سفر امیرعبداللهیان به عراق و چرایی آن؟

حسین امیرعبداللهیان، وزیر اومور خارجه حکومت ایران در روز سه‌شنبه ۲ اسفند ۱۴۰۱، راهی بغداد شد، این در حالی است که همتای عراقی زمانی کوتاهی است که از سفر آمریکا بازگشته است، امیرعبداللهیان در سفر به عراق چه موضوعی را دنبال می‌کند؟

اخیرا فواد حسین وزیر خارجه عراق سفر کوتاهی به آمریکا داشته و با مقامات ارشد دولت جو بایدن ملاقات و رایزنی داشته است، بلافاصله پس از بازگشت حسین به عراق، امیرعبداللهیان وزیر خارجه حکومت ایران روز سه‌شنبه تهران را به مقصد بغداد ترک کرد.

این امر پرسش‌های زیادی را در بین رسانه‌ها، افکار عمومی و صاحب‌نظران سیاسی عرصه سیاست حکومت ولایت فقیه برانگیخت.

برخی از تحلیل‌گران این هم زمانی در سفر و سفر امیرعبداللهیان به عراق پس از بازگشت فواد حسین از آمریکا را دال بر این دانستند که احتمالا فواد حسین حامل پیامی از سوی دولت آمریکا برای حکومت ایران می‌باشد، هر چند به قطعیت نمی‌توان این گمانه را تایید کرد.

برخی تحلیل‌گران عواملی چون مشکلات ارزی نظام، میانجیگری بغداد بین عربستان و حکومت ایران برای گفتگوهایی که از مدتی پیش شروع شده و ادامه‌دار بوده، هر چند مدتی است که متوقف مانده و میانجیگیری عراق بین آمریکا و حکومت ایران در مورد تنش‌های بین دو کشور از جمله برنامه هسته‌یی حکومت ایران را از دلایل غالب و اولویت‌های سفر امیرعبداللهیان به بغداد ذکر کرده‌اند.

سراب حل مشکلات ارزی در بن‌بست دیپلماتیک حکومت ایران

مشکل ارز مورد اشاره از این بابت حائز اهمیت است که از چندی قبل مقامات آمریکا و ارگان‌های رسمی اقتصادی این کشور اعلام کردند که حکومت ایران از طریق برخی بانک‌های عراقی مشغول پولشویی و وارد کردن دلار به ایران می‌باشد و از این جهت سخت‌گیری‌هایی را بر دولت عراق و بانک‌های این کشور اعمال کردند تا حکومت ایران نتواند در عمل به این روند پولشویی و دسترسی به دلار ادامه دهد.

در سفر فواد حسین به آمریکا این موضوع به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت و هیئت عراقی به دولت آمریکا تضمین‌های مکتوب و لازم را برای اصلاح ساختار نظام بانکی و جلوگیری از قاچاق دلار به ایران را دادند و در مقابل از آمریکا درخواست کردند که برخی از محدودیت‌‌های اعمال‌شدن بانکی آمریکا علیه عراق لغو شود.

حال می‌توان این گمانه را مطرح کرد که امیرعبداللهیان برای خبردار شدن از کم و کیف نتایج سفر فواد حسین به آمریکا در این مورد به بغداد سفر کرده است.

در همین رابطه رامین اسماعیلی از کارگزاران حکومت ایران،‌ مهمترین بعد سفر امیرعبداللهیان به عراق را حل و فصل بحران ارزی کشور ارزیابی و معرفی کرده، خصوصا آنکه قیمت ارز در روزهای اخیر در ایران با رکورد جدیدی به بالاترین رقم تاریخ قیمت ارز در ایران رسید!

در رابطه با این اظهار نظر نیز آن چه حائز اهمیت است افلاس و درماندگی حکومت ایران در مقوله تامین ارز، به خصوص با توجه به قیمت سرسام‌آور آن در روزهای اخیر است، به طوری که حکومت ایران به جای تامین ارز از مبادی و کانال‌‌های رسمی به دنبال باز کردن راه مسدود‌شده‌ی بانک‌ها و بازار عراق، مجبور شده است امیرعبداللهیان را برای حل این مشکل به بغداد بفرستد.

