تهران روی بمب ساعتی است؛ این اظهارنظر را روز گذشته رئیس جمعیت هلال احمر در حالی انجام داده است که حدود ۳۰ خطر طبیعی پایتخت ایران را تهدید می‌کند. با وجود این تهران در دهه‌های اخیر توسعه نامتوازن و بیش از حد ظرفیت داشته و این مساله خطر‌پذیری پایتخت ایران را چند برابر کرده است.
tehran

معروف‌ترین و بزرگ‌ترین سکونتگاه‌های مدرن بشر، خطرناک‌ترین آنهاست؛ اگرچه باور این نکته سخت است، اما حقیقت این است که بسیاری از افراد در کشورهای پیشرفته و شهرهایی با استاندارد بالای زندگی، روی یک بمب ساعتی زندگی می‌کنند و اصلا هم از این مسأله احساس خطر نمی‌کنند. درگزارشی تازه بر پایه داده‌های علمی، مناطق بزرگ شهری جهان از نظر آسیب‌پذیری در برابر بلاهای طبیعی رده‌بندی شده‌اند. خطرناک‌ترین مناطق، کلان‌شهرهای مناطق ساحلی قاره آسیا هستند. نام تهران نیز در میان ۱۰ شهر خطرناک جهان قرار دارد. بر پایه گزارش شرکت بیمه اتکایی سوئیس، سوئیس ره (Swiss Re) تهران با ۶/۱۵ میلیون جمعیت، دهمین شهر دنیا از نظر آسیب‌پذیری در برابر بلایای طبیعی است. این شهر بر اساس شاخص «جمعیت بالقوه تحت تأثیر زلزله» ششمین شهر آسیب‌پذیر جهان به شمار می‌رود.

تهران روی بمب ساعتی است

روز گذشته رئیس جمعیت هلال احمر با تاکید بر اینکه حساسیت جامعه نسبت به حوادث باید نهادینه شده و گذرا نباشد، تاکید کرد: هدف ما باید دستیابی به جامعه ایمن و تاب‌آور باشد تا بتوانیم در حوادث تعداد بیشتری از افراد را نجات داده و مجروحان کمتری داشته باشیم. سید امیرمحسن ضیائی در جلسه شورای معاونان با اشاره به در پیش بودن انتخابات جمعیت هلال احمر گفت: اساس کار در هلال‌احمر داوطلبانه است؛ بنابراین در انتخابات جمعیت نیز تا حد امکان انجام امور به شکل داوطلبانه و با کمترین هزینه‌ها در دستور کار قرار گیرد. رئیس جمعیت هلال احمر در بخشی دیگر از سخنان خود با تاکید بر اینکه گزارش قابل تاملی توسط دبیرخانه فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر برگرفته از پنج قاره جهان با موضوع «ایجاد چارچوب جامعه ایمن و تاب آور» انجام شده است، افزود: پروفسور «بیپین کومار ورما» از مشاوران سازمان بهداشت‌ جهانی نیز در مدت زمانی که در تهران بود نقطه نظرات جالبی درباره «ایجاد جامعه ایمن و اینکه هرچه واقعیات بیشتری را درباره بلایای طبیعی به مردم بگوییم واکنش بهتری از خود بروز می‌دهند» داشت که قابل تامل است و نشان می‌دهد از کنار این موضوع نباید به سادگی عبور کنیم. او با تاکید بر اینکه ما در تهران روی یک بمب ساعتی زندگی می‌کنیم و وقوع یک زلزله شدید که می‌تواند بحران جدی برای کشور باشد این شهر را تهدید می‌کند، افزود: لازمه مقابله و آمادگی با این بحران داشتن یک ترس منطقی است تا تاب آوری جامعه در مقابله هر حادثه و بحرانی افزایش یابد.

