نگاهی ساده و دور از هر گونه تحلیل پیچیده و تخصصی به برخی تیترهای خبری که در خبرگزاری های حکومتی ایران منتشر شده اند، به روشنی کابوس ها و همچنین رویاهای جمهوری اسلامی را در مقابل خارج و حتی مشکلاتش در داخل نشان می دهد.

کابوس هایی که از یکسو نتیجه شکست های پی در پی و ضربه پذیری شدید در حوزه های امنیتی، نظامی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است و از سوی دیگر حاصل نبودِ دستاوردهای چشمگیر و عدم توان در پاسخگویی به حملات متقابل از سوی نظام در برابر تهدیدات خارجی و خسارت های وارده است و باعث شده تا دستگاه تبلیغاتی به کمک دستگاه های امنیتی و نظامی آمده و با پر کردن جای خالی در عدم کارآیی آنها، به ساختن و پرداختن خبرها و گزارش های دروغینی دست بزند که گوشه ای از آرزوها و رویاهای دست نیافتنی حاکمیت را به عنوان پیروزی مطرح کند.

پیروزی‌های خیالی

از عناوین اخیر خبری که بر این امر دلالت دارند می توان به مواردی از این دست اشاره کرد:

“درسی که ایران به تروریست های سارق آمریکایی داد” در خبرگزاری جمهوری اسلامی و یا “آمریکایی ها و صهیونیستها نگران موفقیت گروههای مقاومت در منطقه” در همان خبرگزاری، “گزارش تسنیم از رویارویی شناورهای ایران و آمریکا در دریای عمان و تحقیر ارتش هالیوودی پیش چشم متحدانش در منطقه”، “سردار سلامی: دشمن عادت کرده از ما شکست بخورد” در خبرگزاری سپاه و تیترهای تبلیغاتی فراوان دیگری که امتداد آنها به درازای رویاها و توهمات پیروزی در حاکمیت است.

این شکل از تبلیغات حکومتی، نه امروز و دیروز، بلکه در ادوار مختلف عمر جمهوری اسلامی بارها ساخته و پرداخته شده است. عناوین خبری که عموماً فقط یک نظام اسلامی شکست ناپذیر و قدرتمند در جهان را به تصویر می کشند که کمر بزرگترین ابرقدرت نظامی، هسته ای جهان را که حتی روسیه و چین، خطر رویارویی پر ریسک با آن را برای خود نمی خرند، به خاک ذلت و خواری رسانده است.

شاید در گذشته و در خلاء رسانه های فراگیر و اجتماعی، بسیاری از مخاطبان فریب این نوع تبلیغات را می خوردند، اما امروز دیگر چندان باور ندارند که این اخبار و تیترها واقعیت داشته باشند.

کابوس‌های واقعی

از تهاجمات متعدد اسراییل به مواضع ایران در سوریه تا شکست های امنیتی در دفع حملات به تأسیسات و شخصیت های حساس امنیتی و هسته ای، شکست های دیپلماتیک و انزوای بیش از پیش کشور در محافل سیاسی بین المللی و حتی در میان کشورهای همسایه و دارای روابط تجاری نزدیک با ایران در دولت پیشین و جدید، آنچه دیده می شود، خسارت و تهدید و زمین گیری قوای سیاسی، نظامی و امنیتی کشور است.

اگر چه نمی توان گفت که جمهوری اسلامی هم هیچ دست آوردی در برابر طرف های مقابل خود نداشته، اما آنچه به عنوان پیروزی و موفقیت عنوان می شود، آنقدر محدود است که بیشتر به رویاها و توهمات شبیه است تا آنچه در زمین واقعیِ تقابل امنیتی، نظامی و سیاسی کشور با قدرت هایی همچون آمریکا و اسراییل رخ داده است.

شاید بتوان با نگاهی به آخرین شکست ایران در انتخابات عراق و افول بیشتر متحدانش و همچنین نادیده گرفته شدن حضور و منافع نظامی ایران توسط روسیه به عنوان بزرگترین متحدش در سوریه و سکوت این کشور و عدم همکاری امنیتی در برابر حملات اسراییل از یکسو و شکست و عدم محبوبیت هم‌پیمانان جمهوری اسلامی در میان مردم لبنان و نارضایتی از عملکرد حزب الله در این کشور در سوی دیگر ماجرا، مفهوم این تیتر اخیر خبرگزاری جمهوری اسلامی را با عنوان “آمریکایی ها و صهیونیستها، نگران موفقیت گروههای مقاومت در منطقه” به خوبی روشن می کند.

