پرونده اتمی ایران زیر هاله‌ای از ابهام

با آخرین تنش‌های صورت گرفته بین حکومت ایران و کشورهای غربی طرف حساب برجام و آژانش بین‌المللی انرژی اتمی باید دید پرونده اتمی حکومت ایران به کدام سو می‌رود.

بعد از انتشار ۲ گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بعد از آنکه اعلام شد حکومت ایران بازرسی‌های بازرسان آژانس به سایت‌های را به طور کیفی محدود کرده است، تنش‌ها بر سر پرونده اتمی ایران بالا گرفت.

وزارت خارجه فرانسه و آمریکا به حکومت ایران هشدارهایی دادند و حکومت ایران نیز متقابلا اقدامات آژانس را «مخل» مذاکرات خواند و اعلام کرد که به دنبال مذاکره برای نتیجه است نه مذاکره برای مذاکره.

قطع یقین این سخنان حکومت ایران ناچاری‌اش را از تحمل فشار کمرشکن تحریم‌ها بین‌المللی بیان می‌سازد اما آنچه در عمل شاهد آن هستیم نه گام برداشتن به سوی کاستن از موارد نقض توافق برجام از سوی حکومت ایران بلکه افزودن بر آن است!

با این وجود و پیشرفت موارد نقض موارد برجام در پرونده اتمی ایران انتظار آن می‌رود که کشورهای عضو شورای حکام و قدرت‌های جهانی در نشست هفته آتی شورای حکام قطعنامه‌ای را علیه حکومت ایران صادر کنند. [اگر پرونده اتمی حکومت ایران بار دیگر به شورای امنیت برود چه  می‌شود؟]

امری که باعث وحشت حکومت ایران شده و کاظم غریب آبادی نماینده دائم این حکومت در آژانس را بر آن داشته که اعلام کند «امیدواریم عقلانیت بر نشست هفته آتی شورای حکام» حاکم باشد.

واسطه‌گری روسیه بر سر پرونده اتمی ایران

در همین حال میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی که در مذاکرات وین نیز ریاست کشور روسیه را بر عهده دارد اعلام کرده بهتر است حکومت ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اختلافات خود را حل کنند و نیازی نیست که شورای حکام دست به اقدامی بزند.

این اظهارات اولیانوف در حالی است که به رغم اصرار آژانس، حکومت ایران نه تنها هیچ گام سازنده‌ای برای حل اختلافاتش با آژانس بر نداشته بلکه تضادهای خود با این ارگان بین‌المللی را تشدید کرده است.

اقداماتی از قبیل ممانعت از بازرسی بازرسان این آژانس، معلق نگاه داشتن درخواست سفر رافائل گروسی به تهران برای مذاکره برای حل اختلافات و گم شدن برخی از اقلام نظارتی آژانس در سایت‌های هسته‌ای‌اش.

سیاست دوگانه آمریکا در قبال پرونده اتمی ایران

افزون مواضع روسیه، آمریکا نیز در روزهای اخیر سیاست نسبتا دوگانه‌ای را در رابطه با پرونده اتمی حکومت ایران اتخاذ کرده است.

از سویی وزیر خارجه آمریکا؛ آنتونی بلینکن اخیرا اعلام کرد که روند پرونده اتمی ایران دارد به نقطه‌ای نزدیک می‌شود که بازگشت به برجام دیگر آن منافعی که از آن انتظار می‌رود را برآورده نخواهد کرد و تلویحا حکومت ایران را تهدید کرد.

اما از سوی دیگر بلافاصله ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به میدان آمد و اعلام کرد آمریکا کماکان خواهان از سرگیری سریعتر مذاکرات وین است و واشنگتن در مرحله‌ای نیست که بخواهد این مذاکرات را ترک کند.

هر چند اتخاذ این سیاست‌های دوگانه در پرونده‌های پیچیده بین‌المللی امری شاذ نیست اما عملکرد حکومت ایران که بعد از پایان دور ششم مذاکرات، مستمرا در مسیر نقض مکرر و فاحش مفاد برجام گام برداشته، قطعا آمریکا و متحدان اروپایی‌اش را به سوی تشدید تضاد و یافتن راه حلی غیر از مذاکرات وین برای حل مناقشه پرونده اتمی ایران سوق خواهد داشت، یعنی بحث فقط بر سر زمان آن است نه روند آن.

