جامعه ایرانى و خشونت خانگى

فاریا بارلاس – خشونت در خانواده و مخصوصا خشونت علیه زنان در  در بسیاری از جوامع وجود داشته و دارد. جامعه ایران هم از این قاعده مستثنا نیست با توجه بر اینکه در ایران بسیاری از قوانین اجتماعی بر پایه نگاهی مرد سالارانه تهیه و تدوین شده است. خشونت بر زنان در کانتکست خانواده یکی از مسائل مهمی است که همواره باید از دیدگاه‌های مختلفی چون دیدگاه اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، جمعیت شناختی و بهداشتی مورد توجه قرار گرفته بگیرد . خشونت همسران در همه کشورها و در همه گروه‌های اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و فرهنگی رخ می‌دهد.

بی تردید یکی از مهم‌ترین نهادهای جامعه، نهاد خانواده است. اهمیت خانواده از این روست که نه تنها محیط مناسبی برای همسران است بلکه وظیفه  جامعه‌ پذیری و تربیت نسل‌ های آتی را نیز بر عهده دارد. در حال حاضر خانواده‌ ها دچار انواع آسیب‌ پذیری و بحران هستند که برخی از آنها عبارتند از: طلاق،  کودکان فراری و خشونت زناشویی . این بحران‌ها موجب می‌شود که خانواده نتواند به عملکرد اساسی خویش یعنی تزریق عاطفه و وجدان اخلاقی به مجموعه عناصر خویش عمل کند. و هرگاه بنیان عاطفی و اخلاقی خانواده که از همبستگی میان اعضایش نشأت می‌گیرد، متزلزل شود تصور سایر آسیب‌ های اجتماعی نیز دور از ذهن نخواهد بود . خانواده‌هایی که در آن‌ها خشونت به وفور دیده می شود فرزندانی مستبد، بدون اعتماد به نفس و نابهنجار پرورش می دهند و خود بزرگ‌سالان نیز در محیط کار، رفتارهای نابهنجار اجتماعی داشته و در مقایسه با دیگران از کارایی کم‌ تری برخوردارند که در مواردی به از کار برکنار شدن آن‌ها منجر می‌شود. به‌ علاوه این افراد منزوی شده، در روابط اجتماعی از خود تزلزل و عدم اطمینان نشان می دهند و تمایل بسیار زیادی به خودکشی و مصرف مواد مخدر دارند . بنابراین در جامعه‌ای که زنان و کودکان در آسایش و رفاه نباشند تصور جامعه سالم خیالی بیش نخواهد بود.

خشونت خصوصی شامل تمام اشکال خشونتی می شود که در محیط خانواده نسبت به زنان اعمال می شود و به آن خشونت خانوادگی می گویند .

همسر آزارى تنها آزار فیزیکی را در بر نمی گیرد آزار لفظی و روانی نیز از انواع آن است تحقیر و توهین و اختیار کردن همسر دیگر بی توجهی نسبت به زن از انواع ازار است  . زنان ایران در حوزه خصوصی در معرض انواع خاصی از خشونت به سر میبرند که ناشی از عملکرد قوانین و سنت های ناظر بر طلاق است که در جوامع غربی مصداق ندارد و از انجایی که زنان مطلقه در قوانین و سنت ایران مورد حمایت نیستند زنان تا جایی که بتوانند در زندگی زناشویی از خود انعطاف نشان می دهند تا بیوه و مطلقه نشوند خشونت ها علیه زنان در ایران چنان مکمل یکدیگرند که بر درجه تسلیم زن در برابر خشونت می افزایند مانند نگاه تحقیر آمیز به زنان مطلقه که در شکلهای مختلف ظاهر می شود .

اصطلاحات و ضرب المثل هایی که در فرهنگ شفاهی و کتبی ما رایج است و دهان به دهان می چرخد نیز حامل پیام خشونت نسبت به زنان و ترغیب مردان به اعمال ان می باشد اصطلاحاتی مانند گربه را در حجله باید کشت به معنای ان است که باید زن را از همان اول زندگی مشترک مرعوب و مطیع خود ساخت همچنین اصطلاحاتی مانند لقب زن ذلیل که بر مردانی داده می شود که به نظرات زنان خود احترام می گذارند و این گونه مردان را سرزنش و تحقیر می کنند تا به خود بیایند و .از رفتار امرانی   سایر مردان با همسر خود پیروی کنند

باید دقت داشت که خشونت در خانواده از سوی زنان نیز اعمال می شود و خشونت های گفتاری و یا تهدید های عاطفی که گاه برخی زنان برای تثبیت جایگاه و یا سخنان خود یه کار می برند نیز نوعی خشونت محسوب می شود. در چنین خانواده ای فرزندان آن یاد می گیرند که تنها با بروز رفتار و یا گفتارهای تهدید آمیز دیده و یا شنیده می شوند و دریافت توجه و یا محبت از سوی والدین بدون شرط محیا نمی باشد و گفتمان زور و تهدید گفتمان برتر در کانون خانواده محسوب می شود.

پژوهش های روانشناسی نشان گر آن است که در بسیاری مواقع کودکانی که در معرض خشونت های خانگی قرار می گیرند و یا خشونت والدین در روابط با یکدیگر را شاهد هستند در روابط شخصی خود نیز وارد سیکل معیوب خشونت می شوند. بنابراین خشونت در خانواده و مخصوصا خشونت علیه زنان در فضای خانه تنها در این مکان خاتمه نمی یابد و سبب بازتولید چرخه خشونت توسط فرزندان و یا حتی خود قربانی در نهاد های دیگر اجتماعی می شود. خشونت خانگی و خشونت علیه زنان یک معضل اجتماعی است که با بی توجهی به آن مسیر رسیدن به جامعه مدنی ناهموار می گردد.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)