تاثیر گرانی بنزین بر معیشت مردم ایران

تاثیر گرانی بنزین بر معیشت مردم ایران

بنزین در ایران از روز جمعه ۲۴ آبان ۹۸ با افزایش قیمت ۵۰ تا ۳۰۰ درصدی مواجه و با سهمیه‌بندی عرضه می‌شود. افزایش قیمت بنزین چه تاثیری بر معیشت مردم ایران دارد؟ آیا افزایش قیمت بنزین باعث تورم و افزایش قیمت کالاها و خدمات می‌شود؟ یا آنطور که حکومتگران بر ایران ادعا می‌کنند افزایش قیمت بنزین تاثیری در قیمت بقیه خدمات و کالاها ندارد!

بنزین در تمامی کشور‌های جهان کالایی بسیار حساس محسوب می‌شود؛ زیرا تاثیرات مربوط به قیمت بنزین تنها به هزینه حمل‌ونقل خانوار محدود نشده و بر طیف گسترده‌ای از عوامل اقتصاد از جمله تولید کالا و خدمات تاثیر می‌گذارد. به رغم اینکه ایران در مجموع منابع هیدروکربوری نفت و گاز، رتبه اول را در جهان دارد مقام اول اما دامنه این تاثیرگذاری در ایران بسیار بیشتر است.

افزایش قیمت طلا و ارز اولین ارمغان شوم گرانی بنزین

در بامداد روز جمعه ۲۴ آبان که قیمت بنزین افزایش یافت قیمت طلا و ارز بلافاصله افزایش یافت. در حالی که برخلاف مواد غذایی، حمل نقل و صنعت، ارتباط مستقیمی میان بهای بنزین و قیمت دلار نیست اما قیمت دلار در اولین روز افزایش قیمت بنزین افزایش یافت. دلار به بالای ۱۲هزار تومان و یورو به بالای ۱۳هزار تومان رسید. افزایش نرخ طلا و ارز خود تاثیر مستقیم بر گرانی و معیشت مردم دارد.

تاثیر بر بخش حمل و نقل مسافر و بار

با افزایش قیمت بنزین بدون شک میزان تقاضا برای خرید آن نیز کاهش پیدا می‌کند این امر روی اقشار متوسط و زیر خط فقر تاثیر مستقیم می‌گذارد در جامعه ایران که با تورمی افسار گسیخته دست و پنجه نرم می‌کند، در بین طبقه متوسط و پایین، مسافرکشی و استفاده از خودرو شخصی و موتورسیکلت برای مسافرکشی و پیک به عنوان یک منبع درآمد کمکی محسوب می‌شود. با افزایش قیمت بنزین قطعا این بخش از نظر مالی و روانی با مشکلات فراوانی مواجه خواهند شد.

از سوی دیگر کاهش سهمیه بنزین ناشی از سهمیه‌بندی آن، منجر به خرید بنزین با قیمت آزاد از سوی بخش حمل و نقل شده و قطع یقین بر روی کرایه حمل و نقل مسافر و بار تاثیر بلافصل خواهد گذاشت. به نحوی که تنها ۵ روز بعد از افزایش قیمت بنزین، افزایش کرایه حمل و نقل بار ناشی از افزایش قیمت بنزین، در میدان مرکزی میوه و تره بار تهران باعث افزایش ۳۰ تا ۵۰ درصدی برخی اقلام میوه و صیفی شده است.

برای مهار کردن اثر تورمی ناشی از افزایش قیمت بنزین، در عرصه حمل و نقل عمومی، رشد تکنولوژی باید همسان با اجرای این سیاست صورت بگیرد. در اینجا منظور از رشد تکنولوژی، رشد بهره‌وری انرژی چه در بخش مصرف‌کنندگان و چه در بخش تولیدی است. اما در حال حاضر، چنین توانایی‌های در دسترس مردم قرار ندارد؛ مترو شهری، بی‌آرتی و تاکسی‌ها در حال کار با حداکثر توانایی خود در زمان شلوغی هستند. از طرف دیگر گزینه‌ای همسان با درآمد مردم برای بهره‌وری از خودرو‌های هیبریدی وجود ندارد. به عبارت دیگر صحبت از رشد تکنولوژی و رشد بهره‌وری انرژی در کشوری با حاکمیت ولایت فقیه سخنی گزافه خواهد بود.

