طى چند سال اخیر به چندین فستیوال شعر در کشورهاى بالکان و ترکیه دعوت شدم. معمولن در این جور فستیوال‌ها، جز ایرانى‌ها، اغلب شاعران منطقه حضور دارند و همین باعث شده درک بهترى از آنها داشته باشم. شاعران عراقى از بقیه شاعرهاى کشورهاى عربى خاورمیانه هوش هنرىِ بیشترى دارند، گرچه یک جور کلاسیسیسم نهفته توى کار و رفتارزنىِ همه‌شان هست که على‌رغم علاقه‌شان به دوستى نزدیک‌تر باعث شده همیشه حد و مرزى را بین خود و آن‌ها لحاظ کنم. شاعران ارمنى و یونانى و کشورهاى بالکان خواندنى‌اند اما مثل همگنان اسرائیلى و ترک خوب نخوانده‌اند؛ مثلن با امیر اُرِ اسرائیلى در فستیوال کوزوو رفیق شدم؛ تنها شاعرى بود که مى‌شد از هر درى با او واردِ گفتگو شد. با این‌همه روشنفکران ترکیه برخلاف دولت مردانش یک چیز دیگرند؛ مثلن آشنایى با تاریک گونرسل رییس سابق انجمن قلم ترکیه یک شانس بود؛ شاعرى تجربى و پست مدرن که مدام با هم در ارتباطیم و استانبول را با او قدم زدم، یا نشه یاشین؛ زنى که پدرش شاعر وطن‌پرست و ملى ترکیه‌ست اما خود رئیس انجمن قلم قبرس بوده و فمنیستى آنارشیست است.
این مقدمه را آوردم که بگویم با بهترین شاعران ترک و کرد ترکیه در ارتباطم و براى منش و تفکر انسانى‌شان احترامى ویژه قائلم و اگر علیه سیاست‌هاى حکومت ترکیه مى‌نویسم نباید خیلى‌ها خیال کنند با ترک‌ها گارد دارم.
دیروز در نشستى ادبى، پیش از آنکه شعر بخوانم، دربارهی توافق اخیر سران اتحادیه اروپا و حکومت ترکیه حرف زدم و پیشنهاد کردم که حاضران در دفاع از پناه‌جویان بیانیه بدهند. اتحادیه اروپا جهت خوش خدمتى ترکیه به نخست وزیرشان وعده کمک مالى و پیوستن به اتحادیه اروپا داده. این‌ها را در نشست هم تکرار کردم که یکى از روشنفکران ترکِ حاضر، ضمن اعتراض به ادعاى من عنوان کرد که اتحادیه اروپا به دولت‌شان کمک مالى مى‌کند تا پناهجویان با شرایط بهترى در همان ترکیه زندگى کنند و قول ندادند که ترکیه عضو اتحادیه اروپا مى‌شود بلکه به زودى ترتیبى مى‌دهند تا شهروندان ترک بتوانند بدون ویزا به کشورهاى اروپایى سفر کنند! حالا وضع از آنچه فکر مى‌کردم فجیع‌تر است. بالاخره سر پناه‌جویان معامله شده و این وسط تنها به آن‌ها ظلم شد. زندگى در ترکیه با نرخ بیکارى بالا و دستمزد پایین براى خودِ ترک‌ها هم صعب است، چه رسد به پناه‌جویى که زبان نمى‌داند! از پناه‌جویانى که مى‌خواهند به اروپا سفر کنند در زندان بزرگ ترکیه نگهدارى خواهد شد تا مردم ترکیه بدون ویزا به اروپا سفر کنند!

مارس ۲۰۱۶

ویدیوی این متن را در یوتیوب کالج شعر ببینید.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com