تحلیل و بررسی رادیو فردا درباره ی نظرات بیان شده از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران و در ادامه نظر انجمن همه برای همه درباره ی روز زن و مقام و جایگاه زن
آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنان پرواکنش خود در روز شنبه با غلط دانستن برابری جنسی زن و مرد گفت نمی‌توان مسئله زنان را جدای از خانواده بررسی کرد. آیت‌الله خامنه‌ای همچنین متون اسلامی را از مهمترین اصول و پایه‌های حقوق زنان دانست: «به متون اسلامی مراجعه کنید. واقعا از قرآن و سنت و حدیث و دعا و از متون اسلامی و کلمات ائمه و رفتار ائمه آن اصول و پایه‌های اصلی را اتخاذ کنید».
آیت‌الله خامنه‌ای در حالی ارجاع به علوم اسلامی را راهی برای حل مسائل زنان می‌داند که به گفته محمد جواد اکبرین، دین پژوه ساکن فرانسه، متون اسلامی حاوی نابرابری جنسیتی هستند؛ «با قرائت رسمی موجود در متون شیعی و از قرآن قطعا‌ً تبعیض آمیز است این متون. این تبعیض هم برمی‌گردد به زمینه و زمانه نزول وحی و این ادعا متناسب با واقعیت جاری در متن جامعه به لحاظ تبعیضی که علیه جامعه زنان وجود دارد نیست».
رهبر جمهوری اسلامی همچنین یکی از مهمترین مسائل زنان را آرامش در خانواده دانست و خواست که با استفاده از قانون این آرامش برای زنان حفظ شود.
آیت‌الله خامنه‌ای در سخنان روز شنبه خود گفت برابری جنسی زن و مرد از جمله «حرف‌های کاملا‌ً غلط غربی» است.
او گفته است «یکی از بزرگترین خطاهای تفکر غربی در مورد مسئله زن همین عنوان برابری جنسی است. عدالت یک حق است. برابری گاهی حق است گاهی باطل است.»
آسیه امینی، فعال جنبش زنان ساکن نروژ این سخنان را فاجعه‌ای برای زنان برابری خواه می‌داند.
خانم امینی به رادیو فردا می‌گوید: گفته‌های رهبر فقط یک گفته نیست. این گفته‌ها برای اجرا شدن انجام می‌شود. برای این که در سیستم ولایت فقیه برابری زن و مرد متناقض هست با پذیرش سیستم ولایی. سیستم ولایی به این نابرابری نیاز دارد و قدرتش را از این نابرابری می‌گیرد. بنابراین استناط من این است که صحبت‌های رهبر را باید یک فاجعه برای زنان برابری‌خواه بدانیم.
روز یکشنبه نیز علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، گفت از سنت‌های غلط اصرار بر خانه‌نشین کردن زن و بی‌خبر گذاشتن وی از مسائل اجتماعی است.
به گفته علی لاریجانی این درست نیست که فکر کنند زن باید فقط کار خانه را انجام دهد.
این سخنان یک روز پس از اظهار نظر رهبر جمهوری اسلامی در مورد طبقه بندی مسائل اصلی زنان ایرانی و بی‌اهمیت انگاشتن اشتغال زنان مطرح شد.
آقای لاریجانی گفته است «به نظر من مسئله اصلی، یعنی یکی از مسائل اصلی مسئله خانه وخانواده است، امنیت زن درمحیط خانواده، فرصت زن در محیط خانواده و خانه داری برای بروز استعدادها مانع درس خواندن او، مانع مطالعه کردن او، مانع فهمیدن او، مانع نوشتن او نشود. کسی که اهل این چیزها است میدان برای این کارها فراهم باشد. این اساس قضیه است. مسئله اشتغال بانوان… نه این جزو مسائل اصلی نیست.»
