نسبت اقلیم و عقل زمین

جهان معاصر به دنبال مصونیت از دردسرهای طبیعت است. مصونیت از بیماری، فجایع، دگرگونی‌ها و ناشناخته‌های طبیعت؛ ما نسبت به هر چیزی که نتوانیم آن‌را پیش‌بینی، کنترل یا بازتولید کنیم مصونیت می‌خواهیم. با این‌حال تمایل داریم اسرار، اعجاز و بی‌نظمی‌های طبیعت را به مزیت سودآوری برای انسان تبدیل کنیم. در این میان، سیاست‌ سکوت در قبال سازگاری با تغییرات اقلیمی همراه با ندانم‌کاری در مواجهه با مدیریت بحران، همواره گریبان‌گیر واقعیت زندگی انسانی خواهد بود.

همراهی علوم و هنرها با اخلاقیات در درازمدت با فراهم آوردن انواع مختلف همخوانی برای جامعه با موضوعات، رویدادها و نگرانی‌های مهمی که با آنها مواجه می‌شویم صورت می‌پذیرد. این امر می‌تواند ایده‌ها و مفاهیمی را که محرک یا الهام‌بخش ما هستند بهم پیوند بزند، و راه‌ گفتگو را برای پرداختن به آنها باز کند. پیشرفت علم و فناوری جای خالی میان داستان‌های علمی تخیلی و حقیقت علمی را پر می‌کند و فرصت گفتگوی صریح جامعه درباره اینکه آینده ما (بالاخره) فرارسیده را مهیا می‌کند. تصمیم درباره تعهدات اخلاقی و معنوی ما نسبت به «طبیعت» و «انسان» از طریق جان‌های نجات‌یافته یا پتانسیل درآمد بطور فزاینده‌ای سخت‌تر تفسیر و توجیه می‌شود. شاید پارادایم جدیدی نیاز است تا سوال اصلی‌ که پرسیده نشده را آشکار کند: «انسانیت» چیست؟ طبیعت، به مرگ و زندگی علاقه‌ای ندارد، ولی انسان‌ها دارند. طبیعت علاقه‌ای به بقا ندارد، ولی به امکان و تنوع یک اکولوژی همگانی سیستماتیک علاقه دارد. شاید این انکار و مصونیت از طبیعت نیست که «بشریت» به دنبال آن است، بلکه یک راه ارتباطی با آن است.

شبکه جنگل‌گستر

برای اولین بار در تاریخ، همانطور که مجله «ساینس» توضیح داده، دانشمندان نقشه کاملی از شبکه جنگل‌گستر (wood wide web)‌ درست کرده‌اند، شبکه زیرزمینی باکتری‌ها و گیاهان قارچی که درختان را به هم وصل می‌کند و مواد مغذی را از خاک به ریشه‌هایشان می‌رساند.

این مقاله یک پایگاه داده از ۱.۱ میلیون قطعه جنگل موجودی را ترسیم می‌کند که شامل ۲۸،۰۰۰ گونه از درختان در بیش از ۷۰ کشور است.

پروفسور توماس کراوتر از ETH زوریخ نویسنده همکار مقاله می‌گوید «این اولین بار است که ما توانسته‌ایم جهان زیر پایمان را در مقیاس جهانی بفهمیم.» به گفته او «ما حالا شبکه جهانی جنگل‌ها را نگاشته‌ایم که به درختان اجازه می‌دهد به مواد مغذی دسترسی داشته باشند و رشد کنند. دقیقا مثل یک MRI مغزی که به کار مغز کمک می‌کند، این نقشه به ما کمک می‌کند تا در نهایت ببینیم چگونه اکوسیستم‌های جهانی متصل هستند و عمل می‌کنند.»

کراوتر پیش از این نیز نقشه‌ای از همه درختان جهان ترسیم کرده و دریافته بود که ۳ تریلیون درخت در دنیا وجود دارد. سپس کبیر په‌ای، زیست‌شناس دانشگاه استنفورد، از او خواسته تا برای نگاشتن شبکه باکتری و گیاهان قارچی زیر درختان با یکدیگر همکاری کنند.

مجله ساینس درباره دستیابی این پژوهشگران به هدفشان توضیح می‌دهد:

هر درخت در پایگاه داده کراوتر  با انواع خاصی از میکروب‌ها ارتباط نزدیکی دارد. برای مثال، ریشه درختان بلوط و کاج توسط قارچ ectomycorrhizal  (به اختصار EM ) احاطه شده است که می‌تواند شبکه‌های زیرزمینی گسترده‌ای را در جستجوی مواد مغذی ایجاد کند. برخلاف درختان افرا و سرو که arbuscular mycorrhizae (به اختصار AM)  را ترجیح می‌دهند، که مستقیما به سلول‌های ریشه درختی می‌رسند، اما شبکه‌های کوچکتر خاک را تشکیل می‌دهند. همچنان دیگر درختان، عمدتا در خانواده لوبیا، به باکتری‌هایی وابسته هستند که نیتروژن را از اتمسفر به مواد غذایی گیاهی قابل استفاده تبدیل می‌کنند، پروسه‌ای که به «تثبیت» نیتروژن شناخته می‌شود.

این پژوهشگران الگوریتم کامپیوتری را نوشتند که به جستجوی همبستگی بین درختان مرتبط به EM ، AM و تثبیت‌کننده نیتروژن در پایگاه داده کراوتر و عوامل زیست محیطی محلی مانند دما، میزان بارش، شیمی خاک و مکان‌نگاری می‌پردازد. آنها سپس از همبستگی پیدا شده توسط الگوریتم برای پر کردن نقشه جهانی استفاده کردند و پیش‌بینی کردند چه نوعی از گیاه قارچی در مکان‌هایی که داده نداشتند زندگی می‌کند، که شامل قسمت بزرگی از افریقا و آسیا می‌شود.

این نقشه همچنین دارای پیامدهای مهمی برای تغییرات اقلیمی است. زیرا گیاه قارچی EM که بیشتر در جنگل‌های معتدل وجود دارد، کربن بیشتری در خاک نگاه می‌دارد و گیاه قارچی AM که بیشتر در مناطق گرمسیری شایع است، کربن را زودتر به اتمسفر برمی‌گرداند. این پایگاه داده دریافت که ۶۰ درصد درختان به یک گیاه قارچی متصل هستند، ولی این گیاهان قارچی به تغییرات آب و هوایی نیز آسیب‌پذیرتر هستند. همانطور که دما گرمتر می‌شود، آنها با گونه‌هایی که گیاهان قارچی AM را ترجیح می‌دهند جایگزین می‌شوند، که کربن بیشتری آزاد می‌کند.

این نه تنها بینش‌های بحرانی را برای اطلاع رسانی از تلاش‌های بازسازی ارائه می‌دهد، بلکه مدل‌هایی را که ما برای پیش‌بینی تغییرات آب و هوایی نیاز داریم، بهبود می‌بخشد. اگر گیاه قارچی از بین برود، جنگل‌ها شروع به از بین رفتن می‌کنند و جهان گرمتر می‌شود.