پس از فروپاشی امپراطوری عثمانی و به دست گرفتن قدرت توسط ملیگراهای افراطی ترک به رهبری مصطفی کمال پاشا و تاسیس ترکیه نوین، کردهای ساکن در جنوب شرقی این جمهوری تازه تاسیس، که جمعیتی حدود ٢٠ درصد آن کشور را تشکیل میدادند، ازهمان ابتدا تحت بدترین تبعیضهای، فشارهای ملی، زبانی و هویتی قرار گرفتند.
از سال ١٩٢٣ میلادی یعنی از زمانی که ترکیه نوین تاسیس شد، این حاکمیت علیرغم تمام فشارها، اعدام، زندان و قتل مخالفان و روشنفکران کرد که به قتلهای با فاعل مجهول معروف شد و تحقیر و ترک کوهی خواندن کردها، نه تنها نتوانست کردهای ترکیه را به ترک تبدیل کند، بلکه پس از سالیانی طولانی، اکنون کردها، مبارزه برای احقاق حقوقشان را از کوهستانهای قندیل، که به اجبار به آن متوسل شده بودند، به آنکار پایتخت آن کشور کشانده و در فکر به دست گرفتن ارکان قدرت از راه مسالمتآمیز برای به دست آوردن حقوق خود و سایر اقوام و گروههای دیگر در ترکیه هستند.
انتخابات پارلمانی ترکیه در ۷ ژوئن ۲۰۱۵ برگزار خواهد شد و احزاب مختلف ترکیه در حال انجام تبلغیات انتخاباتی و تلاش برای به دست آوردن کرسیهای بیشتر هستند، این انتخابات برای ترکیه شاید مهمترین انتخابات در طول تاریخ جمهوریت این کشور باشد.
در ترکیه ٨٠ حزب تاسیس و به ثبت رسیده است اما در انتخابات پیش رو حدود ١۶ حزب در انتخابات شرکت میکنند که از میان آنها، حزب عدالت و توسعه«AKP»، حزب حاکم ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان به همراه دو حزب عمده دیگر یعنی حزب جمهوری خلق«CHP» و حزب ملیگرای افراطی حرکت ملی«MHP»، در طی سالیان گذشته بازیگران عمده سیاست ترکیه بودهاند، اما در انتخابات امسال، حزب دمکراتیک خلقها«HDP» که بزرگترین حزب قانونی کردها در ترکیه است، نقشی بسیار پر رنگ در صحنه سیاست ترکیه ایفا خواهد کرد به طوری که تا کنون هیچ یک از احزاب کرد در ترکیه در چنین گسترهای وارد عرصه انتخابات نشده است.
در فهرست نامزدهای حزب دمکراتیک خلقها برای مبارزه انتخاباتی اخیر پارلمان ترکیه، علاوه بر نامزدهای کرد، کاندیداهایی به نمایندگی از دهها سازمان و جنبش مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ترک، ارمنی و آشوری در کنار چندین سندیکای کارگری، سازمانهای مدافع حقوق زنان و سازمانهای محیط زیستی به چشم میخورد.
حزب دموکراتیک خلقها در برنامه انتخاباتی خود که در روزهای گذشته از سوی صلاحالدین دمیرتاش در کمپین انتخاباتیش در استانبول اعلام شد، علاوه بر پافشاری بر مطالبات کردها، دهها خواسته رادیکال دیگر شامل مطالبات اقلیتهای مذهبی، ملیتی و جنسی و نیز مطالبات کارگران و اقشار پایین جامعه گنجانده شده است.
همچنین حزب دمکراتیک خلقها به طور رسمی اعلام کرده است که خواهان خودمدیریتی دموکراتیک برای کردستان و سایر مناطق ترکیه است و هنگام اصلاح قانون اساسی بر پذیرش جامعه چند فرهنگی در ترکیه پافشاری خواهد کرد.
حزب دمکراتیک خلقها در این انتخابات همچنین با تاکید بر مساوات جنسیتی و قرار دادن ٢۶٨ زن در فهرست خود نسبت به حزب جمهوری خلق با ١٠٣ زن و حزب عدالت و توسعه با ٩٩ زن و حزب حرکت ملی با ۶١ زن، پیشتاز است.
در رابطه با اهمیت راهیابی حزب دمکراتیک خلقها به پارلمان ترکیه، اخیرا چنگیز چاندار روزنامهنگار باسابقه ترک در روزنامه رادیکال ترکیه نوشته است، اگر حزب دموکراتیک خلقها، ، بتواند از سد حدنصاب ده درصدی بگذرد و به پارلمان راه یابد، به حزبی کلیدی تبدیل خواهد شد تا مانعی اصلی بر سر راه سیستم اداره فردی مملکت و سوپاپ اطمینانی برای تضمین دموکراسی در ترکیه باشد.