محمد جواد اکبرین اما این پرسش را مطرح می‌کند که چه کسی واقعا‌ً باید مسائل زنان ایرانی را تعیین کند؟
محمد جواد اکبرین می‌گوید «آیت‌الله خامنه‌ای بسیاری از مطالباتی که از سوی جامعه زنان وجود دارد برای تحولاتی که آنها توقع دارند در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را ایشان جزو آن مسائل حقیقی نمی‌داند و کار و اشتغال را به عنوان نمونه مطرح می‌کند. من فکر می‌کنم اینجا سوال محوری که وجود دارد این است که چه کسی باید مسائل حقیقی زنان را تشخیص دهد؟ در واقع چه کسی و کدام مرجعی باید بگوید که چه مسائلی برای زنان حقیقی هستند و چه مسائلی نیستند؟ آیا اگر زنان جامعه ما امروز مطالبات فراتر از آنچه امروز هست برای تغییر وضعیت‌شان داشته باشند اصلا‌ً به آن زنان در جامعه ما صلاحیت داده می‌شود که تعیین کنند که چه چیزی را مسائل حقیقی خودشان می‌دانند؟»
آیت‌الله خامنه‌ای در سخنان خود به مسئله ظلم و خشونت علیه زنان نیز اشاره کرد اما اشاره او عمدتا‌ً به زنان سایر کشورها بود؛ «این مسئله سوم که مسئله ظلم به زنان است کسی خیال نکند که این مخصوص جوامع عقب افتاده یا جوامع مثلا‌ً فرض کنید وحشی… نه. در جوامع به اصطلاح متمدن امروز این ظلم به جامعه زنان اگر بیشتر از جوامع دیگر نباشد قطعا‌ً کمتر نیست.»
تنها یک روز پس از این سخنان رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی نیز در سخنانی به ظلم وخشونت علیه زنان ایرانی اشاره کرد و از مسئولان خواست تا به این ظلم پایان دهد.
رئیس جمهوری ایران ضمن تاکید بر برابری حقوقی و اجتماعی زنان و مردان گفت ترس از حضور و تعالی زن را نباید به پای اسلام نوشت.
مهناز پراکند، حقوقدان ساکن نروژ، سخنان رهبر و رئیس جمهوری ایران را متفاوت نمی‌داند و می‌گوید: آقای خامنه‌ای در صحبت‌هایی که کردند از برابری جنسیتی صحبت کردند و موضوع برابری جنسیتی را کلا‌ً نفی کردند و عنوان کردند که غربی و غلط است. یعنی با این صحبت‌هایشان نشان دادند که اساسا‌ً هیچ اعتقادی به برابری جنسیتی بین زنان و مردان ندارند. و این لزوما‌ً به این معنی نیست که مخالف خشونت علیه زنان نباشد. صحبت‌هایی که آقای روحانی کردند در رابطه با نفی خشونت علیه زنان است. نفی خشونت علیه زنان هم مرادف و مترادف با قبول برابری جنسیتی بین زنان و مردان نیست. یعنی این منظور را نمی‌رساند.
حسن روحانی همچنین گفت که نه در سمت یک حقوقدان بلکه در سمت رئیس دستگاه اجرایی کشور اعتراف می‌کند کاستی‌های فراوانی برای احیای حقوق زنان و تحقق عدالت جنسیتی در ایران وجود دارد.
مهناز پراکند در پاسخ به این سئوال که با توجه به اختلاف در بخشی از دیدگاه‌های آیت‌الله خامنه‌ای و حسن روحانی نظرات کدام یک قابلیت اجرایی بیشتری دارد می‌گوید: البته آقای خامنه‌ای حق ندارند که در امور قانون‌گذاری طبق قانون اساسی دخالتی کنند. اما رئیس جمهور به لحاظ اینکه رئیس قوه مجریه است و می‌توانند که با طرح موضوع امکانات برابر برای زنان و حتی در رابطه با تغییر بعضی قوانین به صورت مصوبه دولت لایحه‌ای را تهیه و تدوین کنند و این مصوبه را بدهند به مجلس که مجلس رویش کار کند و به نفع زنان قوانین را تصویب کند، عملا‌ً به لحاظ قانونی با توجه به امکاناتی که قانون اساسی به رئیس جمهور داده است، رئیس جمهور می‌تواند این کار را بکند. اما در واقع ما در این ۳۴ سال گذشته در عمل دیدیم که رهبر اولین و آخرین حرف را می‌زند و اگر رهبر نخواهد که قانونی تغییر کند، رهبر نخواهد که حقی به کسی تعلق بگیرد این امر صورت نمی‌گیرد.
