمله در ایران و دیگری بیاره در کردستان عراق است.
- کولبران سوار بر اسب در مسیر مرز، در سردشت، ایران، ۱۳ اسفند ۱۳۹۵. هر اسب‌سوار معمولا دو یا سه قاطر همراه خود می‌برد تا در بازگشت بارش را با آنها حمل کند. آنها در منطقه مرزی کوهستانی تا تاریک شدن مطلق صبر می‌کنند که خطر تیر خوردن از «قتلگاه مرزی» کاهش یابد. در این شب، به دلیل تیراندازی شدید از سوی نگهبانان مرزی ایران بسیاری از کولبران نتوانستند مرز را رد کنند.
- دستگاه‌های بی‌سیم، روستای درمان‌آباد، ۱۵ اسفند ۱۳۹۵. اینها ابزار حیاتی و ارزشمند برای کولبران هستند که به کمک آنها، امنیت مسیر خود را بررسی می‌کنند. وظیفه بعضی کولبران و راهنماهای ماهر این است که با دوربین‌های شکاری از امنیت جاده مطمئن شوند و وضعیت جاده را با دستگاه‌های بی‌سیم مخابره کنند.
- کوه، سراسر پوشیده از برف است، و به سختی می‌توان روی آن قدم گذاشت، گذرگاه مرز تته. ۱۰اسفند ۱۳۹۶ کولبران، بارشان را روی برف‌ها می‌خوابانند، و سپس بار را از پایین روی شانه‌هایشان می‌گذارند، بسته به نوع کالایی که حمل می‌کنند وزن بارشان بین ۴۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم می‌شود، گاهی وزن بار آن‌قدر بالاست که نمی‌توانند به تنهایی آنها را کول کنند.
- با نزدیک شدن غروب، گروه‌هایی از کولبران از روستاها و شهرهای اطراف به سمت کوه‌ها می‌روند تا از مرز عبور کنند. روستای بوران، مرز ایران و عراق، ۱۵اسفند ۹۵. در میان آنها کودکان ۱۳-۱۴ساله و پیرمردان ۷۰-۸۰ساله و چند فارغ‌التحصیل دانشگاه هم پیدا می‌شوند که از یافتن کاری دیگر ناامید شده‌اند.
- «من لیسانس کامپیوتر دارم. شهر ما شهر کوچکیه و من نتونستم توش کاری پیدا کنم. مدتی به عنوان کارگر بنایی کار کردم اما توی شهر کوچیک ما که همه همدیگه رو می‌شناسن پول درست به آدم نمی‌دن. صبر می‌کنن یک ماه بعد یا حتی بیشتر تا پول کار رو بدن. من تازگی ازدواج کردم. بدون پول که نمی‌شه زندگی کرد. همسرم با کولبری من مخالفه. تمام مدتی تا من برم مرز و برگردم نگرانه. خب، خطرناکه اما بهتر از خانه ماندنه» – خسرو، ۲۵ساله – مرز تته – ۱۰ اسفند ۹۶
- کاروان، کولبری ۱۸ ساله، که گرفتار بهمن شد، در آمبولانس امداد، روستای بیوران، ۱۵اسفند ۱۳۹۵. او جانش را روز بعد سرمازدگی شدید از دست داد. در آخرین پیام تلگرامی‌اش نوشته بود: «خدایا! چرا این روزها زندگی اینقدر سخت است؟» در زمستان سال ۱۳۹۶، بیش از ۱۶ نفر جان خود را در اثر سرمازدگی شدید در کوه از دست دادند.
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.