بازگشت به برجام و یک بام و دو هوای حکومت ایران
یک بام و دو هوای حکومت ایران در بازگشت به برجام سیاستی است که این روزها از سوی سران و مسئولین ذیربط مربوط به برجام، در درون حکومت ولایت فقیه پی گرفته می‌شود. دلیل این تناقض و دوگانگی در سیاست، در حالی که خامنه‌ای می‌گوید این حرف استثناء نیست و حرف کلیت حکومت است، چیست؟
نشست مجازی کمیسیون برجام با شرکت کشورهای مختلف دخیل در برجام، منهای آمریکا که پیشتر از برجام خارج شده بود، در روز جمعه ۱۴ فرودین برگزار شد.
هر چند از سوی کشورهای طرف حساب حکومت ایران در این نشست، اجماع نسبی پیرامون موارد مورد اختلاف وجود دارد، اما شواهد و قرائن نشان می‌دهد در اردوی حکومت ایران تشتت حرف اول را می‌زند.
پیش از آغاز سال جدید جواد ظریف در ۱۴ بهمن ۱۳۹۹ از جوزپ بورل خواست تا «پا پیش گذاشته و برنامه‌ای برای بازگشت هماهنگ ایران و آمریکا به برجام تنظیم کند» همزمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مستقرسازی سانتریفیوژ‌های جدید در ایران و نقض برجام خبر داد.
برجام همین است!
روحانی پیشنهاد فرانسه برای حضور عربستان در مذاکرات مربوط به برجام را رد کرد و خطاب به طرف‌های برجام اعلام داشت «برجام همین است، نمی‌خواهند بروند دنبال زندگیشان».
متعاقبا خامنه‌ای با تکرار مکررات پیشین در این مورد، خواهان لغو کلیه تحریم‌ها و راستی‌آزمایی آن شد تا بعد از آن به برجام برگردد.
بلافاصله بایدن اعلام موضع کرد که برای بازگشت به مذاکرات، تحریم‌ها علیه ایران را لغو نخواهد کرد امری که خواهش حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران را در پی داشت که از بایدن خواست سیاست فشار حداکثری را تکرار نکند.
حکومت اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد اما همزمان ربیعی سخنگوی دولت روحانی اعلام می‌دارد این به معنای قطع همکاری با آژانس نیست.
ظریف اعلام داشت تحریم‌های آمریکا دست کم یک تریلیون دلار به اقتصاد حکومت ایران خسارت زده و در عین حال افزود برجام قابل مذاکره نیست!
روحانی اما در این مرحله و در ۲۰ اسفند و بر خلاف سخنان خامنه‌ای، از اعلام آمادگی برای بازگشت جزء در برابر جزء به تعهدات خبر داد.
توافقی بهتر از برجام
رابرت مالی نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران در ۲۷ اسفند اعلام داشت آمریکا به دنبال توافقی بهتر از برجام است. در همین روز ظریف سیاست بایدن را مانند ترامپ خواند که «آنها می‌خواهند… در مذاکره راجع به برجام سال ۲۰۱۵ امتیازات جدیدی از ما بگیرند» و در همین حال آغاز دیپلماسی غیرمستقیم با آمریکا توسط حکومت شدیدا رد می‌شد.
این رویدادها با برخی کم و بیش، مربوط به روزهای پایانی سال ۱۳۹۹ بود. از آغاز سال جدید شروع کنیم وقتی خامنه‌ای در سخنرانی نوروزی خود اعلام داشت که «سیاست اعلامی ایران درباره برجام و تعامل با طرف‌های برجامی»، «تخطی‌ناپذیر و مورد اتفاق همه» است. به این مفهوم که همه باید در درون اردوی حکومت یک سیاست را پیش ببرند.
برخی سخت‌تنان حکومت از جمله مجتبی ذوالنوری؛ رئیس کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس، اعلام داشتند «چیزی برای مذاکره در برجام نداریم» اما از توان ۱۰ برابری غنی‌سازی اورانیوم خبر دادند و برخی دیگر سخنان و اظهاراتی از این سنخ.
اما در حالیکه تنها بیش از نیمی از ماه اول سال گذشته، مواضع افراد ذیربط و ذینفع در موضوع برجام نه تنها خبر از اتفاق‌نظر در اردوی ولایت فقیه نمی‌دهد بلکه در بسیاری موارد، اظهارات راس هرم قدرت ولایت‌فقیه مبنی بر «تخطی‌ناپذیری» نادیده گرفته شده، از آن عدول شده، مرزهای سرخ خامنه‌ای رد شده و در برخی موارد راه را برای جنگ و نزاع داخلی باز کرده است.
