منطقه گرایی اقتصادیِ مصر در قاره سیاه

در نشست Business Forum سال ۲۰۱۸ شرکت کنندگان از مصر به دلیل سرمایه گذاری هایی که این کشور در سال ۲۰۱۸ در آفریقا انجام داده بود تجلیل کردند. به خصوص اینکه RAND Merchant Bank مصر را به عنوان بهترین کشور سرمایه گذار در سال ۲۰۱۹ برای آفریقا اعلام کرد. این انتخاب به دلیل رشد ۱۰ برابری سرمایه گذاری مصر در طی سال ۲۰۱۸ بود. به طوری که مصری ها در این سال ۱۰.۲ میلیارد دلار در آفریقا سرمایه گذاری کردند که این رقم نسبت به سال ۲۰۱۷ (۱.۲ میلیارد دلار) رشد قابل توجهی را از خود نشان می داد. عمده سرمایه گذاریهای مصر در آفریقا در پروژه های سد سازی و نیروگاههای برق آبی است. به نظر می رسد با توجه به تجربه ای که مصر در اجرای این پروژه ها دارد حضور مصر در آفریقا و سرمایه گذاری مشترک میان این کشور و سایر کشورهای آفریقایی از بستری مناسب برای توسعه همکاری های منطقه ای برخوردار باشد. در همین راستا ۱۲ دسامبر سال گذشته نخست وزیر مصر و رئیس جمهوری تانزانیا قرارداری را برای اجرای یک پروژه بزرگ سد نیروگاه برق آبی در حوزه رودخانه Rufiji در تانزانیا امضا کردند. این قرار داد تحت یک کنسرسیوم عربی تحت عنوان El Sewedy Electric ، مناقصه ساخت این پروژه را با هزینه ای بالغ بر ۲.۹ میلیارد دلار به دست آورد. محسن صلاح ، مهندس و رئیس اجرایی این کنسرسیوم اعلام کرد که این پروژه در راستای سیاست نوسازی تانزانیا قرار دارد. این پروژه که یکی از مهمترین پروژه های ملی و توسعه در تانزانیا است شامل احداث یک سد بتونی برای ذخیره آب مورد نیاز برای تولید نیروی برق آبی از نیروگاه می باشد. علاوه بر این چهار سد دیگر با هدف تامین انرژی در دستور کار است تا ۳۳ میلیارد متر مکعب آب را با هدف تولید ۲۱۱۵ مگاوات برق ذخیره سازی نماید.

مصر در تلاش است در پروژه های و مناقصات سد سازی در آفریقا پیروز شود تا از این طریق هم مشارکت اقتصادی خود را در منطقه افزایش دهد و هم سهم آب خود از رودخانه نیل را حفظ نماید. بر همین اساس مصر در طی سالهای اخیر پروژه های توسعه ای که در قالب آموزش ، بهداشت ، برق و آب و سد سازی بوده است را در دست گرفته است. همچنین برای توسعه فعالیت های خود در کشاورزی ، بهداشت و امور زیرساختی به خصوص سد سازی در اوگاندا ، رواندا ، نیجر ، ساحل عاج ، سنگال و موریتانی اهتمامی جدی در پیش گرفته است. در یکی از جلسات مربوط به توسعه سرمایه گذاری که با همکاری گروه G20 برگزار شد Partnership for initiative Africa پروژه ای برای تاسیس شرکت پالایش نفت در مصر ارائه کرد که بیشترین سرمایه گذاری بخش خصوصی را به خود اختصاص می داد. این پروژه ۴.۲۷۳ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز داشت که ۲.۶ میلیارد دلار آن با توافق میان موسسات مالی و بین المللی یعنی بانک توسعه آفریقا ، بانک ژاپن برای همکاریهای بین المللی ، شرکت صادرات نیپون و شرکت سرمایه گذاری و بانک صادرات و واردات کره تامین اعتبار گشت. بانک توسعه آفریقا مجری طرح های مهمی در مصر و آفریقا است این بانک پروژ های ملی اجرای شدن توسط بخش خصوصی مصر را حمایت و تامین اعتبار می کند از مهمترین پروژه های این بانک می توان به توسعه کانال سوئز و بنادر که با افزایش حجم تجارت و سرمایه گذاری بین شرق و غرب صورت گرفت نام برد. این بانک همچنین ۴۵ میلیارد دلار در عملیات سراسری آفریقا سرمایه گذاری کرده و تمرکز خود را بر کشورهای کمتر توسعه یافته با هدف توسعه زیرساخت های اقتصادی این کشورها کرده است.

مصر در راستای این سیاست خود و توسعه حضور اقتصادی خود در منطقه قاره آفریقا تلاش های بسیاری کرده تا کارآفرینان مصری را به جهت سرمایه گذاری در سایر کشورهای آفریقایی تشویق کند. در همین راستا مصر یک صندوق بیمه ای حمایتی برای خطر ریسک سرمایه گذاریِ سرمایه گذاران بخش خصوصی در این قاره ایجاد کرده تا بتوان با حمایت از سرمایه گذاران مصری از فرصت های عظیم موجود در این قاره نهایت بهره برداری را نماید. این سیاست مصر به عنوان یک پلت فروم مهم برای ارتقای چهارچوب چند جانبه با کشورهای آفریقایی منطقه است و به نظر می رسد حضور مصر را به عنوان یک قدرت منطقه ای در قاره آفریقا بیش از پیش متحکم گرداند و نقش و بازیگری مصر را در قاره سیاه بیش از گذشته افزایش دهد.