انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی تاجیکستان سال آینده در تاریخی هنوز نامعین برگزار می‌شود. پیش‌بینی غالب: یا پیروزی دیگری برای امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور ۶۶ ساله؛ یا اگر او حوصله‌اش را نداشته باشد، پیروزی برای پسرش رستم.
Эмомалии Раҳмон, раисҷумҳурии иқтидорталаб ва модомулъумри Тоҷикистон
Интихоботи риёсатҷумҳурӣ ва порлумонии Тоҷикистон соли оянда дар торихе ҳанӯз номуъайян баргузор мешавад. Пешбинии ғолиб: ё пирӯзии дигаре барои Эмомалии Раҳмон, раиси ҷумҳурии ۶۶-сола; ё агар ӯ ҳавсалаашро надошта бошад, пирӯзӣ барои писараш Рустам.
Қарор аст замоне дар соли ояндаи мелодӣ интихоботи риёсати ҷумҳурӣ ва порлумонӣ дар Тоҷикистон баргузор шавад. Ҳанӯз аммо торихе муъайян нашуда ва натиҷа ҳам дар ин мақтаъи замонӣ пешбинипазир аст: ё пирӯзии дигар барои Эмомалии Раҳмон, раисҷумҳури ۶۶-сола; ё агар ӯ ҳавсалаашро надошта бошад, пирӯзӣ барои писараш Рустам, шаҳрдори Душанбе, ё як муттаҳиди бисёр наздики дигар рақам хоҳад хӯрд.
Оё эҳтимоли дигаре ҳам вуҷуд дорад? Қатъан, аммо ба гувоҳии торих хонаводаи Раҳмон тамоми талошашонро хоҳанд кард, то дар раъси ҳирами қудрат дар Тоҷикистон боқӣ бимонанд. Эмомалии Раҳмон аз соли ۱۹۹۴ раиси ҷумҳурии Тоҷикистон аст.
Рустам, писари ۳۱-солаи раисҷумҳур, симатҳои муҳимме, аз риёсати идораи гумрук то риёсати ожонси зидди фасоди Тоҷикистонро бар уҳда дошт. Падараш ӯро дар соли ۲۰۱۷ ба шаҳрдории Душанбе гумошт ва Маҳмадсаид Убайдуллоев, шаҳрдори қаблӣ аз соли ۱۹۹۶ то он замонро, барканор кард. Ҳамапурсии Қонуни асосии ۲۰۱۶-и Тоҷикистон на танҳо роҳро барои модомулъумр кардани риёсати ҷумҳурии Раҳмон боз кард, балки синни қонунии интихоб ба риёсати ҷумҳуриро низ аз ۳۵ ба ۳۰ коҳиш дод. Дар соли ۲۰۲۰ Рустам ۳۳-сола хоҳад буд.
Ҳамон ҳамапурсӣ буд, ки фаъолияти аҳзоби сиёсии диниро мамнӯъ кард ва охирин мехро бар тобути Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон (ҲНИТ), аз аҳзоби умдаи мухолиф, кӯбид.
Тангноҳои мухолифон
Эҳтимоли бисёр каме вуҷуд дорад, ки мухолифини дохилӣ иҷозаи эҷоди чолише ҷиддӣ барои раиси ҷумҳуриро пайдо кунанд. Дар даврони интихоботи риёсати ҷумҳурии ۲۰۱۳ эътилофе аз аҳзоби мухолиф, аз ҷумла ҳизби сусиёл-демукрот ва ҲНИТ, ки он замон ҳанӯз қонунӣ буд, аз номзаде воҳид ҳимоят карданд: Ойниҳол Бобоназарова, як зани секулори фаъоли ҳуқуқи башар. Бобоназарова натавонист ۲۱۰ ҳазор имзои мавриди ниёз барои сабти номаш дар интихоботро ҷамъоварӣ кунад. Ҳомиёнаш далели онро дахолати ҳукумат унвон карданд. Бар асоси иттилоъи расмӣ Раҳмон ۸۴ дарсад аз ороро касб кард.
Мухолифон акнун аз соли ۲۰۱۳ вазъи бадтаре доранд. Ҳизби наҳзати исломӣ ду курсии порлумонияшро дар интихоботи баҳсбарангези авоили ۲۰۱۵ аз даст дод ва охири он сол ба хотири шӯриши мунтасаб ба Абдуҳалими Мирзо, як муъовини вазири дифоъ, муқассир шумурда шуд. Мақомот ин ҳизбро “теруристӣ” хонданд ва раҳбаронаш дар дохили кишварро ба зиндон андохтанд ва дар муҳокимаҳои намоишӣ маҳкум карданд (ва пас аз ин муҳокимаҳо вукалои мудофеъи онҳоро низ боздошт карданд ва ба зиндон андохтанд).
“Ҷунуни” як пизишки бознишаста?
Барои баррасии имкони рақобати як номзади “ғайрихудӣ” дар интихоботи соли ۲۰۲۰-и Тоҷикистон метавонем Қувваталӣ Муродовро зери назар дошта бошем. Гуфта мешавад, ки ин пизишки бознишаста тамоюл ба ширкат дар интихобот дорад. Бар асоси як гузориши родиюи Озодӣ “Қувваталӣ Муродов як пизишки бознишаста ва бидуни вобастагии сиёсӣ аст, аммо ҷоҳталабии ҷасуронае барои ба чолиш кашидани Раҳмон дар соли ۲۰۲۰ дорад. Аммо пас аз ин ки гуфт мехоҳад ба “сиёсати тарс” дар Тоҷикистон поён диҳад ва пешниҳод кард, ки мақомҳо маҳдудиятҳои пеши рӯи дигарон барои ширкат дар интихоботи риёсати ҷумҳуриро бардоранд, саломати ақлии ӯро зери суол бурданд.”
Ҳатто ибрози алоқаи як рақиб ба ширкат дар интихобот беш аз як сол қабл аз баргузории он боъис шуда як корзори тахриби шахсият ба роҳ биюфтад. Муродов шонси бисёр андаке барои ширкат дар интихобот дорад, чи бирасад ба пирӯзӣ дар он. Ӯ дар мусоҳиба бо родиюи Озодӣ мегӯяд, ки хонаводааш ҳам аз ӯ ҳимоят намекунанд ва чаҳор фарзандаш ба ӯ гуфтаанд, ки ба Раҳмон раъй хоҳанд дод: “Онҳо ба ман мегӯянд дар интихобот ширкат накун, чун тарсидаанд.”
Инки чиро Муродов ба фикри ширкат дар интихобот уфтода, маълум нест, аммо исрораш бар ин ки хонавода аз ӯ ҳимоят намекунанд, далели мушаххасе дорад: одати давлати Тоҷикистон ба ҳадаф қарор додани хонаводаи афроди дардисарсоз.
Бино бар он чи дар боло омад, интихоботи соли ۲۰۲۰-и Тоҷикистон эҳтимолан тафовуте бо интихоботҳои гузашта нахоҳад дошт. Аммо ҳанӯз як соли тӯлонӣ боқӣ монда ва чизҳои зиёде метавонад тағйир кунад.
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.