تغییر روند پخش «اعترافات» در صدا و سیما از «اغتشاش» تا «قتل»

چند هفته پس از اعتراض‌های خیابانی در شهرهای  مختلف ایران، پخش «اعترافات اجباری» تلویزیونی از بازداشت‌شدگان در این اعتراض‌ها همچنان ادامه دارد. 

در  اولین گزارشی که در نخستین روزها و در اواخر آبان از صدای و سیما پخش شد، محور اصلی گزارش و «اعترافات» پخش شده از دستگیرشدگان، «تخریب و آتش زدن اماکن و بند آوردن خیابان‌ها» بود.

 در این گزارش که ۲۸ آبان ماه و همزمان با قطع کامل دسترسی به اینترنت در ایران پخش شد، چند تن از معترضان بازداشت شده در شهر شیراز «اعتراف» می‌کنند تنها هدفشان از شرکت در اعتراضات و یا به گفته آنها «اغتشاشات»، صرفا «تخریب اموال عمومی، بستن راه‌ها و خیابان‌ها» و همچنین «آتش زدن بانک‌ها» بوده است.

پخش «اعترافات» این معترضان بازداشت شده در حالی بود که تنها یک روز پیش از آن مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی در دولت، قوه قضاییه و مجلس شورای اسلامی مشترکا معترضان حاضر در خیابان‌ها را «اغتشاش‌گر» خوانده بودند.

 روند پخش «اعترافات» معترضان بازداشت شده با پخش «اعتراف» یکی از زنان بازداشت شده در استان آذربایجان غربی که در آن خود را وابسته به “گروهی خارجی” معرفی می‌کرد وارد مرحله جدیدی شد. 

در این مرحله معترضان، وابسته به گروه‌هایی معرفی شدند که در نظر مقامات جمهوری اسلامی «معاند و ضد انقلاب» بوده و هدف‌شان نه اعتراض به گرانی بنزین بلکه ساقط کردن حکومت بوده است. در این گزارش شهروندی به نام فاطمه داوند بدون اشاره‌ به نام گروهی مشخص می‌گوید که مدت‌ها قبل از ایران خارج شده، به »سلیمانیه» در عراق رفته و در آنجا با یک «گروه ضد انقلابی» همکاری کرده و اخیرا برای هدایت اعتراضات به ایران بازگشته است.

پس از پخش این گزارش گزارش‌های دیگری نیز از «اعترافات» معترضان در چند شهر دیگر از جمله شیراز و اصفهان پخش شد که در آن این افراد می‌گفتند با گروه‌هایی در خارج از کشور رابطه داشته و از آنها برای هدایت اعتراضات پول هم دریافت کرده‌اند. 

در گزارشی که از دو معترض بازداشتی در شیراز منتشر شده یکی از آنها از «قول‌هایی» می‌گوید که افرادی در خارج کشور به وی داده‌اند. او می‌گوید افرادی (که به هویت آنها در گزارش اشاره نمی‌شود) به وی گفته‌اند در صورت اجرای دستورات آنها که شامل «هدایت و تحریک مردم برای تجمع و تظاهرات، تعیین محل تجمع و تخریب اموال عمومی» است به او پول و امکانات فراوانی در خارج از کشور خواهند داد. 

در همین گزارش است برای اولین بار معترضان بازداشت شده اعتراف کردند که یک «گروه خارجی و بیگانه» از آنها خواسته‌اند مردم عادی را به قتل برساند تا آنها بتوانند ماموران امنیتی و پلیس را مسئول قتل معرفی کنند. خواسته‌ای که معترض دستگیر شده می‌گوید از انجام آن سرباز زده است.

در این میان با اتصال تدریجی اینترنت و انتشار تصاویر و اخبار معترضان کشته شده، محور و لحن اعترافات اجباری دستگیر شدگان نیز با تغییر روبه‌رو شد. در فیلم‌های منتشر شده در این مدت، بازداشت‌شدگان به همراه داشتن «قمه و چاقو» اعتراف می‌کنند. در عین حال اما هرگز مشخص نمی‌شود هدف آنها از حمل این لوازم چه بوده است. آنها می‌گویند حتی از دلیل آغاز اعتراضات (افزایش قیمت بنزین) هم خبر نداشته‌اند و صرفا با «قمه» به تجمعات پیوسته‌اند.

همزمان با انتشار اخبار بیشتر و افزایش شمار کشته شدگان توسط نیروهای امنیتی، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور جمهوری اسلامی با حضور در صدا و سیما مدعی شد که تعدادی از معترضان کاملا مسلح به سلاح گرم بوده و«از لشکر سلاح به دستان مسلحی» سخن گفت که نیروهای امنیتی باید در جریان اعتراضات مقابل آن‌ها می‌ایستاد.

این ادعای وزیر کشور از سوی دیگر مقامات جمهوری اسلامی به ویژه مقامات امنیتی، نظامی و قضایی نیز بارها تکرار شد. آنها مدعی‌ شدند که این «تروریست‌های» مسلح بوده‌اند که مردم شرکت کننده در اعتراضات را به قتل رسانده‌اند.

 نیروی انتظامی حتی برای اثبات این ادعا با نمایش تعدادی اسلحه گرم و سرد ادعا کرد این سلاح‌ها را از این افراد کشف کرده است. اینجاست که معترضان بازداشت شده به ویژه در مناطق و شهرهایی که در آن شدت اعتراضات و در نتیجه تعداد کشته‌ها بیشتر بود در ویدئوهای پخش شده ه نقش داشتن در قتل دیگر معترضان «اعتراف» کردند.

در همین زمینه در آخرین گزارشی که تاکنون از سوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی از «اعترافات» بازداشت شدگان اعتراضات اخیر پخش شده آنها می‌گویند که مسلح به سلاح گرم بوده و از آن در جریان اعتراضات استفاده کرده‌اند. 

در این گزارش که شامگاه دوشنبه دوم دی ماه از برنامه «بیست و سی» پخش شد، معترضان بازداشت شده در آبادان، خرمشهر و شادگان «اعتراف» می‌کنند که علاوه بر عضویت در گروه‌های هویت‌طلب عرب که نظام جمهوری اسلامی آنها را گروه‌های «تروریستی» می‌خواند، با در دست داشتن اسلحه به سوی مردم و ماموران امنیتی شلیک کرده‌اند. یکی از آنها می‌گوید حتی اطلاعی از هدف تیراندازی‌های خود نداشته و نمی‌دانسته به مردم تیراندازی می‌کند یا به ماموران.

روایتی که با «اغتشاشگر» خواندن معترضان و پخش «اعترافات» آنها به «تخریب و آتش زدن» آغاز شد اکنون وارد مرحله‌ای شده که در آن معترضان دستگیر شده به استفاده از سلاح گرم و قتل دیگر معترضان «اعتراف» می‌کنند، بدون اینکه شواهدی برای اثبات چنین ادعایی در ویدئوها به مخاطب نشان داده شود. بر اساس نظام قضایی جمهوری اسلامی چنین اعتراف‌هایی ممکن است برای بازداشت‌شدگان مجازات مرگ در پی داشته باشد.