بن‌بست مذاکرات اتمی با میانجیگری عراق حل نمی‌شود

عامل دیگر سفر وی، یعنی میانجیگری احتمالی بغداد بین واشنگتن و تهران در مورد برنامه هسته‌یی ایران نیز زیر سایه‌یی از ابهام است چرا که به رغم اظهارات فواد حسین مبنی بر دیدارش با رابرت مالی و گفتگو در مورد برنامه هسته‌یی ایران، اما در بی‌رونقی مذاکرات برجام و اعمال تحریم‌ها که کماکان ادامه دارد، سفر امیرعبداللهیان به بغداد و دیدارش با فواد حسین، بیشتر تلاشی مذبوح می‌نماید تا ساز و کاری که مشکلی جدی از حکومت ایران در این زمینه حل کند.

به بیان دیگر مشکل حکومت ایران در زمینه برنامه هسته‌یی نیز  باید در زمین دیگری حل شود که با توجه به خبر جدید غنی‌سازی ۸۴ درصدی اورانیوم توسط حکومت ایران بعید می‌نماید چنین راهی پیش روی حکومت ایران باشد در جایی که برخی از کشورها از جمله از احتمال حمله نظامی به تاسیسات هسته‌یی حکومت ایران و برخی دیگر از فعال‌سازی روند مکانیسم ماشه سخن به میان می‌آورند.

به بیان دیگر فواد حسین و عراق اساسا توان میانجیگری در تنش بین تهران و واشنگتن را ندارد و سطح تنش‌ها به اندازه‌یی است که میانجی‌ناپذیر جلوه می‌کند هر چند رایزنی‌‌هایی در پشت پرده صورت پذیرفته باشد.

سراب میانجیگری میان ریاض و تهران

در مورد موضوع سوم یعنی نقش میانجی بغداد بین تهران و ریاض نیز وضعیت تقریبا به همین منوال است و با توجه به انزوای جامع حکومت ایران، قطعا عربستان نیز در این میان وارد معادله مذاکرات با حکومت ایران نمی‌شود هر چند محمد شیاع السودانی اخیرا و در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به ادامه تلاش‌های بغداد با هدف احیاء روابط تهران ریاض تاکید کرد، و هر چند فواد حسین نیز این خبر را پیش از این رسانه‌یی کرده بود که وزرای خارجه سعودی و حکومت ایران برای از سرگیری مذاکرات رایزنی‌هایی کرده‌اند اما با تمام این اظهارات، قطعا تعامل با منطقه و عربستان دامنه‌یی از تابع بزرگتری به نام تعامل با جهان غرب و مشکلات اساسی‌تر حکومت ایران می‌باشد که با آنها دست به گریبان است. [آیا عراق هم به خامنه‌ای پشت خواهد کرد؟]

هر چند بعید به نظر نمی‌رسد که سعودی در بی‌رونقی مذاکرات برجام بخواهد بابت گرفتن امتیاز از حکومت ایران که در انزوای بین‌المللی به سر می‌برد دیدارهایی داشته باشد اما در این میان نیز، موضع حکومت ایران پایین بوده و چیزی برای به دست آوردن از سعودی وجود ندارد.

به دیگر بیان وضعیت دیپلماتیک حکومت ایران در چنان وضعیت شکننده‌یی قرار دارد که مذاکرات منطقه‌یی دردی از او دوا نخواهد کرد هر چند از سر گرفته شود چرا که انزوای بین‌المللی و فضای به شدت ضد حکومت ایران در چند ماهه گذشته و در بستر اعتراضات داخلی ایران، عملا مجال را برای هر گونه مذاکره جدی بسته است.

بنابراین و با توجه به دلایل و تفصیلات مذکور می‌‌توان گفت سفر وزیر خارجه حکومت حکومت ایران به بغداد با زانوانی خونین و برای یافتن مسکنی ولی موقتی در هر یک از ۳ مورد فوق، برای دردهای بی‌پایان خامنه‌ای و حکومتش می‌باشد.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)