چه کسی ماشین برقی را کشت؟

عجیب نیست که یک شرکت بزرگ خودروسازی ماشینی را که از نظر فنی خیلی موفق است، به تولید انبوه برساند ولی بعد از مدتی تولیدش را متوقف کند و حتی ماشین‌های نوی مانده در انبار را هم نابود کند؟
عجیب‌تر این‌که این ماشین یک خودروی تمام‌برقی (نه هایبریدی یا هیدروژنی) با آلایندگی صفر و بدون اگزوز و بی‌صدا باشد.

فیلم مستند «چه‌کسی خودروی برقی را کشت؟» سرگذشت همین ماشین موفق یعنی جنرال موتورز ای‌وی-١ را نشان می‌دهد که از سال ١٩٩۶ تا ١٩٩٩ در آمریکا تولید شد.
در این فیلم ٧ عامل به عنوان متهم‌های قتل این موجود مفید و بی‌آزار معرفی می‌شوند:

– شرکت‌های بزرگ نفتی (تولید انبوه خودرویی که با برق کار کند، سود این شرکت‌ها را به‌شدت کم می‌کند این شرکت‌ها متهم‌اند که با خرید امتیاز اختراع و تولید باتری‌های ویژه این ماشین‌ها، جلوی تولید انبوه آنها را گرفتند.)

– شرکت‌های خودروسازی (هزینه نگهداری و تعمیر این ماشین‌ها در مقایسه با ماشین‌های بنزینی و گازوئیلی بسیار کم‌ بود و تقریبا نیازی به بعضی قطعات یدکی و مواد مصرفی پرمصرف (در واقع پرسود) مثل صافی‌های مختلف روغن، هوا و سوخت نداشتند. خودروسازها خودشان این ماشین را کشتند تا سودشان کم نشود.)

– اداره هوای پاک کالیفرنیا (این اداره به تصویب قانونی که خودروسازها را مجبور به تولید ماشینی با آلایندگی نزدیک به صفر می‌کرد، کمک نکرد.)

– دولت فدرال آمریکا (دلایل مشابه دلیل قبل.)

– باتری‌ (باتری این ماشین‌ها به اعتقاد بعضی منتقدان، کارایی خوبی نداشت.)

– پیل سوختی (دولت و شرکت‌های بزرگ از طرح خودروهای هیدروژنی در برابر خودروی تمام برقی پشتیبانی کردند.)

– مصرف‌کنندگان (منتقدان می‌گویند کسانی که ماشین برقی را یک محصول دوست‌داشتنی و پرطرف‌دار می‌دانند دچار توهم‌اند؛ مردم در آمریکا علاقه‌ای به خرید این ماشین کوچک و سبک نداشتند.)

البته در فیلم می‌بینیم وقتی مردم جلوی انبار جنرال موتورز که هنوز تعدادی ماشین برقی در آن پارک‌شده، تظاهرات می‌کنند و حاضر می‌شوند همه این ماشین‌ها را یک‌جا و نقد بخرند، جنرال موتورز پیشنهادشان را رد کرده و با دخالت پلیس همه ماشین‌های نو را به صحرای نوادا می‌برد و اوراق‌شان می‌کند:

خیلی‌ها معتقدند اینجا هم توهم توطئه باعث شده مردم فکر کنند، دست‌های پنهانی پشت ماجرای حذف ماشین برقی است. یکی از این آدم‌ها می‌گوید ماشین برقی پروژه موفق و پول‌سازی برای جنرال موتورز نبود و فقط به همین دلیل آن را کنار گذاشت. او معتقد است جنرال موتورز حتی اگر بتواند ماشینی بسازد که با کود خوک کار کند و از آن پول دربیاورد، آن را به تولید انبوه می‌رساند.