مجله‌ی «باستان‌شناسی و تاریخ» به تاریخ پیوست. دیرپاترین مجله‌ی ایرانی «باستان‌شناسی و تاریخ» که با کوشش شماری از باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران سرشناس نزدیک به ۲۵ سال بدون گسست از سوی مرکز نشر دانشگاهی به چاپ می‌رسید با انتساب مدیر جدید این مرکز تعطیل شد و به تاریخ پیوست.

شنیده‌ها بیانگر این است که تعطیلی تنها گریبان مجله‌ی «باستان‌شناسی و تاریخ» را نگرفته است بلکه دیگر نشریات مرکز نشر دانشگاهی همچون «ایران باستان» و «نشر دانش» نیز دیگر منتشر نمی‌شوند که این رویداد را را باید به مُرغوا و فال بد گرفت.

انتشار مجله‌ی باستان‌شناسی و تاریخ در حالی از سوی مرکز نشر دانشگاهی متوقف می‌شود که سردبیر و دست‌اندرکاران این نشریه به مناسبت بیست و پنجمین سال انتشار این نشریه در حال آماده‌سازی شماره‌ی زرین (پنجاهمین شماره) مجله‌ی باستان‌شناسی و تاریخ بودند.

کامیار عبدی سردبیر نام‌آشنای مجله‌ی باستان‌شناسی و تاریخ در تلاش برای چاپ شماره‌ی زرین این نشریه به مسئولان مرکز نشر دانشگاهی پیشنهاد کرده است که هزینه‌ی چاپ پنجاهمین شماره را خود می پردازد اما رایزنی‌های وی تا به امروز راه به جایی نبرده است.

تقریبا ۲۵ سال پیش یعنی در سال ۱۳۶۵ خورشیدی شادروان عنایت‌الله امیرلو –باستان‌شناس- به همراه شماری از باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران پرآوازه در مرکز نشر دانشگاهی نشریه‌ای زاده شد که شماری از پربارترین و ارزنده‌ترین مقاله‌های تالیفی و ترجمه‌ای در آن به چاپ می‌رسید. این مجله تا سال‌های سال تنها مجله‌ای بود که باستان‌شناسان در آن قلم می‌زدند.

اگر چه این نشریه به دلیل چاپ مقاله‌های ترجمه‌ای هیچ‌گاه درجه‌ی علمی-ترویجی یا علمی-پژوهشی را بر روی جلد خود ندید، اما چنان جایگاهِ سترگ و بشکوهی در میان نشریات باستان‌شناسی و تاریخ داشت و چنان در آسمان باستان‌شناسی ایران می‌درخشید که بسیاری از باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران چاپ مقاله در این نشریه را بر نشریه‌های دیگر ترجیح می‌دادند.

شماری از سرشناس‌ترین باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران ایران همچون شادروان علیرضا شاپورشهبازی، شادروان مسعود آذرنوش، صادق ملک‌شهمیرزادی، یوسف مجیدزاده، شهریار عدل، ناصر نوروززاده‌ی چگینی، مهرداد ملکزاده، عبدالمجید ارفعی و تورج دریایی از هموندان هیئت تحریریه‌ی این مجله‌ی ارزنده بودند و از خود مقاله‌های چندی در این نشریه به یادگار گذاشته‌اند. شادروان احمد حب‌علی موجانی، هایده عبدالحسین‌زاده و شهرناز اعتمادی نیز سه تن از ویراستاران چیره‌دست این نشریه بودند.

انتشار پیوسته و به‌سامان این نشریه چنان بود که جنگ تحمیلی ۸ ساله‌ی عراق با ایران نیز نتوانست مانع انتشار این مجله شود. پشتکار هموندان این نشریه در انتشار بدون گسست آن در بحبوحه‌ی جنگ تحمیلی شگفتی لمبرگ کارلُفسکی باستان‌شناس پرآوازه‌ی جهان را برانگیخته بود که چگونه در حالی که جنگنده‌های عراقی، روستاها و شهرهای ایران را بمباران می‌کنند باستان‌شناسان و تاریخ نگاران ایرانی با شکیبایی به چاپ این نشریه می‌پردازند.

شهداد مرکز ایالت آراتا؟ نوشته‌ی میرعابدین کابلی، اهمیت و شناخت روش‌های بررسی در باستان‌شناسی نوشته‌ی عباس علیزاده، تاثیر باران اسیدی در محیط زیست و آثار باستانی تخت‌جمشید نوشته‌ی محمدمهدی قنبری، رویکردهای تطورگرایانه در باستان‌شناسی نوشته‌ی چارلز اسپنسر با برگردان کامیار عبدی، زنان در دوره‌ی هخامنشی: پاره‌ای ملاحظات مقدماتی نوشته‌ی تورج دریایی، اهورامزدا و دیگر بغان در سنگ‌نبشته‌ی هخامنشی نوشته‌ی گراردو نیولی با برگردان نازنین خلیلی‌پور، سفال، نمادی از فرهنگ مشترک ایران و آسیای میانه نوشته‌ی رجبعلی لباف خانیکی، توسعه و تحول استقرارها در منطقه‌ی شاهرود نوشته‌ی کورش روستایی، قدیم‌ترین مهر نوشته‌دار دوران اسلامی از یک حاکم ساسانی نوشته‌ی عبدالله قوچانی، بنای سنگی واسون کهک، سازه‌ای از دوره‌ی ماد (؟) … نوشته‌ی مهرداد ملکزاده شماری از مقاله‌های تالیفی و ترجمه‌ای‌ست که در مجله‌ی باستان‌شناسی و تاریخ به چاپ رسیده است.

گورخمره‌های اشکانی نوشته‌ی زنده‌یاد سیف‌الله کامبخش‌فرد پیوست شماره یک مجله‌ی باستان‌شناسی و تاریخ بود که در سال ۱۳۷۷ به چاپ رسید.

با افزایش روزافزون دانش‌آموختگان رشته‌ی باستان‌شناسی، تاریخ و ایران‌شناسی چشمداشت این بود که مدیران مرکز نشر دانشگاهی به فکر فصلنامه کردن این دوفصلنامه‌ی ارزنده ‌می‌شدند نه اینکه چراغ فروزانی را که در آسمان باستان‌شناسی ایران می‌درخشید خاموش کنند؛ چراغی که جنگنده‌های عراقی نیز نتوانسته بودند آن را خاموش کنند.

 

۲

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com