وحشت از جنبش داخلی؛ تسریع در مذاکرات خارجی

با ورود اعتصاب سراسری کامیونداران به دهمین روز که تأثیر مستقیمش کمبود فاحش سوخت و تشکیل صف‌های طولانی پمپ بنزین بوده و از آن سو اعتصاب کارگران راه‌آهنِ چندین استان در کنار اعتصابات روزمره و پراکندۀ صنفی دیگر، دیروز فاز جدیدی از اعتراضات خیابانی شروع شد و مجدداً آتش اعتراضات سیاسی خیابانی در برخی شهرها از جمله کرج و اصفهان و شیراز زبانه کشید.

چنانکه پیش‌بینی می‌شد حکومت، شتابزده و ترسان از پیشروی جنبش داخلی در حال مذاکره‌های پنهانی با آمریکا برای عقد «برجام دو» ‌است. جمهوری اسلامی که اغلب کارت‌ها و امتیازهای اصلی‌اش را در این دور مذاکرات از دست داده، به طرز خفت‌باری به دست و پای دولت‌های اروپایی برای نجات از چشم‌انداز فروپاشی داخلی افتاده‌است.

خشم مردم از بحران اقتصادی و بی‌آبی و بی‌برقی و سرکوب حقوق دموکراتیک‌شان که دی ماه سال پیش موقتاً با شورش و زدوخورد خیابانی بروز کرد، اینبار به شکل تؤأمان با «اعتصاب» و «اعتراض صنفی» در حال سر باز کردن است. تجربۀ باشکوه اما تلخِ دی‌ماه ۹۶ ثابت کرد که روزهای متوالی تظاهرات خیابانی و جنگ و گریز «به تنهایی»، هرچند عامل فشار و استهلاک حکومت است اما نمی‌تواند به خودی خود حکومت را عقب بزند. ثابت کرد که به همان نسبت که تظاهرات خیابانیِ صِرف طولانی شود، فرصت شناسایی و دستگیری‌های وسیع از سوی حکومت و فرسودگی جنبش بیش‌تر می‌شود. همین دیروز، در پی اعتراضات خیابانی که تا پاسی از شب در کرج ادامه داشت، نیروهای سرکوبگر تعداد وسیعی از جوانان کرج را دستگیر و روانۀ زندان کرده‌اند و اختلالات تلگرامی هم برای جلوگیری از هرگونه سازماندهی اینترنتی شروع شده‌است.

بخش زیادی از معترضین نقداً متوجه شده‌اند که فداکاری‌های زیاد در تظاهرات خیابانی تنها یک حلقه از زنجیری است که فقط و فقط در کنار سایر حلقه‌ها می‌تواند برای به زیر کشیدن افسار حکومت به کار رود؛ حلقۀ کلیدی و مهمتر در این زنجیره «اعتصاب عمومی» است که حکومت را سرتاپا فلج خواهد کرد.

تمام نشانه‌ها حکایت از آن دارد که اگر تمرکز سازماندهی بر روی تاکتیک «اعتصاب عمومی» برود، شرایط و آمادگی عینی و ذهنی جنبش در این دوره برای ورود به این فاز -برخلاف دی ماه ۹۶- وجود دارد. برای اثبات این ادعا کافی است نگاهی گذرا به فقط اتفاقات هفتۀ گذشته بیاندازیم: ۱-اعتصاب سراسری کامیونداران و مختل شدن فاحش چرخۀ توزیع سوخت در شهرهای کشور ۲- درخواست صریح از درون اعتصاب کامیون‌داران از معلمان و کارگران برای پیوستن به آن‌ها ۳- اعتصاب فرااستانیِ کارگران راه‌آهن (در حداقل ده شهر) ۳-شروع دوبارۀ اعتراض کسبه و مغازه‌داران بحران‌زده و  بسته‌شدن بخشی از بازار در برخی از شهرها ۴-تنش و اعتراضات آبی (همراه با بستن جاده در چند شهر) ۵- سر دادن شعار «اعتصاب، اعتصاب» در تظاهرات خیابانی دیروز کرج و …

ترسِ رژیم از همین چشم‌انداز است که آن را واداشته که با دستپاچگی تا پیش از آنکه جنبش اعتراضی فرصت نفس گرفتن و انسجام و قوام‌یافتگی پیدا کند، در صدد ایجاد توافقی با آمریکا برآید.

دخیل بستن اپوزیسیون دست راستی به شعارهای «حقوق‌بشریِ» ترامپ و آمریکا و اسرائیل (که خود، مجری وحشیانه‌ترین سرکوب‌ها علیه مخالفان‌شان هستند) با هدف تغییر از بالا و توهم‌پراکنی نسبت به آنان، با پیام اخیر ترامپ به استقبال از «مذاکرۀ بدون پیش‌شرط» نقش بر آب شد. نه فقط مذاکرات سری خمینی و آمریکا در مقطع انقلاب (بنا به اسناد ویکی‌لیکس)، بلکه کل تاریخ چهل سالۀ جمهوری اسلامی ثابت کرده که آنچه «دشمنی» میان آمریکا و جمهوری اسلامی خوانده میشود، چیزی فراتر از رقابت و سهم‌خواهی بیشتر از منابع منطقه‌ای نیست. آمریکا به محض امتیازگیری از جمهوری اسلامی، همراه با اروپا در مقابل سرکوب سخت جنبش داخلی سکوت اختیار خواهد کرد.

