مصاحبه با نوام چامسکی

درمناقشه اتمی با ایران ظاهراً راه‌حلی به چشم می‌خورد. نظر شما در مورد این کشمکش دوازده ساله چیست؟… چرا آن را حرف مفت می‌دانید؟… آیا حل این معضل، باعث تخفیف آن مناقشات مذهبی که خاورمیانه را به آتش کشیده، خواهد شد؟… آیا در مورد مناقشات در خاورمیانه دو نظر مخالف بین دستگاه دیپلماسی اوباما و جمهوری‌خواهان وجود دارد؟… معتقدید که باید از پیشروی حوثی‌ها در یمن نگران بود؟… آیا جنبش‌های مختلف در خاورمیانه با بازگشت دیکتاتورهایی چون رییس‌جمهور مصر، السیسی به پایان رسی

س: در مناقشه اتمی با ایران ظاهراً راه‌حلی به چشم می‌خورد. نظر شما در مورد این کشمکش دوازده ساله چیست؟
ایران مظنون است که جمهوری‌خواهان در کنگره با وجود قرارداد از لغو تحریم‌ها خودداری خواهند کرد و لذا هدف اصلی شخصیت‌های ایرانی این است که تحریم‌ها زیر کنترل کنگره نماند. که یک فاجعه خواهد بود. ما خواهیم دید که آیا این نکته در نسخه نهایی ثبت خواهد شد یا خیر. به نظر من کلیه تعاملات در مورد مسأله اتمی، حرف مفت است. هیچ دلیلی وجود ندارد که چرا ایران مطابق با قرارداد منع سلاح‌های هسته‌ای که امضاء کرده، نباید دارای برنامه هسته‌ای باشد.

چرا آن را حرف مفت می‌دانید؟
ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمانانش مدعی اند که جامعه بین‌المللی از ایران خواسته که برای رسیدن به نتیجه مطلوب مصالحه کند. کشورهای غیرمتعهد که نماینده بیش از ۷۰ درصد جمعیت جهان هستند، کوشش‌های اتمی ایران را مورد پشتیبانی قرار دادند. با این حال دستگاه تبلیغاتی غرب ابزار پرقدرتی است و به همین دلیل نیز این مسأله به درازا کشیده است.

آیا حل این معضل، باعث تخفیف آن مناقشات مذهبی که خاورمیانه را به آتش کشیده، خواهد شد؟
معضل اصلی این است که کشورهای سنی منطقه مهم‌ترین هم‌پیمانان ایالات متحده آمریکا هستند. دوستان ایالات متحده، رادیکال‌ترین سنت‌گرایان هستند و می‌خواهند به منطقه حکم‌فرمایی کنند. ایران یک کشور بزرگ است و درست مانند چین خواهان گسترش نفوذ خود در منطقه، ولی عربستان سعودی به هیچ‌وجه رقیب و یا عامل بازدارنده‌ای را نمی‌پذیرد. حتا اگر ایران به بمب اتمی دست پیدا کند، چرا باید ایالات متحده آمریکا نگران شود؟ آن فقط یک عامل بازدارنده خواهد بود. هیچ‌کس تصور نمی‌کند که ایران از بمب اتمی استفاده خواهد کرد، زیرا کشور آناً پودر خواهد شد. و آیت‌الله‌ها هم مطمئناً قصد انتحار ندارند. یک ایران اتمی تنها عامل بازدارنده‌ای در مقابل سبعیت اسرائیل در منطقه خواهد بود. و درست به همین علت ایالات متحده خواهان آن نیست.

نخست‌وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو از هر فرصتی استفاده می‌کند تا علیه این توافق‌نامه داد سخن دهد.
اسرائیل با زیر پا گذاردن قرارداد اسلو، به طور سیستماتیک سیاست تسخیر هر آنچه را که در اسرائیل بزرگ مورد نظر آن بگنجد، دنبال می‌کند. غزه ویران شد. این سیاست از طرف ایالات متحده آمریکا پشتیبانی می‌شود و اگر آمریکا باز هم در کنار اسرائیل بماند هرگز چیزی تغییر نخواهد کرد. در این هفته‌ها تمامی رسانه‌های ماین استریم ایالات متحده آمریکا مقالاتی منتشر کردند که طی آن خواستار حمله نظامی به ایران شدند. چرا رسانه‌های ایرانی چنین کاری را نمی‌کنند؟ شرایطی که غرب واجد آن است، امپریالیسم است. زیر لوای این اصل غرب مجاز است هر کاری که می‌خواهد انجام دهد.

