به رغم مشکلات گسترده‌تر زنان ایران، حجاب نماد مهمی است!

گفت‌وگوی روزنامه سوئدی دانگنز نی هتر (Dagens Nyheter) با مهرداد درویش پور و میترا پورشجری

روز سوم ژانویه ۲۰۱۸ روزنامه صبح سوئد، داگنز نی هتر به مناسبت برداشتن حجاب توسط “دختر خیابان انقلاب” در هنگامه اعتراضات خیابانی، گفت‌وگویی با مهرداد درویش‌پور جامعه‌شناس و میترا پورشجری فعال حقوق بشر در باره این رخداد و تاثیرات آن بر جامعه داشت که ترجمه آن از نظرتان می گذرد.

کلیپ فیلم زن ایرانی که با برداشتن حجاب علیه حکومت اسلامی مبارزه می کند توسط رسانه های مجازی در تمام جهان پخش شده است. درحالیکه بسیاری او را همچون یک قهرمان می ستایند در سوئد منتقدان حکومت ایران برداشت متفاوتی از آن دارند. برخی همچون میترا پورشجری فعال حقوق بشر در شهر مالمو در مخالفت با چنین کمپین هایی برآنند که این باعث می شود جهان بپندارد حجاب مهمترین مشکل زنان ایران است.

میترا پورشجری

تظاهرات ۲۸ دسامبر در شهر مشهد که در آغاز در اعتراض به گرانی بهای مواد غدایی آغاز شد، به سرعت به شهرهای دیگر سرایت کرد. یکی از عکس هایی که در جریان اعتراضات ضد حکومتی پخش شد، کلیپی مربوط به زن جوانی است که با برداشتن حجاب و آویختن پارچه ای سفید به صورت پرچم، حجاب اجباری درایران را که از آغاز انقلاب اسلامی رایج است را به چالش می کشد. این تصویر و کلیپ تنها در تویتر دهها هزار بار لایک زده شده و به اشتراک گذاشته شده است و رسانه های بین المللی همچون سی ان ان و ایندپندت آن را مورد توجه قرار دادند.
میترا پورشجری از فعالان حقوق بشر از تظاهرات ضد حکومتی روزهای اخیر حمایت می کند اما برآن است این کلیپ تصویر غلطی را بدست می دهد. او می گوید:
– عکس این زن ربطی به تظاهرات کنونی ندارد. بلکه او مربوط به جنبشی است که دوسال پیش شروع شده و من مخالف کمپینی از این گونه هستم. زیرا جهان ممکن است بپندارد حجاب مهمترین مسئله زنان ایران است. مهمتر از آن اما حقوق زنان است که نیم مردان است. برای مثال زنان نیم مردان ارث می برند؛ در دادگاه شهادت دو زن برابر شهادت یک مرد است؛ واین مردان هستند که پس از جدایی حق سرپرستی کودکان بزرگتر از دوسال را دارند.
میترا پورشجری که درسال ۲۰۱۲ به دلایل سیاسی از ایران گریخته و فعالیت هایش در ارتباط با اعدام و شکنجه بوده، حجاب را مهمترین مشکل خود نمی داند، با آنکه از پیامد چالش قوانین حاکم تجربه شخصی دارد.
– هنگامی که من درایران بودم، دوبار به دلیل بدحجابی دستگیر شدم. بنابراین درک می کنم چرا حجاب نماد مهمی است.

مهرداد درویش‌پور

مهرداد درویش پور دانشیار و استاد دانشگاه در مدرسه عالی ملاردالن و سخنگوی کمیته همبستگی با با مردم ایران که روز شنبه تظاهراتی را در شهر استکهلم سازمان داده اند، برداشت کاملا متفاوتی از میترا پورشجری از ویدیو کلیپ مورد بحث (دختر خیابان انقلاب) دارد.
این تصویر اهمیت نمادین بسیاری دارد. من امیدوارم که این اقدام فراگیر تر شود. زنان گروهی هستند که بیش از همه از حکومت اسلامی آسیب دیده اند. همچون پژوهشگر جنسیت نگران آن هستم که در جریان این اعتراضات صدای مستقل زنان معترض شنیده نشود. امیدوارم این تصویر بتواند هزاران زن ایرانی را تشویق کند که اقدام این زن (خیابان انقلاب) را تکرار کنند. در غیر این صورت این خطر وجود دارد که به رغم حضور بسیاری از زنان این اعتراضات به پدیده ای کاملا مردانه بدل گردد.
آیا می دانید واکنش های ناشی از انتشار این تصویر در ایران کدامند؟
از طریق رسانه های مجازی و فیس بوک می توان دریافت که خیل عظیمی خوشحال شدند. این اقدام به ویژه جنبش زنان را به تحسین واداشت. این تصویر ارزش های حکومت اسلامی را به چالش کشیده است. علاوه برآن این اقدام تنها یک پیام سلبی در ابراز مخالفت نیست، بلکه یک پیام مثبت و ایجابی را هم در بر دارد: این علامتی در راستاری برابری جنسیتی و سکولاریسم است که سمپاتی جهانی بیشتری می آفریند. و بالاخره آن که هرچه هرچه زنان بیشتر دراین جنبش ها شرکت یابند، احتمال تدوام مسالمت جویانه آن گسترده تر است.
منظور تو آن است که این در نوع رویارویی حکومت با اعتراضات هم تاثیر می گذارد؟
مسلما. حکومت نوع برخوردش وحشیانه و تبهکارانه است، اما آنها می دانند که واکنش بین المللی نسبت به اعمال خشونت علیه زنان گسترده تر و حساس تر است.

گزارشگر: Sujay Dutt

لینک گفت‌وگو به زبان سوئدی:
https://www.dn.se/nyheter/varlden/manniskorattsaktivist-slojan-en-viktig-symbol-men-iranska-kvinnor-har-storre-problem/

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)