«گشایش اقتصادی» طرحی بود که روحانی رونمایی کرد. فروش سلف نفت نظام که تحریم‌های هسته‌ای نظام باعث شده تا به پایین‌ترین میزان فروش خود برسد. امری که برای تامین کسری بودجه نظام از آن رونمایی شد.
رونمایی از طرح «گشایش اقتصادی»
روحانی در ۱۶ مرداد ۹۹ اعلام کرد «در۲۰ مرداد طرحی در جلسه سران قوا به نتیجه خواهد رسید» که در صورت موافقت خامنه‌ای «گشایشی از لحاظ اقتصادی» در کشور به وجود خواهد آمد.
به دنبال اظهار نظر روحانی در این زمینه، همتی؛ رییس کل بانک مرکزی نظام، دلیل کسری بودجه دولت را تحریم صادرات نفت دانست و اعلام کرد: «تامین مالی سالم کسری بودجه دولت، چهار راه حل بیشتر ندارد: کاهش هزینه‌ها – افزایش درآمدهای مالیاتی- فروش سهام و اموال دولت-انتشار اوراق بدهی یا پیش‌فروش کالاهایی نظیر نفت در شرایط تحریمی.»
از این بین پیش‌فروش نفت به مردم، برگزیده شده است. همتی همچنین وعده کاهش نرخ ارز، پیرو اجرای سیاست پیش‌فروش نفت به مردم را داد و رئیس دفتر روحانی نیز فی‌الفور صحبت از رفع تحریم‌ها در آینده نزدیک کرد اما دلیل این همه سراسیمگی و وعده وعید چه می‌تواند باشد؟
جلب سرمایه مردم از بازار ارز و طلا به سهام نفت برای جبران کسری بودجه
این طرح نظام در پی آن صورت می‌گیرد که به دنبال عدم ثبات اقتصادی و اقتصاد ورشکسته نظام، مردم برای حفظ سرمایه‌های خود، رو به خرید ارز و طلا آورده و پول خود را از بازار بیرون کشیده‌اند.
این امر، گردش سرمایه در بازار و تولید را به حداقل رساند. از سوی دیگر کسری بودجه ناشی از توقف صادرات نفت، روز بروز فشار را بر نظام ولایت فقیه بیشتر و بیشتر می‌کند به نحوی که چاره‌ای برای نظام نمی‌ماند تا با فروش سلف مردم ایران به خودشان، کسری بودجه را تامین کند.
پیش از این روش، نظام ولایت فقیه نحوه دیگری از دست‌کردن در جیب مردم ایران را آزمود و دست به گران‌کردن ۳ برابری قیمت بنزین زد، اما اعتراضات آبان ترسی بر جان نظام انداخت که در حال حاضر، فکر هر روش مشابه، مانند گران‌کردن گازوئیل، برای جبران کسری بودجه را به سر راه نمی‌دهد هر چند شاید آخرین راهی باشد که آن را بیازماید.
روحانی که می‌داند به خاطر افلاس در وضعیت اقتصادی و غارت ثروت‌های عمومی از سوی نظام، دیگر مردم هیچ اعتمادی به نظام ندارند و پول خود را صرف خرید طلا و ارز می‌کنند که در نوسانات قیمت متضرر نشوند و برای اینکه این پول را نیز از چنگ مردم درآورد مدعی می‌شود که «فروش این سهام برای این است که مردم بدانند، بازار سکه و دلار جای سرمایه‌گذاری نیست، اما بورس و خرید نفت جای سرمایه‌گذاری است.»
اما این ترفندی بیش نیست. کسری بودجه، خزانه خالی دولت و انباشته‌شدن ثروت مردم ایران در نهادهای زیر نظر خامنه‌ای، در ماه‌های آینده مردم را دوباره به کف خیابان خواهد کشاند و ترس روحانی و نظام از این است.
نظام باید چاره‌ای می‌اندیشد و تلاش مذبوح این بار، پیش‌فروش نفتی است که ثروت ملی مردم ایران است و قرار بود پول آن بر سر سفره مردم ایران آورده شود، اما اکنون به خود مردم ایران پیش‌فروش می‌شود تا نظام بتواند اندکی بیشتر مجال حکومت یابد.
سابقه امر
سخن از آوردن پول نفت بر سر سفره مردم در زمان احمدی‌نژاد مطرح شد. وی نیز در سال ۱۳۹۱ و با شروع تحریم‌های نفتی نظام ولایت فقیه طرح پیش‌فروش نفت به مردم را بر روی میز گذاشت، اما موفق به انجام آن نشد.
حال روحانی و در مقیاس بزرگتر نظام، چنان در اضطرار قرار گرفته که مجبور است طرح آزموده و شکست‌خورده قبلی را مجددا بیازماید.
روحانی پیش از این و در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری نظام ادعا می‌کرد «آن چنان رونق اقتصادی ایجاد بکنیم که مردم اصلا به این ۴۵ تومان نیاز نداشته باشند…» هرچند این سخنان روحانی مایه تمسخر همگان شد اما بخش بعدی سخنان وی در همان روز، اکنون در حال پیوستن به حقیقت است، آنجا که گفت: «من می‌خواهم کاری کنم دولت به سوی مردم دست دراز کند».
بنا بر اعلام محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نظام، «در جریان این طرح قرار است ۲۰۰ میلیون بشکه نفت در طول چند مرحله به ارزش ۱۶۰ هزار میلیارد تومان به مردم فروخته شود و دولت در مجموع ۸۰ هزار میلیارد تومان سود بابت آن به مردم بپردازد و مجموع تعهداتی که در این زمینه برای دولت ایجاد می‌شود، ۲۶۰ هزار میلیارد تومان است که بیش از نیمی از بودجه کنونی کشور است.»
تضمینی برای افزایش صادرات نفت وجود ندارد
اما با وجود تمام ادعاهای نظام، حداقل در سه سال آینده هیچ تضمینی برای افزایش صادرات نفت نظام وجود ندارد. تحریم‌های نفتی نظام روز به روز بیشتر و شدیدتر می‌شود با این وضعیت، سوالی که بر جای می‌ماند این است، دولتی که هم اکنون در تامین بودجه کشور عاجز مانده، چگونه می‌تواند بدهی‌های مردم ایران را طی ۲ سال آینده بازپرداخت کند؟!
علاوه بر این ادعای پیش‌فروش نفت به مردم در حالی عنوان می‌شود که بر اساس قانون بودجه ۱۳۹۹ نظام ولایت فقیه، دولت نمی‌تواند نفت را به صورت سلف به فروش برساند.
جنگ جناحی و مخالفت مجلس با طرح روحانی
به دنبال طرح ادعاها از سوی روحانی، اما مجلس و قضائیه نظام در روز ۲۶ مرداد، از مخالفت با طرح مورد ادعای روحانی خبر دادند.
قاضی‌زاده نایب رئیس مجلس نظام اعلام کرد: «مجلس یازدهم مخالف طرح پیش‌فروش نفت است و این موضوع را رئیس مجلس در جلسات شورای هماهنگی سران قوا اعلام کرده است.»
اما آنگونه که تاکنون مشخص شده و در پی بالا‌گرفتن اعتراضات پس از ریزش تاریخی بورس، فروش اوراق نفتی فعلا متوقف شده اما باید منتظر ماند و دید نظام برای خروج از بن‌بست کسری بودجه کدام راه را برمی‌گزیند؟
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.