صبرا و شتیلا، ویران‌ترین محله مسکونی که دیده‌ام

وبلاگ آق بهمن – 

زمستان سه سال پیش چند روز با یکی از دوستانم رفتم بیروت. شاید تنها جایی که دلم می‌خواست حتما ببینم صبرا و شتیلا بود یا آن‌جور که در ذهنم بود اردوگاه‌های صبرا و شتیلا، یکی از اصلی‌ترین محل‌های زندگی پناهنده‌های فلسطینی در بیروت. پناهنده‌هایی که زمان آوارگی بعضیشان از ۶۰ سال هم بیشتر است.

با دوستم سوار تاکسی شدیم و رفتیم جایی در جنوب بیروت. اردوگاه به آن معنایی که من در ذهنم بود وجود نداشت. که مثلا تابلوی ورودی داشته باشد. در واقع یک جور محله بود. توی کوچه‌ها که راه می‌رفتی از یک جایی وارد صبرا و شتیلا شده بودی. این را هم بیشتر از سر و وضع محل می‌فهمیدی. اغراق نمی‌کنم، من در عمرم منطقه مسکونی به آن داغانی ندیده بودم و بعدش هم ندیدم. محله‌ای که فقر و بدبختی از در و دیوارش ببارد. خانه‌های کوچک تو در تو کوچه‌های شلوغ و خانواده‌های پرجمعیت. هوای سرد (زمستان بود) و زمین گل و شل (آسفالتی در کار نبود) و خیلی از خانه‌ها دیوار درست و حسابی هم نداشتند و با مقوا یا چادر خانه‌شان را پوشانده بودند.

Sabra and Shatila
(Artist: Adnan Yahya, 1983)

فضا سنگین بود. ما هم خیلی وصله‌های ناجوری بودیم. بخصوص که عربی هم بلد نبودیم. شنیده بودیم که محله امنی نیست ولی من احساس ناامنی نکردم. بیشتر احساس استیصال کردم.

نمی‌خواهم از ظلم مدامی که به فلسطینی‌ها می‌شود بنویسم. این چند خط را هم نوشتم، چون دیدم سی‌امین سالگرد قتل‌عام در صبرا و شتیلاست. ماجرای آن کشتار هم این است که در میانه جنگ داخلی لبنان، بشیر جمیل، رئیس‌جمهور مسیحی کشور ترور می‌شود. فردای آن روز فالانژهای مسیحی که فکر می‌کردند ترور کار فلسطینی‌ها بوده (یا این‌که این ترور را بهانه کردند تا حساب‌هایشان را با فلسطینی‌ها تسویه کنند) به صبرا و شتیلا، که آن موقع حالت اردوگاه داشته، می‌ریزند و ظرف ۳ روز بین ‍۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر را قتل‌عام می‌کنند.

اسرائیل هم در این کشتار نقش مستقیم داشته. اسرائیل بلافاصله بعد از ترور غرب بیروت را اشغال کرده بوده و مشخصا کنترل ورود و خروج اردوگاه صبرا و شتیلا کاملا در دست ارتش اسرائیل بوده. ظاهرا آریل شارون، وزیر دفاع وقت، فالانژها را صدا کرده و گفته فلسطینی‌ها مسئول ترور هستند. بیایید بروید تو و هر کار می‌خواهید باهاش بکنید. سربازهای اسرائیل شب‌ها هم منور می‌زدند که فالانژها نور کافی برای کشتارشان داشته باشند. کمیته تحقیق خود اسرائیل هم ارتش این کشور را مقصر دانست و خواستار برکناری آریل شاورن و محرومیت مادام‌العمر او از مقام‌های دولتی شد. البته شارون استعفا نداد و بعدا به نخست‌وزیری اسرائیل هم رسید.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)