افغانستان، سرزمین قصههای تلخ و جنگهای تقریبا پایان ناپذیر است. این کشور از سالهای متمادی شاهد کشمکشهای فراوان و خونین بوده است. از تجاوز نظامی قشون سرخ شوروی تا سقوط دولت بدست طالبان. از مداخله نظامی آمریکاییها تا سقوط دوباره دولت و روی کار آمدن دوباره طالبان. بدون شک در جریان این سالها، مردمان زیادی قربانی جنگ و منازعههای داخلی شدهاند و زنان نیز از این امر مستثنی نیستند.
آنها از سالهای سال، همچنان زندانی خانه بوده و به حقوق اساسی انسانی دسترسی نداشتهاند. با وجود بیست سال آزادیهای مدنی و فردی، تعداد کمی از زنان، خصوصا زنان شهرنشین، درباره حقوق خود آگاهی یافتند و یا آموزش دیدند اما اکثریت زنان که در ساحات دوردست زندگی میکردند، همچنان در گرو اندیشههای قبیلهای، دینی و منطقهای ماندند. تعداد کمی توانستند از حق ازادی پوشش، تحصیل، کار و سفر برخوردار گردند. با سقوط دوباره دولت بدست طالبان، زنان یک بار دیگر از مسیر رشد و تعالی باز مانده و اکنون تاریخ آنها را باز به کنج خانهها زندانی کرده است. اما پرسش مهم این است که آیا پروانهها آزاد میشوند؟
به تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۲۱، گروه طالبان بار دیگر قدرت را بواسطه میل تفنگ بدست گرفتند. با آمدن آنها، ترس در میان جمیعت پرآگنده شد و زنان بیشتر از دیگران ترسیده بودند. زنان که در دوره نخست حکومتداری طالبان انواع بدرفتاری، خشونت و عدم دسترسی به حقوقشان را تجربه کرده بودند، بیشتر از دیگران ترسیدند و بار دیگر از صحنه زندگی کنار زده شدند. بعد از ۱۵ آوریل و سقوط کشور بدست طالبان، همه آزادیهای نسبی فردی و مدنی که در جریان بیست سال گذشته بدست آمده بودند، یک باره ناپدید شدند و مردمان این مرز و بوم به زیر سایه استبداد قرار گرفتند. سکوت و خاموشی محض بر مردمان شهر چیره شد و از ترس زندانی شدن، کشته شدن و شکنجه شدن مردم مهر خاموشی به لبهایشان زدند. اما زنان سکوت خیابانها را شکستند و با ریختن به جادهها میخواهند زنجیر استبداد را بشکنند. آنها باور دارند که زنان میبایست جزء مهم از تاریخ امروز سرزمین باشند. آنها میخواهند تا پیش گامان پیروزی و ازادی خواهی باشند. آنها میخواهند تا با مبارزه، بر تاریکی غالب شوند. اما زنان، یک به یک ربوده میشوند تا صداها ساکت گردند. آنها ربوده میشوند تا خیابانها لال گردند. آنها ربوده میشوند تا دیو فاجعه بیدار بماند.
بعد از سقوط دوباره کشور بدست طالبان، زنان برای نخستین بار به روز۶ سپتامبر ۲۰۲۱ سکوت خیابانها را شکستند. آنها به خیابانها آمدند و فریاد زدند: نان، کار، آزادی. آنها برای آزادی، حق پوشش، حق کار، حق تحصیل و نگهداری دستاوردهای مدنی زنان تاکید کردند. آنها با وجود تمامی چالشها، تن به تن با طالبان مقابل شدند و برای همجنسهایشان آزادی خواستند. اما طالبان، این گروه متحجر، استبداد را بر آزادی ترجیح دادند. آنها جلو اعتراضات زنان را گرفتند، زنان را کتک زدند، زنان را زندانی کردند، زنان را شکنجه کردند و در مواردی حتی زنان را کشتند. آنها نه تنها به این اعمالشان بسنده نکردند بلکه شبانه به منزل دختران معترض رفتند و آنها را با خود بردند. در آخرین مورد، آنها تمنا زریاب پریانی و پروانه ابراهیم خیل، معترضین پیشگام و فعالان حقوق زنان را شامگاه چهارشنبه، ۱۹ جنوری ۲۰۲۱، با خود بردند و از سرنوشت آنها تا هنوز خبری نیست. تمنا و پروانه، دو دختر معترض، تنها سه روز قبل از بازداشتشان، یک اعتراض را در هماهنگی با ۲۰ زن دیگر به راه انداخته بودند و با شعار نه به حجاب اجباری، حق کار و تحصیل به خیابانها آمدند. آنها در جریان اعتراض با خشونت روبرو شدند و بر صورتهایشان گاز اشک آور پاشیده شد.
مردان سرزمین در کجای مبارزات آزادی خواهانه زناناند؟
درین تردیدی نیست که اکثریت مردان جامعه افغانستان زن ستیزاند و این ناشی از بی سوادی و ساختار اجتماعی است. قابل یادآوری است که در میان مردان، تعداد کثیر حامی زنان و حقوق زناناند. اکثر مردانی که حامی حقوق زناناند در سالهای پسین به گونههای متفاوتی در آموزش، پرورش و کار با زنان مشغول بودهاند. به عبارت دیگر میتوان گفت که آنها در یک جامعه نسبتاً بازتر با زنان تعامل داشتهاند و حاصل این تعامل درک بهتر از وضیعت زنان و تشکیل ذهنیت حمایت از زنان بوده است. حال که زنان برای اعاده حقوقشان مبارزه میکنند، مردان زیادی در کنار آنها ایستادهاند. به گونه مثال میتوان از حمایت مردانی یاد کرد که در شبکههای اجتماعی با راه اندازی هشتکها برای آزادی زنان معترض صدا بلند میکنند. مردان زیادی برای حمایت از گردهماییهای زنان مینویسند و حتی شعر میسرایند. اینطور که معلوم میشود زنان با موج تازه گردهماییها در کابل و سایر نقاط افغانستان مجال نفس گرفتن برای طالبان نمیدهند. این است دو دهه دانش، ازادی و آموزش. زنان قاطع، مصمم و شکست ناپذیراند. آنها عقیده دارند که افغانستان به عقب نمیرود و اینجا دوباره کابل دهه ۹۰ نمیشود. زنان مبارزه میکنند و برنده میشوند.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.