رایزنی آمریکا و روسیه بر سر پرونده اتمی ایران

در همین حال و با وجود اینکه دو کشور آمریکا و روسیه مواضع متضادی درباره برخی جنبه‌های پرونده اتمی ایران دارند رایزنی‌ها در این زمینه را ادامه می‌دهند.

در همین راستا رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که ریاست هیئت آمریکایی در مذاکرات وین را بر عهده دارد در سفری به مسکو، روز پنجشنبه ۱۸ شهریور با سرگئی ریابکوف؛ معاون وزیر امور خارجه روسیه به رایزنی و گفتگو درباره مذاکرات برجام پرداخت و بعد از اتمام رایزنی‌ها، آن را مثبت و سازنده توصیف کرد.

درخواست صدور قطعنامه از سوی شورای حکام علیه پرونده اتمی ایران

همزمان با این تحولات برخی سیاست‌مداران در آمریکا خواهان توبیخ حکومت ایران توسط قطعنامه شورای حکام آژانس شدند.

سناتور جیم ریش عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در روز ۱۸ شهریور خواهان آن شد که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید ایران را به دلیل آنچه که وی «عدم همکاری» با تحقیقات آژانس و ممانعت از فعالیت‌هیا نظارتی آن می‌خواند توبیخ کند.

تهدید به جلوگیری از هسته‌ای شدن حکومت ایران

در ورای تمامی رایزنی‌ها و اظهاراتی که پیرامون پرونده اتمی حکومت ایران صورت می‌گیرد یک موضوع را نیز نباید از نظر دور انگاشت و آن تهدیدی است که از سوی اسرائیل متوجه حکومت ایران است.

در ماه‌های اخیر حملاتی بازدارنده منتسب به اسرائیل، به تاسیسات اتمی حکومت ایران صورت گرفته است در جدیدترین نمونه نیز وزیر خارجه این کشور بعد از افزایش تنش‌ها و توسعه روزافزون برنامه اتمی حکومت ایران، برای چندمین بار تهدید کرد که اگر جهان جلوی هسته‌ای شدن ایران را نگیرد خودمان اقدام می‌کنیم.

این امر موجب نگرانی حکومت ایران است چرا که تا کنون نشان داده در برابر تهدیدهای اسرائیل حرفی چندانی برای گفتن در صحنه عمل ندارد.

آخرین اظهارنظرها پیرامون پرونده اتمی حکومت ایران

اما آخرین اظهار نظر در مورد پرونده اتمی ایران مربوط به وزیر خارجه حکومت ایران می‌شود که در روز ۱۹ شهریور ایراد شد.

وزیر خارجه ایران روز پنجشنبه در گفتگو با آنتونیو گوترز دبیر کل ملل متحد خواهان آن شد که طرف‌های مذاکره با «درکی واقع بینانه» به وین بیایند.

هر چند امیر عبداللهیان اشاره‌ی مستقیمی به تصمیم حکومت ایران برای بازگشت به مذاکرات وین و زمان احتمالی آن نکرد، اما در پس سخنان وی این واقعیت نهفته است که حکومت ایران در پی آن است که به هر قیمت از زیر بار تحریم‌ها برهد.

اما آنچه که در طرف دیگر میز مذاکره قرار دارد خط بطلانی بر تصورات و خواسته‌های وزیر خارجه حکومت ایران می‌کشد چرا که حاصل شش دور مذاکرات وین به همراه اظهارات صریح مقامات آمریکایی در مقابل خواسته لغو تمامی تحریم‌ها این بوده که تا زمانی که حکومت ایران به رعایت تمامی مفاد برجام ۲۰۱۵ برنگردد هیچ تحریمی را لغو نخواهد کرد و تا کنون نیز صحت این ادعا به اثبات رسیده است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)