شکست های متعدد در حوزه امنیتی و سیاسی وابستگان جمهوری اسلامی در منطقه و جهان و کوتاه تر شدن بازوان اقتدار آن در کشورهای دیگر منطقه، در دستگاه پروپاگاندای نظام تنها چاره ای که می تواند برای رفع و رجوع سریع و اجمالی این ناکامی ها داشته باشد، عنوان تبلیغاتی خبری است که شکست گروه های وابسته به خود را موفقیت و نگرانی های خود را نگرانی های آمریکا و اسراییل بداند. فارغ از اینکه اسراییل و آمریکا امروز بیشترین ائتلاف و همکاری را در برابر ایران در منطقه و جهان شکل داده اند.

استیصال و مصادره‌ی خودی!

حملات پی در پی اسراییل به شخصیت ها و منافع و مراکز حساس امنیتی و هسته ای ایران و عدم توان پاسخگویی دستگاه های عریض و طویل و پر ادعای جمهوری اسلامی منجر به اقدامات عجولانه و تبلیغاتی بسیاری از سوی ایران شده که نشان از نوعی دستپاچگی و استیصال نیروهای امنیتی و دستگاه های تبلیغاتی داشته تا جایی که اخیرا کشتی حامل نفت خود ایران را نیروهای سپاه با عملیاتی نظامی مصادره می کنند و از آن داستان هایی می سازند که حتی ساده ترین تحلیل گران و مردم عادی هم با طرح سوالات آسان، حقیقت آنها را زیر سوال می برند.

کشتی نفت کشی که در پی عدم پذیرش آن توسط چین به عنوان متحد ایران، شکست سیاسی اقتصادی دیگری را به کابوس های مکرر نظام افزوده و سناریوی معیوب و معلول نجات کشتی نفت کش را مطرح می کند. گزارش تسنیم با تیتر “رویارویی شناورهای ایران و آمریکا در دریای عمان و تحقیر ارتش هالیوودی پیش چشم متحدانش در منطقه”؛ خود توهمی دیگر در راستای ایجاد حس پیروزی کاذب در برابر شکست های حقیقی است.

عدم عقلانیت کلامی و رفتاری؛ هشدار و پرسش

شاید عنوان خبری “دشمن عادت کرده از ما شکست بخورد” در خبرگزاری متعلق به سپاه که به نقل از سردار سلامی منتشر شده است، بتواند به عنوان حسن ختام این مطلب جالب توجه باشد.

شکست های پی در پی و کابوس های فزاینده در تمامی حوزه ها به خصوص حوزه‌های سیاسی و امنیتی، چنان به روندی روزمره برای مسئولان کشور تبدیل شده که در مقابل و برای رویاپردازی و در عوضِ عدم توانایی برای پاسخگویی، چنین جمله ای را از یک سردار نظامی در جایگاهی مهم، منتشر می کند. عبارتی که به تنها چیزی که اذعان دارد، عادت در شکست است در برابر آنچه آنها دشمن می خوانند که البته با وجود رسانه های جمعی و شبکه های گسترده اجتماعی، باورناپذیر است.

در پایان باید این سوال را مطرح کرد که دستگاه های دیپلماسی و نظامی و امنیتی که چنین مستأصل، دست به اقدامات و اظهارات دور از واقعیت و عقلانیت می زنند، آیا می توانند بر اوضاع کنترل داشته و دست به اقدامات خطرناک و خارج از محاسبات نزنند؟

آیا ضعف در پذیرش و درک شکست در دستگاه های حساس نظام نمی تواند هشداری جدی برای ناظران و مسئولان امنیتی، سیاسی در منطقه و جهان باشد و آیا محتمل نیست که این رفتار در حد حرف و توهم و شعار باقی نماند و نظام در موقع حساس و بزنگاه در شکست نهایی، رفتاری خطرناک برای نابودی منافع ملی و امنیت منطقه انجام دهد؟

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)