وی در ادامه نوشته است حزب دمکراتیک خلقها، اقشار، گروهها و شخصیتهای مختلف را به گونهای با خود همراه کرده است که در خواب هم قابل تصور نبود. چنانچه این حزب بتواند از حد نصاب ده درصدی برای راهیابی به پارلمان عبور کند، آرای حزب عدالت و توسعه کاهش خواهد یافت و احتمالا نخواهد توانست بیش از ۳۰۰ کرسی به دست بیاورد.
چنگیز چاندار در مقاله خود افزوده است، کاهش آرای عدالت و توسعه و افزایش آرای حزب دمکراتیک خلقها حتی بر میزان آرای دو حزب عمده دیگر ترکیه یعنی حزب جمهوری خواه خلق و حزب حرکت ملی تاثیر خواهد داشت. به این ترتیب به سیستم تک نفره- تک حزبی اردوغان خاتمه میباید و حتی حزب عدالت و توسعه با این خطر مواجه خواهد شد که نتواند به تنهایی دولت تشکیل دهد.
در همین رابطه «اوزر سنجر» رئیس شرکت نظرسنجی متروپل نیز در یک برنامه زنده تلویزیونی از کانال سیانان ترک گفت: در انتخابات پیش روی ترکیه، حزب دموکراتیک خلقها، یکی از بازیگران مهم این انتخابات است و تا زمانی که این حزب حدنصاب انتخابات را به دست نیاورده و وارد مجلس نشده است، هیچ قدرتی در ترکیه نخواهد توانست مانع در دست گرفتن دوباره حاکمیت توسط حزب عدالت و توسعه شود.
وی در ادامه افزود: این بدین معنی است که اگر حزب دموکراتیک خلقها نتواند به مجلس راه پیدا کند، حتی اگر حزب عدالت و توسعه ۴۲ و یا ۴۰ درصد آراء را کسب کند باز هم قدرت را از آن خود خواهد کرد.
و اما اخیرا بنابه نظرسنجیهایی که در ترکیه انجام گرفته حزب دمکراتیک خلقها برای راهیابی به پارلمان از حدنصاب ده درصدی گذشته است، بر اساس گزارش موسسه نظرسنجی متروپل در خصوص انتخابات ۷ ژوئن ۲۰۱۵ پارلمان ترکیه، در آخرین نظرسنجی صورت گرفته که از لحاظ جمعیتی و وسعت جغرافیایی بزرگترین نظرسنجی بوده که تا کنون در ترکیه برگزار شده است، حزب دموکراتیک خلق ها توانسته با کسب ۱۰.۴ درصد آراء برای اولین با به رقم بالای ۱۰ درصد در سطح ترکیه برسد.
در گزارش این موسسه آمده است: در تمام نظرسنجی های که از ماه ژانویه ۲۰۱۵ به بعد توسط شرکت متروپل صورت گرفته بود حزب دموکراتیک خلقها بین ۸ الی ۹ درصد آراء را به دست آورده بود، اولین بار در ماه آوریل توانست به رقم ۱۰.۴ دست پیدا کند.
بنابراین، رجب طیب اردوغان برای اینکه بخواهد پیگیر رویاهایش باشد و بخواهد برنامههایش یعنی قانون اساسی جدید را تدوین و به تصویب برساند و نظام ریاست جمهوری و سیستم ایالتی با صلاحیتها و وظایف فوق العاده استانداریها را برقرار کند، به هر قیمتی تلاش میکند تا مانع رشد روز افزون حزب دمکراتیک خلقها بشود.
به همین خاطر، رجب طیب اردوغان رییس جمهوری، احمد داوود اوغلو نخست وزیر و سایر مقامات دولتی ترکیه اخیرا کارزار تبلیغاتی وسیعی را علیه حزب دمکراتیک خلقها آغاز کردهاند و این روزها در بیشتر دیدارها و سخنرانیهای خود به این حزب حمله میکنند.
