گلزار شقایق ها، ناگفته های زنانِ مبارز کردستانِ ایران

گردآورنده و نویسنده: گلرخ قبادی

ویراستار: ناصر مهاجر

نگاره‌ی روی جلد: خاور

چاپ اول: تابستان ۱۳۹۹

۳۷۴ صفحه،  قیمت: اروپا ۱۵ یورو ـ امریکا ۱۸ دلار

این دومین کتاب گلرخ قبادی‌ست که برای فهم آنچه پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران در کردستان رفت، از اهمیت بسیار برخوردار است. نویسنده که خود از نخستین زنان پیشمرگه کُرد ایران است در پیش‌گفتار کتاب، چکیده‌ای از گلزار شقایق‌ها را به دست می‌دهد. فرازهایی از این پیش‌گفتار را می‌آوریم تا کتاب را بازشناسانیم:

«[…] به روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی که به معنای شکست انقلاب ۱۳۵۷ بود، زمینه‌ساز بازاندیشی در روزگاران گذشته شد. چرایی برآمدن نظامی واپسگرا و ناهمساز با زمانه، به پژوهش‌های تاریخی با رویکردی تازه، دامن زد. در این میان، تاریخ کُرد و کردستان نیز بازنگریسته شد.

در این بازنگری، شکل‌های ستمی که بر این ملت اعمال شده است، در معرض دید قرار گرفت و در نتیجه سویه‌هایی از زندگی و مبارزه‌ی زن کُرد ایرانی از پرده بیرون افتاد. زنانی که در مبازره علیه نظام محمدرضا شاه پهلوی مشارکت داشتند و در تداوم این مبارزه در برابر جمهوری اسلامی ایستادند، رشد نمودند و قد برافراشتند، بیش از پیش به داده‌ها و نویافته‌های تاریخ کُرد و کردستان دلبستگی و حساسیت نشان دادند. رشد دیدگاه‌های فمینیستی در میان زنان و نیز مبارزه برای کسب حقوق انسانی‌شان، مکتوب کردن تلاش‌ها، کوشش‌ها و آزموده‌های چهار دهه‌ی اخیر را به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل کرده است[…]

ثبت این مبارزات، نسل‌های آینده را از تجربه‌ی زیسته‌ی چند نسل زن کُرد، آگاه خواهد کرد و امکان سنجش دستاوردها و نیز کمبودها و اشتباهات را فراهم خواهد ساخت. زیرا نگارش زندگی‌نامه‌ی زنان مبارز و یادمانده‌های آن‌ها در بستر مبارزه، به نگارش تاریخ مبارزات حق‌خواهانه و فیمینیستی زنان کردستان یاری می‌رساند.

در این کتاب کوشش کرده‌ایم شرح این مبارزات را از زبان شماری از تلاشگران این راه ‌بیاوریم تا تاریخ از زاویه‌ها و زبان‌های گوناگون بازگفته شود و به آگاهی آیندگان برسد.

کتابِ پیشِ رو که مکمل کتاب «شقایق‌ها بر سنگلاخ، زندگی و زمانه‌ی یک زن کُرد از کردستان ایران» است، در برگیرنده‌ی چند فصل است که بُن‌مایه‌ی مشترکشان کم‌ و کیف مبارزه‌ی زنان کُرد ایرانی از زبان خود آنان است. هدف از این کوشش، شناخت مبارزان گمنامی است که برای آزادی و زندگی به دور از ظلم و نابرابری، یعنی زندگی‌ای که شایسته‌ی انسان باشد، تلاش کرده‌اند.[…]»

برگرفته از پُشتِ جلدِ کتاب:

«با خواندن این کتاب سرزمینی در نظرم مجسم شد که ابلیس بر آن فرمان می راند و جن ها و شیاطین در آن جولان می دهند. آن ها هرگاه دل شان بخواهد، صبح یا عصر یا نیمه شب، به محل سکونت مردمان هجوم می برند، علاوه بر مردان، زنان و بچه ها را هم با لذتی جنون آمیز مورد آزار قرار می دهند و اگر کسی اعتراضی کند او را با گلوله یا کارد هدف می گیرند و درجا از پا درمی آورند. آن ها جز زندانی کردن و شکنجه‌ی انسان ها، خانواده ها و خویشان را به صورت جمعی از خانه و سرپناه شان دور می کنند، مدت هایی طولانی به تبعید می فرستند و بی پناه در سرزمین های ناشناخته آواره می کنند.

این کتاب در نظر من، در مقایسه با تمام آثاری که تاکنون در زمینه ی این بلای مصیبت بار خواند ه ام، تمام وجوه دوزخ سراسر عذاب را، به ویژه نسبت به زنان کُرد به صورتی استثنایی تصویر کرده است. همچنین تصور می کنم چهره ی مبارز و مقاومی که از زنان  دختران و مادران کُرد سه نسل در کتاب طرح و تصویر شده، بی شک همه ی خوانندگان را همچون من دچار اعجاب خواهد کرد.

این کتاب، بی تردید در دائره المعارف جنایات نظام و فرمانروایان جمهوری اسلامی، مقام برجسته ای خواهد یافت.»

باقر مؤمنی

«گلزارِ شقایق ها روایتی است تاریخی که نه تنها از دریچه ی زندگی شخصیِ زنِ کُرد، بلکه از دریچه ی اجتماعی و سیاسی، به بازخوانی رنج و چالش روزانه ی آنان می پردازد و عاملیت، مقاومتِ رادیکال و تأثیرگذاری آن ها را در برهه ای از تاریخ سرنوشت ساز کردستان و ایران می نمایاند. زنانی که با کنشگری خود، نه تنها در مقابل ستم ملی ایستادند، بلکه ساختارهای جنیست زده ی خانوادگی، اجتماعی و سیاسی را به چالش کشیدند و در صدد بوده اند تا هویت ملی و جنسیتی خود را از نو تعریف کنند. تبعید، زندان، شکنجه و اعدام عزیزان شان نتوانست امید و پویایی را از این زنان بگیرد. گلزارِ شقایق ها چهره‌های سیاه و سفید از زندانیان سیاسی زن و مادران مبارز ارائه نمی دهد

و در دام دوگانگی زن کُرد قربانی یا قهرمان نمی افتد. این کتاب که برپایه ی گفتگو با شماری از زنان و مردان کُرد نوشته شده است، به خواننده کمک می کند تا با سویه های رهایی بخش زندگی و مبارزه ی زنان کُرد آشنا شود، به تنگناها و تضادهای این مبارزه پی ببرد و همراه با آنان به خودآگاهی و توانمندی بیشتر برسد. در این کتاب، گذشته در امروز به زندگی خود ادامه می دهد.

مطالعه و فهم درستِ زندگی این زنان و آموختن تجربیات آنان ما را در اندیشیدن راهی نو یاری می رساند. راهی که می تواند ما را از تکرار تراژدی در دوری باطل نجات دهد. به بیان درست تر سرنوشت این زنان روشنایی بخش راه است.

گلرخ قبادی در دو کتابِ شقایق ها بر سنگلاخ و گلزارِ شقایق ها دین خود را در ماندگاری و ثبت تاریخ مبارزه ی زنان کُرد ایران در دو دهه ی اخیر به بهترین شیوه ادا کرده است.»

Oslo Met  سوفی عصمت، نویسنده و استاد دانشگاه


برای تهیه‌ی کتاب: https://www.noghteh.org/product/golzar_shagayegh/

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)