مذاکرات وین به کجا انجامید؟
به نظر میرسد مذاکرات وین به رغم اظهارنظرهای خوشبینانهای که از سوی طرفهای مختلف ایراد میشود، با ابهامات و اختلافات مختلفی روبرو است.
طرفهای درگیر در مذاکرات وین بر سر برنامه اتمی حکومت ایران در روزهای اخیر به ایراد برخی اظهارات خوشبینانه اقدام ورزیدهاند.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین در روز سهشنبه ۳ اسفند ۱۴۰۰ اعلام کرد که این مذاکرات به مرحله نهایی و نتیجهگیری رسیده است.
یک مقام آگاه به موضوع مذاکرات نیز که به شرط ناشناسماندن سخن میگفت همزمان با اظهارات اولیانوف اعلام کرد که انتظار آن میرود که ایالات متحده و حکومت ایران به زودی در مورد مبادله زندانیان توافقی را انجام دهند.
ارائه پیشنویس مذاکرات
پیش از این نیز خبرگزاری رویترز طی گزارشی اعلام کرده بود که توافق جدید بین حکومت ایران و کشورهای غربی در مراحل پایانی خود به سر میبرد.
رویترز همچنین از پیشنویس ۲۰ صفحهای آماده شده در مذاکرات، به عنوان پیش زمینه توافق است خبر داد.
به گفته منابع غربی اولویت اصلی حکومت ایران در این پیشنویس۲۰ صفحهای آزادشدن پولهای بلوکهشدهاش در کشورهای دیگر است.
بنا بر جزئیات فاش شده در این پیشنویس موضوع معافیت از تحریمهای اعمالشده نفتی در اولویت نیست.
در قبال این آزادسازی پولها حکومت ایران نیز ظاهرا متعهد شده است که علاوه بر تبادل زندانیان میزان غنیسازی اورانیوم خود را تا حد ۵ درصد کاهش دهد.
حکومت ایران پیش از و بر طبق برجام ۲۰۱۵ مجاز بود که غنیسازی تا حد ۳.۷ درصد را انجام دهد اما بعد از خروج آمریکا از برجام طی مراحل مختلفی میزان غنیسازی اورانیوم خود را به ۶۰ درصد افزایش داده بود.
مذاکرات وین و اظهارات وزیر خارجه حکومت ایران
اما در این بین حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه حکومت ایران بر روی اختلافات مهمی انگشت گذاشت و اعلام کرد در مذاکرات وین چند موضوع مهم باقی مانده است که به گفته وی «جزء مرزسرخهای» حکومت ایران به شمار میرود.
یکی از این موارد مورد اختلاف عدم دادن تضمین از سوی طرف آمریکایی برای خارجنشدن از برجام در دولتهای آینده این کشور است که از مدتی پیش مورد نگرانی جدی حکومت ایران عنوان شده است.
والاستریتژورنال در مورد اختلافات مورد اشاره در روز دوشنبه ۲ اسفند اظهار داشت که از بین مهمترین موضوعات حلنشده مورد اختلاف طرفین میتوان به لغو تحریمهای غیراتمی مانند تحریمهای علیه سپاه پاسداران و دفتر خامنهای، ولی فقیه حکومت ایران اشاره کرد.
به نظر میرسد باقی ماندن این اختلافات در میانه مذاکرات زمینه را برای یک توافق نهایی ملموس غیرممکن کرده است.
در مذاکرات وین توافقی در دسترس نیست
مسعود براتی یک مهره حکومت ایران و نزدیک به سعید جلیلی، مذاکرهکننده پیشین اتمی حکومت ایران در این زمینه در روز ۳ اسفند اعلام کرد محتملترین گزینه در این دور مذاکرات، تمدید مذاکرات است و به نظر میرسد توافقی در دسترس نیست.
این اتفاق نظر بین براتی و کیهان شریعتمداری مشترک است. این روزنامه که دیدگاههای نزدیک به علی خامنهای، ولی فقیه حکومت ایران را وانشر میکند نیز در روز ۳ اسفند اعلام کرد هنوز نشانههایی دال بر رفع اختلاف باقیمانده در مذاکرات دیده نمیشود.