افزایش قیمت‌‌ها در بخش حمل و نقل، عوامل حکومت را ناچار به اعتراف به افزایش قیمت در برخی موارد کرد. وزیر صنعت، معدن و تجارت در ۲۹ آبان گفت: «درصدی افزایش قیمت برخی کالاها اجتناب‌ناپذیر است»

تاثیر بر بخش تولید و صنعت و کشاورزی

بسیاری از کسب و کارها و مشاغل در بخش صنعت، کشاورزی و … به بنزین وابستگی مستقیم دارد، به این ترتیب کوچکترین افزایش قیمتی می‌تواند هزینه تمام‌شده این کسب و کارها را افزایش دهد. به عنوان نمونه افزایش قیمت بنزین در صنعت روانکارها و پالایشی‌ها و برخی از شرکت‌های شیمیایی که از بنزین به عنوان مواد مصرفی خود استفاده می‌کنند، تاثیر می‌گذارد. به دلیل وابسته بودن محصولات این صنایع به بنزین، در نتیجه با افزایش قیمت بنزین، شاهد افزایش نرخ این محصولات خواهیم بود.

این در حالیست که برای این موضوعات مصرف، سهمیه یا یارانه‌ای نیز مشخص نشده است و مصارف این بخش‌ها مستقیما باید از محل بنزین آزاد تامین شود.

ترکیدن بادکنک عدم افزایش قیمت‌ها

سران حکومت که از افزایش تورم ناشی از افزایش قیمت بنزین مطمئن بودند از اولین ساعات اعلام قیمت جدید بنزین همواره تهدید کردند که «با متخلفان در این زمینه برخورد خواهد شد» اما شواهد در چند روز نخست بعد از افزایش قیمت بنزین نشان می‌دهد افزایش قیمت‌ها واقعی، ولی تهدیدات حکومت غیرواقعی هستند.

به رغم همه ادعاهای پیشین همتی؛ رئیس بانک مرکزی در ۲۹ آبان اعلام کرد  «افزایش قیمت بنزین ۴ درصد در طول یک سال بر تورم تاثیر خواهد گذاشت.»

شایان ذکر است بنابر اعلام مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه مهر ماه امسال (١٣٩٨) برای خانوارهای کشور ۴۲ بوده است.

افزایش نقدینگی و تاثیر آن بر تورم

عامل دیگری که بعد از گرانی بنزین به طور مستقیم بر تورم تاثیر خواهد گذاشت، افزایش نقدینگی متراکم در جامعه است. حکومت برای پیشگیری از انفجار احتمالی پیش‌رو در جامعه، از همان بدو اعلام افزایش قیمت بنزین بارها خاطرنشان کرد که از این محل هیچ درآمدی نصیب دولت نخواهد شد و تمام سود این طرح به طورت یارانه به ۶۰ میلیون نفر پرداخت خواهد شد. حال آنکه هر ناظر بی‌طرفی می‌داند افزایش و تزریق نقدینگی به بازار تورم بلافصل و سریع را به دنبال خواهد داشت و این امر قابل کنترل نیست.

عدم تاثیر افزایش قیمت بنزین بر روی سایر کالاها و خدمات و تورم، دروغی است افزون بر بقیه دروغ‌هایی که توسط حکومت به مردم ایران ارائه می‌شود. صرف‌نظر از ماهیت حکومت در این امر، به نظر می‌رسد حکومت در دورانی قرار گرفته است که دیگر دروغ‌درمانی دردی از آن دوا نمی‌کند. کف خیابان در این چند روز این سخن را فریاد می‌زند.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)