همنشین بهار: تائو ته جینگ – کتاب طریقت Dàodéjīng

تائو ته جینگ Dàodéjīng 道德經، کتابی از ادبیات باستانی چین است. نام آن از واژه تائو به معنی راه گرفته شده، البته حکمای آئین تائو، آن را برابر با اصل متعالی هم گرفته‌اند.
تائو در لغت معنی بستر آب هم می‌دهد که خود ثابت است ولی آب درون آن جاری است. جویبار

تائو ته جینگ (دائو دِ چینگ) را می‌توان کتاب طریقت نامید. مضمون آن نگرش معنوی به انسان و جهان است.
در تاریخ پر فراز و نشیب چین؛ نویسندگان، شاعران، خوشنویسان، نگارگران و حتی مردم عادی، سده‌ها از این کتاب کوچک الهام گرفته‌اند. گویا، آن را «لائوتسه» فیلسوف بزرگ چین در قرن ششم پیش از میلاد نگاشته‌است.
…
تائو ته جینگ که حدود ۵۰۰۰ کلمه و ۸۱ فصل چندخطی دارد؛ به بیشترین زبان‌ها ترجمه شده و بیش از ۳۰۰ تفسیر مختلف در مورد آن موجود است. تنها در زبان انگلیسی صدها ترجمه گوناگون از این کتاب وجود دارد.
به زبان فارسی هم چندین ترجمه از آن شده‌است.
آقایان عسکری پاشایی؛ شاهین قرصی عنبران، امیر حسین قائمی، ایوب کوشان، فرشید قهرمانی و… آین کتاب را به فارسی برگردانده‌اند.
البته گفته شده؛ در متن اصلی کتاب ظرایف و امثال دقیقی به کار برده شده که قابل انتقال به زبان‌های دیگر نیست.
آنچه در پی می‌آید بخشهایی از کتاب تائو ته جینگ است.
…
فرزانه؛ همیشه در آخر می‌ایستد؛ به همین دلیل از همه جلو تر است. او به هیچ چیز وابستگی ندارد و با همه چیز یگانه است.
…
داشتن بدون احساس مالکیت؛ عمل‌کردن بدون انتظار داشتن، و راهنمایی‌کردن بدون سعی در حکم راندن، فضایل عالی فرزانگان است.
…
وقتی می‌توان دیگران را دوست داشت که آن‌ها را بدون تحمیل خواسته‌های خود راهنمایی کنیم. فرزانگان کهن اینگونه بودند.
استوار چون کوه؛ اما شکیبا چون آسمان و انعطاف‌پذیر چون درختی در باد
آنان می‌دانستند که آن چه خشک و سخت است آسان می‌شکند.
…
هوشیار بودند؛ چونان کسی که از رودخانه‌ای یخ‌زده می‌گذرد و یا همانند جنگجویی که در قلمرو دشمن است. هوشیار بودند اما با ادب و با اخلاق.
با ادب همچون یک میهمان؛ جاری همچون یخ در حال آب شدن، شکل پذیر چون ترکه زنده درحت، پذیرا همچون دره‌ها و زلال همچون آب.
…
به راهیان طریقت اندرز می‌دادند:
اگر می‌خواهید صاف باشید خمیده شوید. اگر می‌خواهید پُر باشید خالی شوید. اگر می‌خواهید داشته باشید بپردازید و ببخشید.
…
کسی که روی انگشتانش می‌ایستد نمی‌تواند تعادلش را حفظ کند. کسی که سعی در درخشیدن می‌کند نور وجودش را خاموش می‌کند. کسی که خود را بزرگ می‌‌پندارد نمی‌تواند بداند به واقع کیست. کسی که بر دیگران فرمان می‌راند،
نمی‌تواند برده خودش نباشد. نمی‌تواند بر وجود خویش فاتح شود.
فرزانه – رهرو طریقت- هر روز در سفر است بدون اینکه خانه‌اش را ترک کند. هر چه قدر مناظر مقابلش جلوه نماید؛ نمی‌تواند به آرامش او خدشه‌ای وارد سازد.
…
اگر در وجود ما تزلزلی ایجاد شود ارتباط با ریشه‌ی خود را از دست می‌دهیم. اگر اجازه دهیم ناآرامی به وجودمان رخنه کند؛ ارتباط با اصل خود را از دست می‌دهیم.
…
انسان خوب کسی نیست جز آموزگاری برای انسان بد
انسان بد کسی نیست جز چالشی برای انسان خوب
اگر این را درک نکنیم؛ به حتم راه را گم می‌کنیم
اگر چه خیلی باهوش باشیم…
…
راهی که به نور می‌انجامد به نظر تاریک می‌آید.
راهی که به جلو می‌رود با دست‌انداز همراه است و به نظر می‌رسد به عقب باز می‌گردد.
…
جهان در اتحاد اضداد به سامان است. چون که زشتی هست، زیبائی را می‎توان دید
چون پلیدی وجود دارد، نیکی را می‎توان فهمید. از هم پرُند آسان و سخت، از هم‎اند هست و نیست.
…

فرزانگان کهن استوار بودند. استوار چون کوه؛ اما شکیبا چون آسمان و انعطاف‌پذیر چون درختی در باد.
می‌دانستند که آن چه خشک و سخت است آسان می‌شکند.
…
انسان نرم و لطیف زاده می‌شود و به هنگام مرگ خشک و سخت می‌گردد. گیاهان هنگامی که سر از خاک بیرون می‌آورند نرم و انعطاف پذیرند و به هنگام مرگ خشک و شکننده؛
آن که سخت و خشک است، لزوماً قوی نیست،
مرگش نزدیک شده.
و هرکه نرم و انعطاف پذیر
سرشار از زندگی است
سخت و خشک می‌شکند
نرم و انعطاف پذیر باقی می‌ماند
…
همه‌ی رودها به دریا می‌ریزند؛ زیرا دریا از آن‌ها فروتر است. دریا فروتن است و فروتنی به دریا قدرت می‌بخشد.

در همین زمینه

در باره کتاب تائو ته جینگ
http://www.daoistcenter.org/daodejing.html

متن اصلی با ترجمه انگلیسی
http://ctext.org/dao-de-jing

نخستین ترجمه تائو ته جینگ؛ به زبان هلندی(حدود ۱۰۰ سال پیش) ۱۹۱۸
https://sites.google.com/site/weteloosheid/tao-te-tjing
…
سایت همنشین بهار

http://www.hamneshinbahar.net

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)