موضوع استثمار در محیط‌های فرهنگی و پاتوق‌ها با توجه به تعدد روایات و تجربیات مشابه راویان دیگر چیزی نیست که بتوان آن را کتمان کرد. هرچند به تجربه دیده‌ایم برخی با منطق ” آسمان همه جا همین رنگه” سعی بر طبیعی‌سازی استثمار و سرکوب کارگران دارند اما از آنجایی که منطق بازار همچنان حاکم است و استثمار قربانی می‌گیرد و کارفرما همچنان در پی سوداندوزی است، ما نیز صدای بلند راویان استثمار هستیم‌.

در ادامه روایت یکی از یاران #همراه_سرخط درباره تجربه استثمار در کافه “شهر کتاب” پاسداران را می‌خوانیم:

🔺 ۱۲ ساعت کار بدون حقوق با شهرکتاب

«من سال ۹۷ برای پنج ماه توی کافه شهرکتاب کار کردم. قبلش برای خود شهرکتاب درخواست دادم و دوره آزمایشی‌اش رو هم گذروندم که شامل یک هفته شیفت ۱۰ صبح تا ۱۰ شب بدون حقوق بود. ساعت ۱۰ شب هم تا وقتی که صاحب مجموعه اون اطراف می‌پلکید کسی نمیتونست بره، یعنی گاهی تا ۱۰:۳۰ شب باید می‌موندیم.

🔺 گرمازدگی؛ بیماری رایج در آشپزخانه کافه

بعد از دوره آزمایشی شهرکتاب اونقدر از لحاظ روحی و جسمی تحت فشار بودم که تصمیم گرفتم برای کافه شهرکتاب درخواست بدم. شرایط اونجا به قدری سخت بود که توی گرمای وحشتناک تابستون توی آشپزخونه‌ای که اونقدر کوچک بود که حتی به زحمت می‌شد توش راه رفت، در حالی‌که حداقل سه نفر همیشه اونجا کار می‌کردن،  و با وجود فر بزرگی که اکثرا روشن بود حتی یه پنکه وجود نداشت و پول آب معدنی یا هر نوشیدنی هم به حسابمون گذاشته می‌شد.
خیلی اوقات بچه‌ها گرمازده می‌شدن و حالشون بد می‌شد. هیچ جایی برای نشستن و استراحت کردن نبود، اصلا قرار نبود که کسی استراحت کنه.

🔺 چشم غره؛ رابطه کارگر و کارفرما

هیچ ارتباط انسانی‌ای بین کارفرما و کارگر نبود جز چشم غره. دیر رسیدن سرکار جریمه داشت و از حقوق کم می‌شد. اگر چیزی می‌شکست خسارتش رو ما باید می‌دادیم.

🔺 اخراج بدون اطلاع

در آخر بدون هیچ توضیحی یا مکالمه‌ای اخراج شدم. روزی که قرار بود شیفت‌های هفته بعدش رو مشخص کنن به من هیچ شیفتی ندادن و من فهمیدم که اخراج شدم».

شهر کتاب اواسط دهه ۷۰ در قالب یک موسسه عام‌المنفعه و غیرانتفاعی تاسیس شد و در گذر زمان، توسعه از طریق تاسیس بخش‌های زیر را در اولیت خود قرار داد:
ـ مرکز فرهنگی شهر کتاب
ـ شبکه‌ی فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهرکتاب
ـ شرکت نشر کتاب هرمس
ـ شرکت نشر موسیقی هرمس
ـ نمایشگاه و فروشگاه بین‌المللی محصولات قرآنی
ـ دفتر پژوهش‌های زبان و ادب فارسی
ـ واحد برگزاری نمایشگاه‌ها
ـ دبیرخانه جایزه داستان کوتاه
توسعه گسترده در بازار پر فراز و نشیب امروز نشر در ایران، معنایی جز تجاری‌سازی فرهنگ برای کسب سود هر چه بیشتر ندارد. البته نباید از این نکته غافل شد که این موسسه در حوزه تاسیس کتابفروشی‌های زنجیره‌ای و کالایی‌سازی فرهنگ که امروز به آفتی برای آگاهی عمومی، دسترسی عمومی و ارزان به کتاب، استثمار کتابفروشان، تضییع حقوق مترجمان و جریان‌سازی فرهنگی در خدمت حاکمیت و … است، پیشگام و صاحب سبک بوده است! اجاره فضای کافه به کافه‌داران و فراهم کردن بستری برای تولید سود و سرمایه بیشتر در رقابت با کتابفروشی‌های زنجیره‌ای دیگر که پیرو شهرکتاب در کالایی‌سازی فرهنگ بودند هم می‌تواند از دیگر برنامه‌ها و استراتژی‌های این مجموعه برای سودآفرینی بیشتر باشد؛ موضوعی که جز با له‌ کردن کارگران در بخش کافه ممکن نخواهد بود.

#شهرکتاب
#شهر_کتاب
#شهرکتاب_پاسداران
#شهر_کتاب_پاسداران
#روایت‌_استثمار
#تجارب_استثمار
#تجربه_استثمار

@sarkhatism

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)