از سخنرانی خامنه‌ای در توالی زمان به پیش می‌آییم، سخن بر سر دیپلماسی مستقیم و غیرمستقیم حکومت با آمریکا و سیاست گام‌به‌گام بازگشت به برجام از سوی دو کشور همچنان طرح می‌شود در حالی که نقض توافق برجام از سوی حکومت ایران همچنان بیشتر می‌شود.
آژانس انرژی اتمی می‌گوید «اقدامات جمهوری اسلامی بازگشت سریع و خودکار به برجام را غیرممکن کرده است».
آمریکا نیز در نشست وین حضور خواهد داشت
در توالی زمان به نشست مجازی کمیسیون برجام در روز جمعه ۱۴ فرودین می‌رسیم که آمریکا در آن حضور ندارد و عراقچی که از جانب حکومت ایران در این نشست با نمایندگان چین و روسیه و تروئیکای اروپایی شرکت کرده، داده‌هایی را رسانه‌ای می‌کند از جمله اینکه هیچ مذاکره‌ای با طرف آمریکایی، اعم از مستقیم و غیرمستقیم در کار نخواهد بود. ظریف نیز بلافاصله اعلام می‌کند «هیچ ملاقاتی بین ایران و آمریکا برگزار نمی‌شود، ضرورتی ندارد.»
وال‌استریت ژورنال بلافاصله فاش می‌سازد که در نشست وین در ۱۷ فروردین آمریکا نیز در وین حضور خواهد داشت اما در اتاقی جدا.
اما حضور آمریکا تنها نمود یک بام و دو هوای حکومت ایران در مورد این نشست نیست، رجانیوز نمود دیگری از هوای مخالف نظر خامنه‌ای در بام حکومت را چنین برملا می‌کند «بر خلاف گزارشی که… عراقچی از این نشست ارائه داده، بیانیه پایانی این نشست از چند عقب‌نشینی خطرناک دیگر از خطوط قرمز نظام درباره برجام حکایت دارد» و این خطوط قرمز یعنی تخطی از فرمان خامنه‌ای را در «اقدام خلاف امنیت ملی در کمیسیون مشترک برجام، پذیرش مذاکره [اشاره به نشست روز سه‌شنبه ۱۷ فروردین در وین] و بازگشت گام به گام آمریکا به توافق هسته‌ای» برجسته می‌کند.
هر چند مذاکرات مستقیم نفی می‌شود ولی همه طرف‌ها در نشست مجازی اخیر بر سر اینکه کارگروه‌هایی از جانب تروئیکای اروپایی، روسیه و چین، مذاکرات بر سر برجام و برگشت حکومت ایران از نقض تعهداتش را پیگیری کنند اتفاق نظر دارند و این برخلاف تمامی اظهارات و نص سخنان خامنه‌ای است.
مذاکرات برجام وارد مراحل فنی شده
دیگر تخطی از جانب صالحی رئیس انرژی اتمی صورت گرفت وقتی در کلاب هاوس اعلام کرد «مذاکرات برجام از بن‌بست عبور و وارد مراحل فنی شده و چند قدم جلو رفتیم»، «دیوار بی‌اعتمادی با آمریکا باید برچیده شود هیچکس نیامده بگوید مذاکره الی‌الابد ممنوع است».
عباس آخوندی از جناح روحانی نیز تخطی‌گری از جانب مهره‌های وابسته به جناح خامنه‌ای، نه جناح روحانی را با این سخن برجسته کرد که حنجره‌هایی که مرگ برجام را فریاد می‌کشیدند اکنون خواهان بازگشت بی‌قید و شرط به برجام هستند.
در آخرین نمونه‌ی استغاثه‌گونه، ظریف در تخطی از سخنان خامنه‌ای، در تماس با وزیر خارجه انگلیس اعلام داشت اروپا در نشست وین سازنده ظاهر شود و جز پیش‌رفتن مذاکرات با آمریکا، چه تعبیری دیگری می‌توان از «سازنده ظاهرشدن اروپا» نمود؟!
به نظر می‌رسد در بام حکومت ولایت فقیه نه دو هوا، بلکه بیشتر از آن وجود دارد هر چند تصور آن مضحک است. این منطق دروان پایانی حکومت‌هایی است که به بن‌بست کامل می‌رسند.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.