حزب حاکم ترکیه به رهبری اردوغان که برای رسیدن به اهداف خود به جناح اسلامگرای افراطی سنی و ملیگرای ترک عثمانی تکیه میکند، برای مقابله با بزرگترین حزب قانونی کردها در ترکیه، ابتدا سعی کرد که با گسیل ارتش و ژاندارمری به مناطق کردنشین به ویژه منطقه دیادین در استان آگری و تحریک حزب کارگران کردستان، آتش جنگ را با کردها شعلهور کند تا از این طریق نظر رایدهندگان به حزب دمکراتیک خلقها را به ویژه در مناطق ترکنشین تغییر بدهد، اما رهبران حزب کارگران کردستان در قندیل و اعضای این سازمان در اروپا با محکوم کردن جنگ و تاکید بر حل مسالمتآمیز مسئله کرد در ترکیه، از پروسه صلح حمایت کردند.
پس از آنکه حزب حاکم ترکیه نتوانست از راه دوباره به راه انداختن جنگ به مقابله با حزب دمکراتیک خلقها بپردازد، برای اولین بار به صورت گسترده، اقدام به معرفی کردن کاندیداهای کرد وابسته به حزب عدالت و توسعه در مناطق کردنشین کرده است.
آقای اردوغان همچنین با تکیه بر اسلامی بودن جامعه ترکیه به نوعی حزب دمکراتیک خلقها را تکفیر کرد و رهبران و اعضای این حزب را زرتشی خواند و گفت آنها مسلمان نیستند.
آقای اردوغان در سخنرانی خود در باتمان با حمله به اظهارات صلاحالدین دمیرتاش یکی از رهبران مشترک حزب دمکراتی خلقها که گفته بود در صورت پیروزی حزبش در انتخابات آتی پارلمان ترکیه، وزارت دیانت (اوقاف اسلامی) را منحل خواهد کرد، گفت: اینها افکار و عقاید زرتشتی دارند.
رئیس جمهوری ترکیه همچنین در سخنان خود در باتمان افزود، ما براساس مدارکی که از آنها (حزب کارگران کردستان) به دست آوردهایم، در کمپهایشان در کوهستانهای قندیل، دین زرتشتی را به اعضایشان آموزش میدهند. من به هموطنان کرد خود میگوییم که این افراد (حزب کارگران کردستان و حزب دمکراتیک خلقها) را خوب بشناسند، اینها چنین افکاری دارند، اینها یک بار ما را فریب دادند، دیگر نباید فریبشان را بخوریم.
همچنین با نزدیک شدن انتخابات و افزایش ارای حزب دمکراتیک خلقها حمله گروههای تندرو به دفاتر حزب دموکراتیک خلقها، شدت گرفته است.
بعد از ظهر روز چهارشنبه ٢٩ آوریل، گروهی صد نفره شامل ناسیونالیستهای افراطی در شهر «اوشاک» با چوب، چاقو و قمه به محل برگزاری تبلیغات انتخاباتی حزب دموکراتیک خلقها در مرکز شهر حمله کردند که در آن حمله سه عضو این حزب زخمی شدند و بنابه گفته مسئول حزب دموکراتیک خلقها در شهر «اوشاک» نیروهای پلیس به جای متفرق کردن مهاجمان در عمل از آنان حمایت میکردند.
روز ٢٧ آوریل دفتر حزب دمکراتیک خلقها در منطقه «سوما» از توابع شهر «مانیسا» در غرب ترکیه از سوی مهاجمان ناشناس به آتش کشیده شد. شب ٢٩ آوریل افراد ناشناس به ساختمان این حزب در منطقه «جهان بیلی» از توابع شهر «قونیه» حمله کردند و پرچم و تابلوهای این حزب را شکستند.
روز شنبه ٢۵ آوریل فرد یا افراد مسلح ناشناس به یکی از دفاتر حزب دمکراتیک خلقها، در شهرکی واقع در جنوب استانبول تیراندازی کردند. همچنین دفتر مرکزی این حزب در منطقه «چانکایا»ی آنکارا از سوی افراد مسلح مورد حمله قرار گرفت که مهاجمان آن حمله چند روز بعد توسط پلیس بازداشت شدند.
از سوی دیگر در روزهای اخیر، مقامات چند استان ترکیه، مجوز میتینگهای انتخاباتی حزبب دمکراتیک خلقها را به بهانههای مختلف از جمله در شهرهای درسیم، استانبول و ازمیر به بهانه همزمانی با میتینگهای حزب حاکم عدالت و توسعه لغو شده است.
و در نهایت سفر اخیر سفیر و سرکنسول آمریکا در ترکیه به مناطق کردنشین شرق و جنوب شرقی ترکیه و به ویژه دیاربکر و دیدار با رهبران و احزاب گروههای کرد، حاکی از اهمیت نقش کردها در این انتخابات است.
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر میکنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و میخواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.