مذاکرات با هدف احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران، این هفته، بیش از ده ماه پس از آغاز دوباره در وین آغاز شد و با عدم اطمینان بیشتر و بیاعتمادی دوجانبه مواجه شد. هر هفته که می گذرد، توانایی های هسته ای رژیم تروریستی ایران افزایش می یابد و احتمال بازگشت به توافق کمتر و کمتر می شود.
راب مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، برای گفتگوهای غیرمستقیم با میانجیگری دیپلماتهای اروپایی در پایتخت اتریش به سر میبرد، زیرا واشینگتن و تهران مستقیماً گفتگو نمیکنند. دولت بایدن بر این باور است که یک توافق در چشم انداز است، اما اگر در عرض چند هفته چیزی به دست نیاید، ممکن است خیلی دیر باشد.
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت: مذاکرات ما با ایران به نقطه فوری رسیده است، توافقی که به نگرانیهای اصلی همه طرفها رسیدگی میکند در چشمانداز است. وی با اشاره به نام رسمی توافق یعنی برنامه جامع اقدام مشترک، گفت: اما اگر در هفتههای آینده به این توافق نرسیم، پیشرفتهای هستهای ادامهدار ایران، بازگشت ما به برجام را غیرممکن میکند.
در سال ۲۰۱۸، دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا بهطور یکجانبه از این توافق که تحریمهای اقتصادی علیه ایران را در ازای محدود کردن برنامه هستهایاش لغو کرده بود، کنار گذاشت. از آن زمان، تهران در زمینه فعالیت های هسته ای خود، افزایش غنی سازی و ذخایر اورانیوم بسیار فراتر از پارامترهای توافق ۲۰۱۵، پیشرفت داشته است.
این بدان معناست که زمان شکست یا مدت زمانی که برای ساختن بمب هستهای نیاز دارد، کاهش یافته است. رهبران ایران می گویند این اقدامات در پاسخ به تحریم های ایالات متحده است که مجدداً توسط ترامپ اعمال شده و اقتصاد این کشور را فلج کرده است.
ایران که به کمک اقتصادی نیاز داشت، موافقت کرد که در شش دور مذاکرات غیرمستقیم که توسط دولت بایدن احیا شده بود، بین آوریل تا ژوئن سال ۲۰۲۱ شرکت کند. اما انتخاب روحانی تندرو و ضدغربی ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری ایران در اواخر ژوئن باعث شد که این مذاکرات به پایان برسد. آنها در مورد مذاکرات قبلی گرفتار اختلاف نظر شدهاند و هیچ پیشرفت قابل توجهی در حل بقیه موارد اختلاف حاصل نشده است و غلبه بر این نقاط اختلاف تا کنون بسیار دشوار به نظر می رسد.
ایالات متحده خواستار معکوس کردن پیشرفتهای هستهای ایران است و ایران خواهان لغو تحریمها است، اما هر دو طرف میخواهند طرف مقابل اولین اقدام را انجام دهد و با توجه به اینکه دولت بایدن نمی تواند تضمین کند که یک توافق جدید آهنین خواهد بود، با توجه به اینکه دولت ترامپ چقدر سریع توافق اولیه را پاره کرد، اساساً اعتماد وجود ندارد.
رایان بول، تحلیلگر خاورمیانه و آفریقا گفت: بزرگترین مانع کنونی عدم اعتماد به ویژه در طرف رژیم تروریستی ایرانی است. این بدان معناست که اگر از طرف دولت بایدن توافقی صورت بگیرد باید امتیازات بیشتری به ایران بدهد.
بول به CNBC گفت: ایالات متحده پذیرفته است که این بار برای بازسازی حس اعتماد ایرانیان و بعلاوه پذیرش واقعیتهای سیاسی که با انتخاب رئیسجمهور رئیسی به وجود آمده است، باید فراتر برود. با خروج ترامپ از این معاهده، حق تندروها ثابت شد و این توجیه، متقاعد کردن همان گروهی که اکنون در قدرت هستند را برای ایالات متحده دشوارتر می کند که توافق هسته ای ارزشمند است.
در عین حال، در مورد موشک های بالستیک جدید رژیم تروریستی ایران موضع گیری کرده، روز چهارشنبه در حالی از موشک بالستیک جدیدی رونمایی کرد که علی شمخانی، عالیترین مقام امنیتی رژیم تروریستی ایران گفت که در آمریکا «هیچ انسجامی برای تصمیمگیری سیاسی در جهت پیشبرد» توافق با ایران وجود ندارد.
بول گفت: من تمایل دارم که رونمایی از موشک بالستیک را نمایشی معمولی از فناوری نظامی بدانم که با استراتژی گستردهتر آنها برای نشان دادن اینکه در صورت شروع تنشهای نظامی میتواند باعث ایجاد مشکل شود، همخوانی دارد.
این مذاکرات همچنین پس از چندین هفته حملات پهپادی و موشکی به امارات متحده عربی توسط شورشیان حوثی یمن که مورد حمایت رژیم تروریستی ایران هستند، انجام میشود.
واشینگتن مایل است توافقی با محدودیتهای هستهای بسیار ضعیفتر برای ایران در مقایسه با توافق ۲۰۱۵، از زمان شکست، بپذیرد و به ایران تخفیف یا تضمینهایی فراتر از محدوده برجام ارائه دهد. استدلال واشینگتن اساساً این است که برخی محدودیتها علیه رژیم تروریستی ایران بهتر هستند.
ذخایر اورانیوم تهران تا حد نزدیک به تسلیحات هستەای غنیسازی شده است و سانتریفیوژهای پیشرفتهتر آن به این معناست که به نقطهای بیبازگشت میرسد که میتواند به زودی مزایای منع اشاعه برجام را بیهوده کند.
بهنام بن طالبلو، کارشناس ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها در واشینگتن دی سی، گفت: «تهران اهرم قابل توجهی را در قالب دانش هسته ای برگشتناپذیر بدون پرداخت هزینه به وسوسه کردن رژیم ایران برای تشدید بیشتر یا دستیابی به توافق بیشتر بر اساس شرایطش ادامه دهد.»
نکته مهم این است که در واشینگتن نیز تمایل بسیار کمی برای تشدید تنش با ایران وجود دارد و بایدن مایل است با بازگرداندن توافق، میراث اصلی سیاست خارجی ترامپ را برگرداند. با این حال، ادامه بنبست میتواند دولت را به سمت معکوس کردن مسیر و اتخاذ تدابیر تهاجمیتر سوق دهد، اگرچه مشخص نکرده است که این اقدامات چه میتواند باشد.
بن طالبلو گفت: «به عبارت دیگر، هر تصوری که از وین تاکنون وجود داشته این است که رژیم آخوندی ایران در صندلی راننده باقی مانده است.»
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.