پیش‌ تر؛ در قسمت ۵۰ تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک، از انقلاب کبیر فرانسه که شعار آزادی، برابری و برادری fraternity،equality،Liberty را بر سر زبان‌ها انداخت، صحبت شد. واقعش آن تحول بزرگ؛ استعدادی را برای کمال پذیری و بهبود در طبع آدمی به ظهور رسانید که سیاستمداران حتی به خواب هم نمی‎دیدند.

در قسمت پنجاه و یکم (شرط خارجی؛ به اعتبار مبنا، وارد عمل می‌شود)؛ اشاره شد که قرن نوزدهم آبستن دگرگونی‌های بسیار بود و ایران نیز، در معرض گردباد‌های تند آن قرار گرفت و ما با پیامدهای دردناک جنگهای ایران و روسیه ازجمله عهدنامه‌های گلستان و ترکمانچای روبرو شدیم.

فتحعلی‌شاه خودشیفته و عیاش برای مقابله با تجاوز روس‌ها؛ به انگلیس و فرانسه، امیدهای واهی، بسته بود، غافل از اینکه ناپلئون و تزار با هم کنار می‌آیند و انگلیس هم جنگ بین ایران و روسیه را در راستای منافع خود ارزیابی می‌کند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
قرن نوزدهم؛ یکی از پربارترین اعصار در تاریخ بشری
قرن نوزدهم یکی از پربارترین اعصار در تاریخ بشری است و ما هنوز بدرستی دستاوردهای آن را درنیافته و از لحاظ فلسفی، سیاسی و… از آن فراتر نرفته‌ایم.
در این سده:

تملک سریع مستعمرات جدید در سطح جهان توسط اروپا کلید خورد و آفریقا به معنی واقعی کلمه غارت شد،
فاتحه امپراتوری‌های عثمانی؛ اسپانیا، پرتغال، مغول و روم مقدس خوانده شد،
روسیه و چین را آشوب‌های اجتماعی وسیع دربرگرفت،
بر سر کنترل اروپا و جهان؛ کشمکش‌هایی بین فرانسه، و انگلیس و متحدانشان آغاز شد که به جنگ‌های ناپلئونی شهره است،

در پایان این جنگ‌ها؛ ناپلئون در واترلو شکست خورد. (سال ۱۸۱۵) (بعداً به این واقعه برمی‌گردیم)
پس از جنگ‌های ناپلئونی؛ بریتانیا در حالیکه یک چهارم از جمعیت کل جهان را در اختیار داشت تبدیل به بزرگ‌ترین ابرقدرت قرن شد،
با شورش بردگان در هائیتی(یکی از مستعمره‌های فرانسه)، و اتفاقات بعدی، از میزان برده‌داری در جهان (به شکل کلاسیک آن) کاسته شد،
الکتریسیته و فولاد و نفت، آلمان و ژاپن و ایالات متحده را زیر و زبَر کرد
انقلاب صنعتی در بسیاری از کشورهای اروپایی به ویژه آلمان شتاب گرفت و تا پایان این سده با ساخت کارخانجات و راه‌آهن در همه جای اروپا رو به گسترش نهاد،
نظریهٔ تکامل داروین و نظرات اگوست کنت فیلسوف فرانسوی که تا حدودی از انقلاب صنعتی تأثیر گرفته بودند، باعث قدرت‌گیری نوعی عقل‌گرایی (پوزیتیویسم) شد،
پوزیتیویسم؛ که شاخصهٔ ادبی آن طبیعتگرایی(ناتورالیسم) است و داده‌های برگرفته شده از «تجربه حسّی» و تلقی منطقی و ریاضی از آن، بعنوان تنها منبع معرفت‌های معتبر، برجسته شد،
بگذریم که بخشِ غیرِتجربی (پیشینیِ) دانشِ بشر (اصولِ منطق)، که از تجربه محض حاصل نمی‌شوند، نیز، شایسته تأمل است.

حالا منهای آنچه در ایران گذشت؛ مهمترین وقایع قرن نوزدهم را از ۱۸۰۱ تا ۱۸۳۰ توضیح می‌دهم.

ادامه مقاله(با چکیده انگلیسی آن+عکس‌ها) در آدرس زیر است:

http://www.hamneshinbahar.net/article.php?text_id=393
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

در همین زمینه
تاریخ جهان دادگاه جهان است
http://www.hamneshinbahar.net/index.php?page=history
بخش‌های دیگر«تاریخ جهان از ماموت تا فیسبوک»
http://www.hamneshinbahar.net/index.php?page=otherm

سایت همنشین بهار
http://www.hamneshinbahar.net

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com