آیا در مورد مناقشات در خاورمیانه دو نظر مخالف بین دستگاه دیپلماسی اوباما و جمهوری‌خواهان وجود دارد؟
حزب جمهوری‌خواهان یک حزب فاشیستی است. اوباما نیز وحشتناک است، ولی کم‌تر از جمهوری‌خواهان. خطای عمده اوباما حملات پهپادی اوست. اگر ایران با آمریکا مقابله به مثل کند، آمریکا چه واکنشی نشان خواهد داد؟ جنگ پهپادی بزرگ‌ترین عملیات تروریستی است که تاکنون صورت گرفته. هدف آن کشتن هر کسی است که مظنون به لطمه زدن به آمریکا باشد. این عملیات تعداد جهادیون را افزایش خواهد بخشید.

معتقدید که باید از پیشروی حوثی‌ها در یمن نگران بود؟
این حقیقت دارد که ایران به حوثی‌ها در یمی کمک می‌کند. عربستان سعودی نیز با طرفداران خود همین کار را می‌کند، با این‌که نهایتاً این یک معضل داخلی است. ولی در تبلیغات غرب تنها آن نیرویی قانونی است که از طرف ایالات متحده پشتیبانی می‌شود. در عراق، ایران در جبهه دولت قانونی این کشور ایستاده. مشاورین ایرانی تیم رهبری این کشور را تعلیم می‌دهند و در جنگ‌های مهم این کشور شرکت می‌کنند. دولت عراق از دولت ایران درخواست کمک کرد و برای همین نیز از دولت ایران متشکر است. ولی ایالات متحده نفوذ ایران در عراق را محکوم می‌کند. واقعاً مسخره است.

معتقدید که این رفتار غرب تروریسم داعش را تقویت می‌کند؟
داعش یک هیولا است. ولی در عین‌حال، چیز دیگری جز عکس‌برگردان عربستان سعودی نیست، که مبلغ نسخه افراطی و وهابی اسلام است. از ریاض گونی گونی پول و ایدئولوژی صادر می‌شود تا سنت‌گرایی در جهان عرب گسترش یابد. مطمئناً روندی که ما شاهد آن هستیم حتا مورد پسند عربستان سعودی نیز که آن را خلق کرده، نیست. این روند نتیجه مستقیم حملات ایالات متحده آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و حملات هوایی ناتو به لیبی در سال ۲۰۱۱ است که درگیری میان سنی و شیعه را دامن زد و آن را به تمام منطقه گسترش داد. این رویکرد در لیبی باعث رشد تعداد شبه‌نظامیان و حجم جنگ عظیمی از سلاح‌ها در آفریقا و خاورمیانه شد که در تاریخ بی‌نظیر است. بمباران‌های ناتو تعداد قربانیان را ده‌ها برابر کرد و لیبی را ویران ساخت. اکنون عربستان سعودی و امارات متحده عربی در یمن افراد زیادی را در اردوگاه‌های آوارگان به قتل می‌رسانند. ولی این جنگ نیز با شکست روبه‌رو خواهد شد و نهایتاً به رشد و گسترش جهادیون خواهد انجامید.

همین چند ماه پیش بود که در مورد «بهار عربی» و نه تروریسم صحبت می‌کردیم. آیا بین جنبش‌های اجتماعی در اروپا و شورش در خاورمیانه رابطه‌ای موجود است؟
شباهت‌هایی وجود دارد. بهترین نمونه کشورهای آمریکای لاتین در گذشته است. این کشورها کاملاً زیر سلطه و کنترل ایالات متحده آمریکا قرار داشتند که همه جا دیکتاتورهایی را بر مسند قدرت نشانده بود. در حال حاضر آمریکای جنوبی تقریباً فارغ از کنترل خارجی است. این روند بسیار با اهمیتی است. بسیاری از سیاست‌مداران آمریکای لاتین با احزاب پودموس در اسپانیا و سیریسا در یونان احساس همبستگی می‌کنند. مبارزه آن‌ها همه علیه نئولیبرالیسم است. واکنش آلمان در قبال پیروزی سیپراس در یونان بسیار شدید و ریاکارانه است. در سال ۱۹۵۳ اروپا کاهش بدهی‌های آلمان را پذیرفت ولی برلین که در جنگ جهانی دوم یونان را ویران ساخت امروز علیه یونان اقدامات تضییقی روا می‌دارد.

آیا جنبش‌های مختلف در خاورمیانه با بازگشت دیکتاتورهایی چون رییس‌جمهور مصر، السیسی به پایان رسیده؟
اروپا و ایالات متحده آمریکا در تمام جهان خشن‌ترین دیکتاتورها را مورد پشتیبانی قرار دادند. مردم مصر امروز شاهد تاریک‌ترین لحظه تاریخ معاصر کشور خود هستند. این امپریالیسم سنتی است. در قدرت تبلیغاتی هیچ تغییری به وجود نیامده است. روزنامه‌های اروپایی السیسی را یک شخصیت نمونه معرفی می‌کنند، با این‌که او یک قاتل خشن و یک دیکتاتور سفت و سخت است که سازمان توده‌ای اخوان‌المسلمین را سرکوب کرد و در شبه‌جزیره سینا نیز هنوز جنگ ادامه دارد.

 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com