لغو پروازهای حج عمره، آیا اختلافات جدید در میان است؟

پس از ۷ سال قطع روابط بین حکومت ایران و عربستان، با واسطه چینی‌ها روابط دو کشور از سر گرفته شد. اما اخیرا لغو پروازهای زائران حج عمره ایرانی به عربستان خبرساز شده است. آیا اختلافات پیشین، دوباره به نوعی دیگر سر باز کرده است؟

سازمان حج و زیارت ملایان در روز جمعه ۲۷ بهمن، از لغو رسمی عمره ۱۴۰۲خبر داد. غلامرضا رضایی، معاون امور حج و عمره این سازمان دلایلی برای این امر ذکر کرد. وی نامشخص بودن زمان صدور مجوز ورود هواپیماهای ایران به عربستان و طولانی شدن این روند را دلیل این تصمیم عنوان کرد.

وی همچنین از عودت وجوه واریزی همه ثبت‌نام‌کنندگان (حدود ۳۰ هزار نفر) خبر داد و گفت که این فرآیند از ۲۸ بهمن آغاز شده و طی ۳ تا ۴ روز کاری به حسابشان واریز خواهد شد.

اولین گروه زائران ایرانی حج عمره قرار بود پس از هفت سال قطع روابط دیپلماتیک تهران و ریاض، در ۱۳ دی عازم عربستان شوند. اما پرواز آنها به دلیل اختلاف فنی میان دو سازمان شرکت هواپیمایی لغو شد.

سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری حدود یک ماه بعد از این ماجرا، اعلام رسمی و یا غیر رسمی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری عربستان مبنی بر وجود اختلافات فنی را تکذیب کرد.

ریاض تاکنون علت خودداری از صدور مجوز به پروازهای ایرانی را به طور رسمی اعلام نکرده است. اما مقامات حکومت ایران پیشتر گفته بودند که زائران با هواپیماهای ایران ایر و معراج که با تحریم‌های آمریکا روبه‌رو هستند، قصد سفر به عربستان را داشتند.

پروزاهای حج عمره همچنان در هاله‌یی از ابهام

عربستان سعودی روابط سیاسی و تجاری خود با ایران را از زمان حمله عوامل لباس شخصی حکومت ایران به سفارت و کنسولگری این کشور در تهران و مشهد در ۱۲ دی ۱۳۹۴ قطع کرده بود. با این حال، دو کشور در اسفند ۱۴۰۱ با میانجی‌گری چین و با پیش‌شرط‌هایی از طرف عربستان سعودی از عادی‌سازی روابط خبر دادند. [بیانیه مشترک در عربستان؛ چین هم فهمیده پشمی به کلاه خامنه‌ای باقی نمانده!]

پس از لغو رسمی عمره ۱۴۰۲، وزرای خارجه ایران و عربستان در روز ۲۷ بهمن تلفنی در این‌باره گفت‌وگو کردند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ملایان، در این گفت‌وگو با اشاره به مذاکرات اخیر هیات نیروهای مسلح ایران در عربستان، علت تاخیر در حل مشکل پرواز عمره‌گزاران ایرانی را از فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان، جویا شد.

فیصل بن فرحان در پاسخ وجود هرگونه ملاحظه سیاسی در مورد حضور ایرانیان در حج عمره را رد کرد. وی تاکید کرد که رفع مشکل فنی در سازمان هواپیمایی عربستان در گام نهایی قرار دارد. وی بدون توضیح درباره این مشکلات فنی، ابراز امیدواری کرد که حج عمره زائران ایرانی دوباره از سرگرفته شود.

این در حالی است که غلامرضا رضایی، معاون امور حج و عمره سازمان حج و زیارت، علت لغو عمره ۱۴۰۲ را نامشخص بودن زمان صدور مجوز ورود هواپیماهای ایران به عربستان و طولانی شدن این روند عنوان کرده است.

به گفته وی، ۳۰ هزار نفر برای عمره ۱۴۰۲ثبت نام کرده بودند و عودت وجوه آنها از ۲۸ بهمن آغاز شده و طی ۳ تا ۴ روز کاری به حسابشان واریز خواهد شد.

هفت سال قطع روابط دیپلماتیک تهران و ریاض، میانجی‌گری چین و پیش‌شرط‌های عربستان سعودی از جمله نکات قابل توجه در این ماجرا هستند.

اختلاف فنی میان دو سازمان شرکت هواپیمایی، تحریم‌های آمریکا علیه هواپیماهای ایران ایر و معراج، نیز موضوعات مانده در هاله ابهام هستند.

خامنه‌ای موقتا توانست در تضاد با اسرائیل، «برادران کمونیست چینی» خود را به مدد عادی‌سازی روابط با عربستان بگیرد. اما به نظر می‌رسد مشکلات پایه‌یی چون تحریم‌‌های بین‌المللی و اختلافات عمیق با سعودی، پایان ماه‌عسل زودگذر خامنه‌ای با سعودی را رقم زده است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)