افزایش حساسیت منطقی مردم نسبت به بحران‌ها

رئیس جمعیت هلال احمر افزود: نقش آموزش‌های همگانی از اهمیت بسیاری برخوردار است. سابق بر این آموزش همگانی در جمعیت متولی نداشت در حالی که یکی از وظایف اصلی جمعیت هلال احمر آموزش همگانی بوده و باید افراد متخصص را جمع کند و البته بسیاری از فعالیت‌های دیگر ما نیز باید از پایه آموزش، اعتباربخشی شده باشد. ضیائی با تاکید بر نقش و وظیفه ویژه هلال احمر در آموزش همگانی جامعه، افزود: باید سطح حساسیت مردم به شکل منطقی و درست نسبت به حوادث و بحران‌های پیش رو افزایش یابند؛ مردم باید بدانند بالاخره زلزله در تهران اتفاق خواهد افتاد. او با تاکید بر اینکه حساسیت جامعه نسبت به حوادث باید نهادینه شده و گذرا نباشد، تاکید کرد: هدف ما باید دستیابی به جامعه امن و تاب‌آور باشد تا بتوانیم در حوادث تعداد بیشتری از افراد را نجات داده و مجروحان کمتری داشته باشیم تا از این طریق سرمایه ملی کمتری از بین رود. رئیس جمعیت هلال احمر با تاکید بر اجرای برنامه آمادگی مبتنی بر جامعه برای کاهش خطر‌پذیری افزود: در این زمینه باید اولویت‌ها براساس میزان آسیب پذیری، توسعه جامعه در سطح خانوارها، تقویت زیرساخت‌های جامعه (در قانون لحاظ شده و از بابت آن حتی عوارض نیز کسب شود)، برنامه موثر سیستماتیک داخلی و بین بخشی تعیین شود. او افزود: در اجرای برنامه آمادگی مبتنی بر جامعه، موضوعات مهمی چون تاثیر سازمان‌های جمعیتی تا سطح شعب، افزایش مهارت‌ها، شناسایی گروه‌های هدف مانند مدارس، مادران و…، افراد مرجع و مورد توجه مانند ائمه جمعه، روحانیون و…، آموزش و تبادل تجربیات، ایجاد ظرفیت برای کارمندان، داوطلبان و پرسنل هلال احمر باید مورد توجه قرار گیرد. به گزارش ایسنا، ضیائی با تاکید بر اینکه باید سطح مطالبات مردم نسبت به این موضوع افزایش یابد، افزود: هلال احمر باید مدافع حقوق مردم باشد، نهادسازی کرده و روش ارائه دهد و صد البته پاسخ دهد که چه خروجی‌ای داشته است.

مقابله با حوادث با آموزش و رعایت نکات ایمنی

یک روانشناس درباره آمادگی روانی برای مقابله با خطرات طبیعی به «آرمان» می‌گوید: اغلب افراد قبل از وقوع هر گونه اتفاقی احساس آسیب ناپذیری دارند. در این شرایط افراد به طور ناخود آگاه بر این باورند که اتفاق نا خوشآیندی برایشان رخ نخواهد داد. فرید براتی سده می‌افزاید: انتشار اخبار متعددی در زمینه وقوع بلایای طبیعی احساس روانی و آرامش افراد را مختل می‌کند و به این ترتیب افراد نمی‌توانند با آرامش به فعالیت روزمره خود بپردازند. باید دانست که احساس نگرانی دائمی چندان مطلوب نیست. در واقع احساس آسیب نا‌پذیری برای افراد صدمات عمده‌ای را به همراه دارد، چون با این طرز فکر هیچ گونه اقدام سازنده‌ای انجام نخواهد داد. این روانشناس بها به آموزش را یکی از اقدام‌های سازنده در مهار صدمات ناشی از بلایای طبیعی می‌داند و می‌افزاید: برای مثال اجرای مانورهای زلزله در مدارس و بررسی امکانات درمانی و امکانات هلال احمر می‌تواند در کاهش صدمات ناشی از مشکلات در مواقع بحرانی تاثیرگذار باشد. به گفته او آموزش و توانمندی تنها راه حل مقابله با اضطراب ناشی از وقوع بلایای طبیعی است. هم‌اکنون در مرحله هشدار باید مسئولان و مردم در زمینه ایمن‌سازی زیرساخت ها، اقدام‌های لازم را انجام دهند. برای مثال هم‌اکنون در شهر تهران ساختمان‌سازی‌ها بدون رعایت استانداردهای لازم انجام شود. براتی سده می‌افزاید: برای مقابله با تشدید هر گونه خسارت در موقع بحرانی باید زیر ساخت‌ها را مناسب‌سازی کرد. بنابر نظرات کارشناسان امر، شهر تهران بر روی گسل زلزله ساخته شده است. در چنین شرایطی نباید مجوز ساخت و ساز ساختمان‌های چند طبقه‌ای یا ساختمان‌هایی با نمای شیشه صادر شود. این روانشناس توجه به آموزش و رعایت استانداردهای لازم را از اقدام‌های اساسی در ساخت وسازها شهر تهران می‌داند و می‌افزاید: بنابر تعاریف ارائه‌شده هر گاه در یک اتفاق ۱۰ فرد جان خود را از دست دهند از آن اتفاق به عنوان بلا نام برده می‌شود؛ با بررسی تعداد کشته‌شدگان جاده‌ای کشور در طول یک‌سال خودتان قضاوت کنید که چه بلایی بر سر مردم کشور آمده است. این روانشناس تاکید می‌کند: نباید همیشه احساس خطر کرد و در عین حال در مواجه با خطرات باید به رعایت نکات ایمنی همت گماشت. در چنین شرایطی افراد می‌آموزند که در شرایط بحرانی چگونه می‌توانند خود و اطرافیانشان را در مواقع بحرانی نجات دهند. به گفته او کسب مهارت در مواجه با بحران‌ها می‌تواند جامعه را در مقابله با بحران‌ها ایمن کند.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com