روز زن در حالی در ایران به پایان می‌رسد که زنان ایرانی همچنان از برعهده گرفتن مشاغلی مانند قضاوت محروم‌اند و تاکنون حتی صلاحیت یک زن برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان تایید نشده است.
حتی پیش از سخنان اخیر آیت‌الله خامنه‌ای نیز گزارش‌های متعددی از محدودیت یا ممنوعیت پذیرش زنان در رشته‌ها ومقاطع مختلف دانشگاهی منتشر شده بود. علاوه بر اینها، دیه زنان در ایران نصف مردان است. شهادت دو زن در دادگاه با شهادت یک مرد برابر است و اگر مردی فرزندان خود را بکشد با مجازات قصاص مواجه نمی‌شود اما اگر زنی همین جرم را مرتکب شود می‌تواند به قصاص محکوم شود.
محمد جواد اکبرین می‌گوید با این سخنان آیت‌الله خامنه‌ای مشخص شد که چه کسی مانع برابری حقوقی و قانونی زنان و مردان ایرانی است؛ «اتفاقا این تفسیر کاملا اساسی و محوری است. آیت‌الله خامنه‌ای در چنین شرایطی با صراحت و شفافیت مسئولیت ایجاد موانع برای تغییر در پاره‌ای از شرایط جامعه زنان را به عهده گرفته است. وقتی ایشان به صراحت در خصوص اشتغال صحبت می‌کند و می‌گوید آن را مهم نمی‌داند یا در اولویت نمی‌شمارد می‌شود گفت که مهمترین عامل ایجاد مانع در برابر پاره‌ای از تحولات در جامعه زنان ما به عهده شخص رهبر جمهوری اسلامی است.»
مهناز پراکند، حقوقدان ساکن نروژ هم چشم‌انداز پیش روی زنان در سال ۱۳۹۳ را چندان روشن نمی‌داند.
خانم پراکند می‌گوید «با توجه به قوانینی که ما الان داریم که قوانین تبعیض آمیز علیه زنان هستند چه در قانون اساسی و چه در قوانین کیفری و قانون مدنی ما، این حرف آقای خامنه‌ای در واقع منتطبق با همین قوانین است و به نظر می‌آید که اراده‌ای برای تغییر این قوانین در ساختار نظام دیده نمی‌شود.»
نظر انجمن همه برای همه درباره ی برابری زن و مرد
زن در پیشگاه خدای رحمان
زن و مرد در پیشگاه خدای مهربان یکسان هستند. مهربان خدای به توسط پیامبرش حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم این منظور را بسیار واضح بیان فرموده است. خداوند به پیامبرش فرمود که ای محمد! به مردم بگو که همه در پیشگاه من مساوی هستند و تنها فرق و برتری انسانها به پروا و تقوایشان می‌باشد و بس. هر که پروایش بیشتر است او متواضعتر و همین پروا و ایمان یک نوع علامت برتری و بزرگی برای انسان است.
یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ [۴٩:١٣]
ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست) گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است!
با ارزش‌ترین و با کرامت‌ترین شما مرد و زن در پیشگاه مهربان خدای با پرواترینتان می‌باشید.
و مهربان خدای در جایی دیگر بارها و بارها این موضوع را تکرار نموده است که بین مرد و زن هیچ فرقی قائل نشده است و مرد و زن هر کدامشان اگر مؤمنانه عمل خوبی انجام دهند خداوند از آنان می‌پذیرد و به آنان زندگانی جاوید و پاک عطا می‌کند.
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاهً طَیِّبَهً ۖ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ [١۶:٩٧]
هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم؛ و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند، خواهیم داد.
در این آیه خداوند می‌فرماید هر کس از مرد و زن اگر عمل شایسته‌ای انجام دهد…. و در عام بودن این تعبیر مَن عَمِل ( هر کسی…) احدی شبهه ندارد. و تازه در ادامه‌ی آیه تصریح دارد مرد و زن … . تنها شرط پذیرش امور در پیشگاه خداوند مهربان یک چیز است و آن نه زن و یا مرد بودن و نه پیرو این دین و یا آن دین و آیین بودن است، بلکه تنها شرط در پیشگاه خدای مهربان، مؤمنانه عمل نمودن و پروای او را داشتن است و بس.