کیهان شریعتمداری با اشاره به بنبست فعلی خامنهای و حکومت ایران اعلام کرد علیرغم امتیازاتی که حکومت ایران از لحاظ فنی به کشورهای غربی میدهد اما این موضوع راه به جایی نبرده است.
کیهان نیز به فقدان دادن تضمین از سوی آمریکا برای خارجنشدن مجدد از برجام انگشت گذاشته است.
نتیجه مذاکرات وین همچنان نامشخص است
افزون بر این اظهارات در سوی میز ایران در میز مقابل نیز انریکه مورا، هماهنگکننده ارشد اتحادیه اروپا در مذاکرات وین نیز در همین روز اعلام کرد که نتیجه مذاکرات وین همچنان نامشخص میباشد.
مورا ضمن اشاره به اینکه پس از ۱۰ ماه مذاکره در حال نزدیکشدن به نقطه پایانی هستیم افزود اما نتیجه همچنان نامشخص میباشد.
به نظر میرسد حکومت ایران به رغم شعارهایی از این قبیل که «اگر آنها از برجام خارج شوند ما برجام را آتش خواهیم زد» اما در عمل از خروج گذشته آمریکا بسیار گزیده هستند همانطور که واهمه و ترس آن را دارند که در آینده نیز چنین شود.
ترسی که اعضای مجلس حکومت ایران نیز در روز یکشنبه ۱ اسفند آن را بروز داده و علاوه بر درخواست تضمین مبنی بر عدم خروج آمریکا از برجام تاکید کردند که حکومت ایران باید این تضمین را از کشورهای غربی بگیرد که آنها از مکانیسم ماشه استفاده نخواهند کرد؛ امری تضمین دادن بر سر هر دوی آنها از سوی غرب بعید به نظر میرسد.
دولت بایدن مسیر دولت ترامپ را دنبال میکند
بازتاب این ترس را در اظهارات دیگری از امیرعبداللهیان وزیر خارجه حکومت ایران نیز میتوان دید در جایی که اعلام کرد که دولت آقای بایدن همان مسیر دولت ترامپ را دنبال میکند.
تمامی این اظهارات در حالی است که در درون آمریکا فشارها از سوی مجلسین آمریکا بر دولت جو بایدن مبنی بر ضرورت شریککردن مجلس نمایندگان و سنای این کشور در بطن توافق هستهای افزایش یافته است.
افزون بر این فاینشنال تایمز در مطلبی که قابل تامل است اعلام کرد در صورتی که حکومت ایران نتواند در مذاکرات وین توافقی بهتر از آنچه که در سال ۲۰۱۵ به دست آورده بود؛ به دست آورد ابراهیم رئیسی حامیان افراطی خود را از دست خواهد داد. [چشم انداز مبهم مذاکرات اتمی باند حاکم را به جان هم انداخت!]
شورای عالی امنیت ملی یا خامنهای مرجع نهایی تصمیمگیری؟
سخنگوی وزارت خارجه حکومت ایران، سعید خطیبزاده اخیرا مرجع نهایی تصمیمگیری در مورد برنامه هستهای حکومت ایران را شورای عالی امنیت ملی دانست.
اما بر کسی مخفی و پوشیده نیست که بر سر کلان موضوعاتی چون برنامه هستهای حرف اول و آخر را در حکومت ایران، راس آن، یعنی خامنهای میزند.
از برآیند موضوعات عملی و اظهارات مقامات ذیربط غربی به نظر میرسد خامنهای بر سر تصمیمگیری نهایی در مورد مذاکرات وین در موقعیت خطرناکی قرار گرفته و در تلاش است تا برای فرار از جام زهر اتمی تقلایی هر چند مذبوح کند.
روزهای آینده از این حیث، روزهایی آبستن اخبار و موضوعات مهم پیرامون برنامه اتمی حکومت ایران خواهد بود؛ باید منتظر ماند و دید.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.