سوال درست آقای درستکار

گاهی آدم حرفهایی دارد برای گفتن و نوشتن، اما نه جراتش را دارد که بگوید و بنویسد و نه فضای شنیدنش آماده است. مخصوصا در این چند سال اخیر که باید همیشه مراقب برداشت‌ها و برچسب‌های مختلف هم باشیم. این جور مواقع یا باید با ایما و اشاره و کنایه حرفت را بزنی و یا اینکه عین جملات کسی دیگر را تکرار کنی. به قول شاعر :

خوشتر آن باشد که سر دلبران گفته آید در حدیث دیگران

البته تا به حال کم پیش آمده که من حرفی را قورت داده باشم و از گفتنش واهمه داشته باشم. اما اخیرا مساله ای در ذهنم به وجود آمده بود که خیلی سعی کردم راهی برای نوشتنش پیدا کنم که پیدا نشد. تا اینکه نوشته‌ی آقای درستکار را دیدم که جرات کرده بود و سوالم را در وبلاگش پرسیده بود:

«کارهای ما چقدر ربط به دین داره چقدر به متن دین و مغز اون ربط داره و چقدر بی ربطه!! واقعا ضریح یک امام معصوم -علیه السلام- که هنوز نصب نشده و متبرک به هم جواری با مرقد شریف ایشان نشده، چقدر حرمت دارد و چه جایگاهی دارد؟ درست که عشق مردم ما به آن امام وصف نکردنی است و سرمایه ای است داشتنی و بی نظیر، اما این که ضریحی که در راه است تا برای مرقد شریف ایشان برسد را این قدر بزرگ بنمایانیم که خود امام و هدف او و مکتب و مسلک او تحت الشعاع قرار گیرد درست است؟! این همه برنامه تلویزیون و گردآوری مردم شهرها و مناطق برای این برنامه چه تحلیلی دارد؟»

من کاری ندارم که بی‌دینان، ضدمذهبی‌ها، وهابی‌ها، سلفی‌ها و همه دشمنان و مخالفان اهل بیت و مذهب شیعه چه عقیده‌ای دارند و درباره‌ی ما چه می‌گویند؟ حرف من هیچ ربطی به آنها و عقایدشان ندارد. من به دعا و توسل و شفاعت و زیارت و تربت و انتساب به اهل بیت (ع) عقیده دارم. ولی این مساله را فعلا هضم نکرده‌ام. اشکالی دارد؟ شاید عقیده من اشتباه باشد و نیاز به راهنمایی و هدایت داشته باشم، اما پرسیدن که عیب نیست.

نه تنها درباره این مورد خاص، که درباره برخی مصادیق عزاداری هم سوال دارم. به نظر من گاهی عزاداری‌های ما بیشتر از آنکه تحت تاثیر فرهنگ محرم و عاشورا و در جهت فلسفه اصلی قیام امام حسین باشد، تبدیل به رسومی مثل سایر رسوم سنتی و محلی می‌شوند. به عبارت دیگر گاهی عزاداری خودش هدف می‌شود. یعنی عزاداری به قصد اجرای یک حرکت نمایشی و یک رسم محلی که هر سال باید تکرار شود، نه به نیت زنده نگه داشتن یاد امام و فلسفه قیام. بماند که در بعضی شهرها، رسم‌هایی باب شده که ظاهرا هیچ ربطی به قیام عاشورا و شهادت امام حسین ندارد!

این جور مواقع معمولا با جملاتی شبیه این که «با دستگاه امام حسین شوخی نکنید!» جواب ما را می‌دهند اما سوال من این است که آیا دستگاه امام حسین یک «رسم» است یا یک «فرهنگ»؟ الان کدامش هست و کدامش نیست؟

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)