و نیز در جاهای دیگر مهربان خدای به پیامبر عظیم الشان فرموده است که ما هیچ فرقی بین زن و مرد قائل نیستیم. هر کس اعمالش را مؤمنانه انجام داد او موفق و پیروز و پیشتاز است. دیگر فرقی نمی‌کند که آن کس مرد باشد یا زن. این تسویه مرد و زن هم در خوبیها است و هم در بدیها. یعنی؛ اگر هر کس خوبی و یا بدی‌ای مرتکب شود خداوند جواب و پاسخش را داده و می‌دهد و هیچ فرقی بین مرد و زن قائل نشده است.
مَنْ عَمِلَ سَیِّئَهً فَلَا یُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا ۖ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَٰئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ یُرْزَقُونَ فِیهَا بِغَیْرِ حِسَابٍ [۴٠:۴٠]
هر کس بدی کند، جز بمانند آن کیفر داده نمی‌شود؛ ولی هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد -خواه مرد یا زن- در حالی که مؤمن باشد آنها وارد بهشت می‌شوند و در آن روزی بی‌حسابی به آنها داده خواهد شد.
ملاک این نیست که چه کسی کار انجام داده است. ملاک و معیار در پیشگاه خدای مهربان این نیست که مرد و یا زن و یا فرزند کدام امام و پیغمبری کاری انجام داده است؟ بلکه معیار و میزان اعمال، ایمان است. هر کس مؤمنانه کاری انجام داد او پیروز و پیشتاز و برنده‌ی جایزه‌ی دانش و آرامش و سعادت است. چه مرد باشد و چه زن. چه فرزند امام و پیغمبر باشد و یا فرزند غیر امام و پیغمبر! هر که نورش بیشتر است او پیشتر است.
بنابراین هیچ فرقی میان مرد و زن نبوده و نیست. تنها فرقی که بینشان ممکن است به نظر آید این است که مرد، زن نیست. همانطوری که زن، مرد نیست!!! و به تعبیر روانتر اینکه مرد و زن هیچ فرقی نداشته و ندارند. بلکه هر کس در جای خود با خاصیت و لیاقت و انتخابش هر چه بخواهد می‌تواند انجام دهد. از طرف خداوند هیچ منع و بخلی برای احدی نبوده و نیست.
کُلًّا نُّمِدُّ هَٰؤُلَاءِ وَهَٰؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّکَ ۚ وَمَا کَانَ عَطَاءُ رَبِّکَ مَحْظُورًا [١٧:٢٠]
هر یک از این دو گروه را از عطای پروردگارت، بهره و کمک می‌دهیم؛ و عطای پروردگارت هرگز (از کسی) منع نشده است.
انجمن همه برای همه امیدوار است که همه‌ی انسانها بتوانند از این شبهات رهایی یابند و آنجه را که باید تعقیب نمایند همان را وجهه‌ی همت خود نمایند.
کار با سعی است نی با ادّعا لیس للانسان الاّ ما سعی
آدمی باید اعمالش را مؤمنانه تعقیب نماید. تلاشهای مؤمنانه را هر کس داشته باشد موفق می‌شود و این فرمان خدای مهربان است. خدایی که بر عرش اعلای زندگی و کلّ کائنات مستقر است هیچ فرق و تبعیضی بین مرد و زن قرار نداده است. خدای جهان مهربان است و از حضرت مهربان تبعیض و تفرقه نمی‌آید و نشاید. آنچه که شایسته‌ی مهربان مقدس، خالق کلّ کائنات و انسان می‌باشد این است که هر کس هر چه کرده و انجامش داده است جواب و پاداشش را بگیرد. و الحق و الانصاف که قرآن به درستی این سخن مهربان خدای را حکایت و روایت نموده است که فرموده است هر کس هر مقداری کاری که انجامش داد پاداشش را دریافت می‌کند.
فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ خَیْرًا یَرَهُ [٩٩:٧] پس هر کس هموزن ذرّه‌ای کار خیر انجام دهد آن را می‌بیند!
وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ شَرًّا یَرَهُ [٩٩:٨] و هر کس هموزن ذرّه‌ای کار بد کرده آن را می‌بیند!
و خدای مهربان در جایی دیگر آنگاه که می‌خواهد بفرماید همه‌ی آدمها در پیشگاه او مساویند و اجر و پاداش و مغفرت برای همه مهیّا و فراهم است، زن را دقیق و واضح دوشادوش مردان با صفات متعدّد یاد می‌کند و از آنان بدون هیچگونه فرق و تبعیضی نام می‌برد. انصافاً دقت و توجه در این آیات هر نوع شبهه‌ای را از میان بر می‌دارد. شبهه‌ای که گاه خیال می‌شود قرآن و اسلام برای زنان احترامی کمتر و یا در مرتبه بعد از مردان قرار داده است!!! حال توجه فرمایید!
إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَالْقَانِتِینَ وَالْقَانِتَاتِ وَالصَّادِقِینَ وَالصَّادِقَاتِ وَالصَّابِرِینَ وَالصَّابِرَاتِ وَالْخَاشِعِینَ وَالْخَاشِعَاتِ وَالْمُتَصَدِّقِینَ وَالْمُتَصَدِّقَاتِ وَالصَّائِمِینَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِینَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ وَالذَّاکِرِینَ اللَّهَ کَثِیرًا وَالذَّاکِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم مَّغْفِرَهً وَأَجْرًا عَظِیمًا [٣٣:٣۵]
به یقین، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ایمان و زنان با ایمان، مردان مطیع فرمان خدا و زنان مطیع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شکیبا و زنان صابر و شکیبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق کننده و زنان انفاق کننده، مردان روزه‌دار و زنان روزه‌دار، مردان پاکدامن و زنان پاکدامن و مردانی که بسیار به یاد خدا هستند و زنانی که بسیار یاد خدا می‌کنند، خداوند برای همه آنان مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است.
و به طور خلاصه و فشرده می‌توان گفت که هر مردی مساوی است با نصف خودش بعلاوه نصف مرد!!! و هر زنی نیز مساوی است با نصف خودش بعلاوه نصف مرد!!!
به هر روی فرق و تبعیض از ناحیه‌ی انسانها است و از ناحیه خدای مهربان هیچ فرق و تبعیضی بین زن و مرد نیست. این انسان است که گاه نسبت به خودش بدبین است و به خود ظلم می‌کند و خود را در مرحله‌ای پست و ناامید می‌بیند. و الاّ مهربان خدای، جهان را آنگونه مرتب قرار داده است که هر کس مطابق اعمالش، جزاء و پاداشش را دریافت می‌کند و البته این فرمان صریح خداوند مهربان است تا به احدی ظلم نشود.
وَلِکُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا ۖ وَلِیُوَفِّیَهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ [۴۶:١٩]
و برای هر کدام از آنها درجاتی است بر طبق اعمالی که انجام داده‌اند، تا خداوند کارهایشان را بی‌کم و کاست به آنان تحویل دهد؛ و به آنها هیچ ستمی نخواهد شد!
زنان می‌توانند با اجازه‌ی خداوند سبحان و با تکیه بر لیاقتهایشان به هر آنچه که آرزویشان است دست یابند. مهم این است که تشخیص و انتخاب درست و به نفع و مصلحتشان باشد. گر چه اگر انتخاب غلط و به نفع و مصلحتشان نباشد باز هم نظم و ترتیب جهان به گونه‌ای است که به احدی ظلم نمی‌شود و همگی نتیجه کارهایشان را دریافت می‌کنند. از ناحیه‌ی قدرتمداران و سیاستمداران گاه سخنانی تبعیضانه شنیده می‌شود ولی در محضر خداوند مهربان تبعیضی نیست. بلکه همگی برابرند و برتری و کرامت انسانها تنها به تقوی و پروا و ایمانشان می‌باشد و بس.
روز زن بر همه مردان و زنان مبارکبادا
استاد عسکری یحیی زاده خطیر
انجمن همه برای همه AFA
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.