در طی دو روز گذشته نامه خانواده‌های ۱۲ صیاد زندانی در موزامبیک به محمد جواد ظریف خبرساز شده است. شوربختانه اکثریت قاطع هموطنان در باره پروژه سری “نقل و انتقال در اقیانوس هند” سپاه بیخبرند.
در ۲۴ آذر ماه سال گذشته ۱۳ خدمه یک لنج ایرانی به همراه ناخدای آن از کنارک توسط نیروی دریایی موزامبیک در جنوب قاره آفریقا دستگیر می‌شوند. اما قبل از دستگیری لنج یا آتش می‌گیرد و یا بنا به دلایلی به آتش کشیده می‌شود. تا به امروز حداقل دو نفر از ۱۴ سرنشین لنج در زندان‌های موزامبیک در بایکوت خبری مطلق جان باخته‌اند. در طی ۱۰ ماه گذشته مسئولین امنیتی استان سیستان و بلوچستان به خانواده جاشوها (خدمه لنج) که حداقل ۱۲ تن از آنها اهل شهرستان نیکشهر هستند اکیدا دستور داده بودند که موضوع را عمومی و رسانه‌ای نکنند. اما اکنون بعد از ۱۰ ماه اسارت در بی خبری مطلق و ۲ کشته نه تنها طاقت خانواده‌ها طاق شده است، بلکه مسئولین موزامبیک نیز با اجازه انتشار حداقل دو ویدئوی جداگانه از زندانیان نیکشهری و همچنین ناخدا لال محمد، تلویحا به جمهوری اسلامی پیام داده‌اند تا برای حل معضل این زندانیان اقدامی بکند.
زندانیان نیکشهری در ویدئو عامدا به زبان بلوچی (و نه فارسی) از “برادر” می‌خواهند برای آنها اقدامی بکنند. آنها “عامدا” در پیام خود به “برادر” از زبان بلوچی استفاده کرده‌اند، زیرا معمولا بر طبق مدارک شناسایی ء لنج و خدمه مالکیت لنج و هویت خدمه همگی “پاکستانی” هستند تا در قبال “ماموریت” این گونه لنج‌های ایرانی (عمدتا کُنارکی) هیچگونه مسئولیتی متوجه جمهوری اسلامی نشود. بر خلاف لنج‌های صیادی که هویت و اسناد ایرانی دارند، هویت کاذب و مدارک شناسائی جعلی آن دسته از لنج‌ها و خدمه آن که یا برای حوثی‌های یمن تسلیحات می‌برند و یا در انتقال مواد فعال هستند، معمولا پاکستانی نشان داده می‌شود. به همین دلیل در چنین مواردی جمهوری اسلامی بارها هر گونه ارتباط خویش یا شهروندان ایرانی را با اینگونه مراودات غیر قانونی یا داد و ستد نامشروع رد کرده است.
و اما در آخرین ویدئو منتشر شده از موزامبیک، ناخدا لال محمد (ملقب به دِلَک) که یک فرد با سابقه و شناخته شده کُنارکی است، بنا به درخواست یکی از مقامات موزامبیک به زبان اردو از شخصی بنام “حسین” استمداد طلب می‌کند و می‌گوید خانواده‌های زندانیان در پاکستان شدیدا نگران حال آنها هستند و اینکه باید اقدامی جهت رهایی آنها صورت بگیرد. تاکید ناخدا لال محمد به زبان اردو و به پاکستانی بودن خدمه بسیار معنادار است.
سرنوشت دردآور و برزخ چگونه این گروه از قربانیان بلوچ در موزامبیک بسیار شبیه فرجام تلخ جاشوها و صیادان لنج‌های مختلفی است که در طی سالیان گذشته یا توسط دزدان دریایی سومالیایی اسیر گشته‌اند و در زندان‌های سیاه چال گونه جان داده‌اند و یا در اقیانوس هند طعمه آتش و طوفان شده‌اند و یا محبوس و زندانی در کشورهای مختلفی نظیر پاکستان، هند، سریلانکا، مالدیو، تانزانیا و غیره.
تقریبا همه ناخداها و جاشوا که در پروژه‌های “نقل و انتقال” سپاه در اقیانوس هند فعال هستند، تفهیم شده‌اند که در صورت دستگیری یا بازجویی تحت هیچ شرایطی خود را ایرانی معرفی نکنند. از این روی بهانه وزارت خارجه جمهوری اسلامی این است که نمی‌تواند به موضوع به اصطلاح شهروندان دستگیر شده “پاکستانی” ورود کند؟ زیرا این خود اعتراف به معاونت در جرم تلقی خواهد شد. به همین دلیل از این نوع صیادان اکیدا درخواست شده بنا به دلایل امنیتی همانند “سربازان گمنام امام زمان” عمل کنند. لذا، برخلاف نامه خانواده ۱۲ تن از زندانیان نیکشهری به جواد ظریف برای کمک، در حالی که ناخدای لنج به زبان اردو از مقامات پاکستانی می‌خواهد که به کمک آنها بشتابنند، این مخمصه پیچیده و چیستان گونه از منظر روابط دیپلماتیک و حقوق بین الملل برای وزارت خارجه جمهوری اسلامی دردسر جدیدی است که “دولت با تفنگ” و یا بعبارتی “برادران قاچاقچی” برای وزیر خارجه دولت روحانی بوجود آورده‌اند. دردسری که قربانیان اصلی آنها عمدتا بلوچهای بینوا و تهیدست هستند که به دلیل فقر و محرومیت مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند. صد البته دولت جمهوری اسلامی از این پروژه‌های تکراری نه تنها آگاه است بلکه به احتمال زیاد ادارات مختلف دولتی با این پروژه‌ها همکاری می‌کنند، اما برای سلب مسئولیت خویش به ترفند “پاکستانی نمایادن” اینگونه لنج‌ها روی آورده است.
عبدالستار دوشوکی
مرکز مطالعات بلوچستان ـ لندن
شنبه ۵ مهر ۱۳۹۹
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.