استراتژی فعلی جمهوری اسلامی آنست که بعد از عقد برجام دو، با بعضی تغییرات صوری از بالا (از جمله در آوردن موسوی و کروبی از آب نمک) و حتی کوتاه آمدن نسبت یک سری از آزادی‌های محدود اجتماعی (مثل رفتن زنان به استادیوم و غیره)، سرکوب واقعی پشت صحنه را پنهان کند و قائلۀ «جنبش داخلی» را بخواباند. غافل از آنکه اولاً تاریخ انقضای کارت‌ «اصلاح‌طلبی» مدت‌هاست سررسیده و تقریباً دیگر تاکتیک بکری در چنتۀ رژیم برای مهار جنبش نیست و ثانیاً اثرات بحران وحشتناک اقتصادی حتی با عقد برجام دو و برخی اصلاحات نمایشی از بالا هم به همین سادگی‌‌ها از جامعه رخت بر نخواهد بست و ثالثاً امتیازات آمریکا از رژیم، عملاً منافع اقتصادی طبقۀ حاکمه را در بسیاری زمینه‌ها خلع خواهد کرد.

در چنین شرایطی دیگر حتی تاکتیکِ کهنۀ «خطر جنگ» و «تنش نظامی» و حتی بالاتر از آن بروز یک درگیری نظامی واقعی اما محدود برای منحرف کردن افکار عمومی از بحران داخلی و دمیدن در شعارهای میهن‌پرستانه و عقب زدن جنبش اعتراضی و سپس گذاشتن گزینۀ مذاکره با آمریکا روی میز و تبدیل شدن به «قهرمان صلح»، چندان به کار حکومت نمی‌آید. چون لااقل بخشی از خود نظام نیز از همینک هشدار داده‌است که حتی در صورت رویارویی نظامی هم رژیم موفق به هدایت خشم «جنبش» داخلی به سوی دشمن خارجی نخواهد شد و کنترل اوضاع از دستش در خواهد رفت.  بنابراین در هر دو صورت، چشم‌انداز توافق رژیم و آمریکا وجود دارد و در هر دو حالت چالش بزرگی در برابر رژیم برای مهار جنبش داخلی است.

با خوردن جرقۀ یک اعتــصاب عمومــی و شکل‌گیری کمیته‌های اعتصاب، جسارت و اعتمادبه‌نفسِ ازدست‌رفتۀ طبقۀ کارگری که سابقۀ رقم زدن انقلاب ۵۷ را در کارنامه دارد دوباره به او برمی‌گردد.

اعتصاب عمومی، آن حلقۀ گمشده‌ای است که جنبش اعتراضی را به یک مرحلۀ نو وصل خواهد کرد و مقدمات این فاز جدید جنبش هم اکنون با اعتصاب مهم و سراسری کامیون‌داران فراهم شده‌است. با ورود به فاز اعتصاب عمومی، جنبش کارگری از روی بسیاری از موانع و عقب افتادگی‌هایش به خاطر سال‌های سال سرکوب جهش خواهد کرد. اگر تا همین یکی دو سال پیش مدام و بعضاً از درون خود کارگران هشدار داده می‌شد که «ماجرا را سیاسی نکنید»، در عوض در فاز اعتصاب عمومی این مرز تصنعی بین خواسته‌های اقتصادی و سیاسی بلافاصله از بین خواهد رفت. در فاز اعتصاب عمومی دیگر دلهره‌های رایج از اخراج و زندان و غیره می‌ریزد، چون قدرت واقعی کارگران از همان نطفۀ شکلگیری اعتصاب عمومی به خودشان نشان داده می‌شود؛ هرچند هنوز بسیاری از کارگران نگاهشان به «بالا»ست و منتظر نجات از بیرون‌اند و هنوز باور ندارند که می‌توانند با قدرت خود، حکومت را عقب بزنند و خودشان جامعه را اداره کنند. اما با اعتصاب سراسری راننده‌ها و کامیون‌داران این اعتماد به نفس در حال تزریق به بخش‌های دیگر است. با خوردن جرقۀ یک اعتصاب عمومی و شکل‌گیری کمیته‌های اعتصاب، جسارت و اعتمادبه‌نفسِ ازدست‌رفتۀ طبقۀ کارگری که سابقۀ رقم زدن انقلاب ۵۷ را در کارنامه دارد دوباره به او برمی‌گردد. می‌تواند کلیۀ معادلات را برهم بزند و خودش مستقلاً ایفای نقش کند. جنبش اعتراضی چنین خودباوری را تنها در جریان یک «اعتصاب عمومی» بازمی‌یابد تا بازیچه و دنبالچۀ این یا آن اپوزیسیون قلابی و ضدکارگری نشود. از این روست که اعتصاب عمومی، گامی اساسی و ضروری به شمار می‌رود که جنبش را به اندازۀ چندین سال جلو خواهد انداخت و راه را برای هدایت آتی این جنبش به سوی انقلاب هموارتر خواهد کرد.

کمیته عمل سازمانده کارگری – ۱۰ مرداد ۱۳۹۷

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)