جمعه پدر و دختری؛ پدر کجای قصه ناپدید شد؟

بعضی پدرها ساز دست دخترها می‌دهند، بعضی هم البته ساز و پَروبال دخترها را می‌شکنند. بعضی از پدرها گاهی برای دخترها آواز می‌خوانند؛ اغلب هم خارج. گاهی هم که دستی به سازی داشته باشند آهنگ ناکوکی ضمیمه این آوازها می‌شود.

گاهی پدرها یک قدم به پیش می‌روند و به جای تک‌خوانی، با دخترها می‌خوانند. گاهی این همخوانی چیزی شبیه سلیقه داغان پدرها از آب درمی‌آید؛ موقعی که برای دخترها هدیه می‌خرند، مثل آن پرده‌های گل‌درشت یا فرش سبز رنگی که به هیچ‌چیز خانه دختر نمی‌خورَد اما باید درست در مرکز خانه باشد تا دل پدر از بی‌اهمیتی به سلیقه شاهکارش، نرنجد.

این آهنگ‌های اغلب خارج و ناکوک ِ پدر و دختری، درست مثل آن پرده‌های گل‌درشت، روزی چنان عزیز و گران‌بها می‌شود که جایش روی چشم دخترهاست.
خیلی‌ها این رابطه را درک نمی‌کنند و برای همین است که معمولا از فهمیدن حال و هوای زن‌های دوروبرشان که پدر را از دست داده‌اند، سر در نمی‌آورند؛ درک دخترانی که می‌گویند رفتن پدر زخم درمان‌ناپذیری را بر جان و روح‌شان جاگذاشته و نمی‌توانند رنج الیم و درد عمیقش را با کسی سهیم شوند، شاید چندان ساده نباشد؛ دخترانی که در وصف پدر همیشه رفیق و همراهِ رفته‌شان می‌گویند: «*وداع جان آسان نیست…»

روانشناس‌ها می‌گویند و در تحقیق‌ها ادعاهای زیادی درباره تاثیر نوع رابطه پدر و دختری، در شکل گرفتن شخصیت زن‌ها، طرح می‌کنند؛ اینکه زنانی که پدران مهربان و «آدم» داشته‌اند، هرگز خشونت مردها را «یک چیز عادی» نمی‌دانند و به جای «سوختن و ساختن» از این جور روابط ناسالم، خارج می‌شوند. یا گفته‌اند، دخترانی که پدران مهربان داشته‌اند، برای جلب توجه مردها، خودشان را به آب و آتش نمی‌زنند.

آهنگ‌های صبح جمعه با گوشه شماره ۱۶۰ همخوانی‌، هم‌نوازی‌، همدلی و همراهی‌های پدر و دخترهایی است که دختران‌شان راهی را که رفته‌اند، یادگار پدر می‌دانند:

محمدرضا شجریان و مژگان شجریان
مژگان شجریان از مشهورترین دختران موسیقی معاصر ایران است که با پدرش همخوانی کرده. پدر استاد اصلی آوازش بوده و معتقد است «صدای زن، بخشی از موسیقی است و وقتی که نیست، بخشی از موسیقی هم وجود ندارد».
مژگان شجریان پیش از آواز خواندن با پدر، روی صحنه در کنارش سه‌تار زده بود. همان موقع در مصاحبه‌ای گفته بود، در کنار پدر خواندن جرات می‌خواهد و فکر نمی‌کند روزی این اتفاق بیافتد. اما وقتی این اتفاق افتاده، او گفته لحظات سختی را گذرانده است. مژگان شجریان درباره اولین تک‌خوانی‌اش کنار پدر گفته، جرات خواندن نداشته اما جمله اول را که خوانده، متوجه شده، وقتی آدم می‌ترسد، کارش را جدی‌تر می‌گیرد.

هم‌آوازی این پدر و دختر را در کنسرت لندن بشنوید: نشانش کن:

سیما بینا، فرزند پدری خراسانی و مادری کرمانی است. احمد بینا که شاعر بود، آهنگسازی نخستین کارهای دخترش را انجام داده است.
سیما بینا، بیشتر وقتش را در پژوهش و کندو کاو در زمینه موسیقی قوم‌های ایرانی گذرانده است. او از کودکی ترانه‌ها و نغمه‌های محلی خراسان را با آموزش پدرش یاد گرفته و پدر به او زیر و بم‌های موسیقی و ترانه‌های محلی منطقه زندگیش را آموزش داده است.

ظاهرا در خانواده بزرگ هنری کامکارها هر دختر و پسری در هر نسلی که به دنیا بیاید یا باید صدا داشته باشد یا ساززدن بیاموزد؛ از معدود خانواده‌هایی که پدران، دختران را به سمت موسیقی هل می‌دهند و نسل در نسل موسیقی را پرورش می‌دهند. هانا کامکار که در خانواده بیژن کامکار (خواننده و نوازنده دف) به دنیا آمده، هم دف می‌زند و هم می‌خواند. صدایی دارد که انگار با همه سازهای این خانواده کوک است.

محمود فرهمند و نغمه فرهمند

نغمه فرهمند، دختر محمود فرهمند، از پدر تنبک‌نوازی را آموخته و نوازنده دف هم هست. او سال‌ها در گروه‌های بزرگ موسیقی کنار پدر روی صحنه هم‌نوازی تنبک و دف کرده است. چند سالی است ایران را ترک کرده و دیگر همراه پدر نمی‌نوازد.

کم‌نیستند خواننده‌های زن شهیر و نام‌‌آور این روزهای ایران که می‌گویند پدر، آنها را قدم به قدم با موسیقی آشنا کرده‌ است. پدرانی که حتی اسم‌شان در گفت‌وگوها و نقل‌قول‌ها نیامده اما یا پشت و پناه دختران بوده‌اند یا استاد اول آوازشان، یا سراینده ترانه‌‌هایشان یا یابنده استعدادشان. مثل هنگامه اخوان که پدرش خواننده خوش‌صدایی بود و از ۱۰ سالگی به او دستگاه‌های موسیقی ایرانی را آموزش داد، او را با موسیقی سنتی ایرانی آشنا کرد و قمرالملوک وزیری را به او معرفی کرد:

پریسا که یکی از نام‌دارترین خوانندگان معاصر زن ایران است، حاضر نیست به قواعد خوانندگی زنان در ایران تن بدهد. او حق زن و مرد را در خواندن برابر می‌داند و به همین دلیل فقط بیرون از ایران کنسرت برگزار می‌کند و در ایران به آموزش موسیقی و آواز اکتفا کرده است. پریسا هم می‌گوید آواز را با تشویق‌های پدر شروع کرده است. تشویق‌هایی که باعث شد در کودکی در رشته آواز رتبه اول را بین دانش‌آموزان سراسر کشور به دست آورد و مسیرش روشن و مشخص شود.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)