workersمسکن اجتماعی، مسکن امید و مسکن اقشار کم‌درآمد از طرح‌هایی است که مسؤولان وزارت راه و شهرسازی در روزهای آغازین دولت یازدهم قول اجرای آن را دادند. از طرفی وزارت کار اعلام کرده از طریق طرح «مسکن اجتماعی» به دنبال خانه‌دار کردن کارگران فاقد مسکن است اما فعالان کارگری کشور معتقدند اگر دولت همان راه مسکن مهر را برود، امیدی به حل مشکل مسکن کارگران ندارند. در حال حاضر، دست‌کم ۵۰ درصد حداقل مزد ماهانه ۶۰۹ هزارتومانی باید بابت اجاره مسکن هزینه شود و ۹۰ درصد کارگران قرارداد موقت کشور نیز با مساله فقدان مسکن مواجه هستند. یکی از پرهزینه‌ترین اقلام در سبد نیازهای خانوار بویژه در شهرهای کشور، هزینه‌های مربوط به خرید یا اجاره مسکن است. در حال حاضر، طبق اعلام بانک مرکزی دست کم ۲۵ درصد کل هزینه‌های ماهانه هر خانوار ایرانی مربوط به بخش مسکن است. به میزان درآمدی که افراد می‌توانند کسب کنند، هزینه‌های مسکن و سهم آن در سبد مصرفی خانوار متفاوت است، به این معنی که هرچه افراد دارای درآمد بهتری باشند طبیعتا می‌توانند خرید یا اجاره بهتری در بخش مسکن داشته باشند. هرچقدر سطح درآمد افراد پایین‌تر باشد، حق انتخاب افراد محدودتر خواهد شد و در مواردی که افراد درآمد بسیار پایینی داشته باشند نه تنها هرگز قدرت خرید نخواهند داشت، بلکه برای تامین هزینه مربوط به اجاره مسکن نیز دچار مشکلات اساسی خواهند بود. یکی از گروه‌های اجتماعی پرجمعیت کشور کارگران هستند که اتفاقا به دلیل سطح پایین درآمدها، معمولا با مشکلات جدی در تامین مسکن خود مواجه هستند. کارشناسان بازار کار کشور معتقدند دست کم ۳۰ درصد مشمولان قانون کار کشور در هر ماه تنها به میزان حداقل دستمزد (حدود ۶۰۹ هزار تومان) مصوب شورایعالی کار دریافت می‌کنند. این مساله باعث می‌شود تا تامین هزینه مسکن برای این دست از کارگران بسیار جدی باشد و تا ۷۰ درصد کل درآمد ماهانه آنها را نیز در بر بگیرد. در واقع کارگران با درآمد در سطح حداقل دستمزد، تا دوسوم درآمد ماهانه خود را نیز صرف اجاره یا پرداخت اقساط خرید مسکن می‌کنند. در سال‌های فعالیت دولت‌های سابق مواردی از سوی وزارت کار وقت درباره لزوم خانه‌دار کردن کارگران و اقشار کم‌درآمد جامعه مطرح شد و سپس برخی تعاونی‌ها برای عضویت کارگران فاقد مسکن نیز تشکیل شد.
در عین حال تا به امروز طرح مسکن مهر امکان چندانی برای خانه‌دار شدن کارگران فاقد مسکن ایجاد نکرده و مساله تامین مسکن و سرپناه برای کارگران بویژه گروه با درآمد پایه همچنان باقی است. شاغلان در این گروه درآمدی می‌گویند هرگز امکان خانه‌دار شدن را نخواهند داشت و در حال حاضر نیز برای تامین هزینه اجاره مسکن خود با مسائل عدیده‌ای مواجه هستند. به تازگی از سوی علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی طرحی با عنوان «مسکن اجتماعی» مطرح شده و قرار است از طریق به کارگیری ظرفیت‌ها و امکانات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدامات موثری در راستای خانه‌دار شدن کارگران انجام شود. طرح این موضوع از سوی برخی مقامات دولتی در هفته‌های اخیر نشان می‌دهد این موضوع در دولت جدی شده و انتظار می‌رود بزودی کار از نقطه‌ای آغاز شود. هنوز جزئیات چندانی از این طرح اعلام نشده اما برخی موارد مانند پیش‌بینی متراژهای ۵۰ و ۷۰ متری واحدهای مسکونی طرح مسکن اجتماعی عنوان شده است. در صورتی که دولت موفق شود در بحث خانه‌دار کردن کارگران فاقد مسکن تدابیر موثری بیندیشد، قطعا گام بلندی در بهبود معیشت آنها برداشته خواهد شد؛ در عین حال در صورت تکرار مباحث مطرح مانند مسکن مهر و تبلیغات فراوان پیرامون آن، امید چندانی به موثر واقع شدن مسکن اجتماعی نمی‌رود.
علی دهقان‌کیا در گفت‌وگو با مهر با تاکید بر اینکه آمارهای قابل اعتنایی در بخش کارگران فاقد مسکن از جمعیت میلیونی مشمولان قانون کار کشور وجود ندارد که بتوان به آنها استناد کرد، گفت: در عین حال، ۹۰ درصد نیروهای قراردادی و بویژه موقت‌های بازار کار، فاقد مسکن شخصی هستند. عضو کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران اظهار داشت: اگر دولت بخواهد مانند مسکن مهر در بحث مسکن اجتماعی وارد شود؛ مطرح کردن بحث پرداخت وام و واگذار کردن تامین دو سوم منابع مورد نیاز تهیه مسکن به کارگران، کار به جایی نخواهد رسید. دهقان‌کیا قدرت پایین تامین نقدینگی و پرداخت اقساط وام از سوی کارگران را دلیل این امر دانست و بیان داشت: متاسفانه به دلیل پایین بودن درآمد کارگران، بویژه کارگران حداقل‌بگیر اساسا امکان پرداخت اقساط ماهانه حتی به میزان تا ۲۰۰ هزار تومان نیز وجود ندارد. وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز دست‌کم و در حالت خوشبینانه، ۵۰ درصد حداقل دستمزد کارگران برای پرداخت هزینه اجاره مسکن می‌رود. متاسفانه با وضعیت فعلی حقوق‌ها و دریافتی‌های کارگران، امکان خانه‌دار شدن برای اکثریت قریب به اتفاق آنها وجود ندارد.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com