خیلی ها ترانه “ملا ممد جان”  از مشهورترین تصنیف های افغانی را شنیده اند. اما انچه در اینجا اهمیت دارد این است که این ترانه و اشعار ان در گروه سروده های  خاص و بسیار پیشرو است چرا که سرایند ان یک زن است و در توصیف عشق او به مرد دلخواهش سروده شده است .

چیزی که در بسیاری از فرهنگ ها نوعی تابو به حساب می اید . اینکه زنی جرات به خرج دهد و از عشقش به مردی بگوید. بسیاری از  داستان های عاشقانه، در ادبیات ما شرقی ها برگرفته از عشق جوانکی به یک دختر است که در وصف شوریدگی و حس و حال به ان دختر گفته ، سروده و خوانده شده است ، حال از میان همین ادبیات شعری از لب لعل و میگون یار می گوید اینبار نه از زبان پسر  که از زبان دختر .

اینکه این گونه ابراز عشق ها هرگز وجود ندارد گپ نادرستی است ، وجود دارند و تنها و تنها در همان محفل های زنانه و بدور از تجمع های مردان خوانده و گفته می شوند. دلیل ان  هم واضح است زنی که به عشق فکر می کند ،از نگاه جامعه ما برابر است با بی چشم و رویی ، بی حیایی و سرانجام فاحشگی. برای بدور ماندن از چنین برچسپ هایی زن جامعه ما باید خودش را مانند یک تکه ی سنگ بی حس و حال و احساس نشان دهد . تا همه بگویند او نجیب است ، سر به زیر است و افتاب و مهتاب ندیده . ملا ممد جان

” دوستان عایشه از عشق او به طلبه ی جوانی که هفته ها پیش کنار رود یکدیگر را دیده بودند اگاهند . برای دوری از پریشان حالی عایشه او را به کنارهمان رود می برند اما عایشه که تاب ازدست داده است شروع به خواندن این اشعار می کند :

بیا که بریم به مزار ملا ممد جان/سیل گل لاله زار واوا دلبرجان

برو به یار بگو یار تو امد/ گل نرگس خریدار تو امد

برو به یار بگو چشم تو روشن / همان یار وفادار تو امد

بیا ای یار که مجنون تو هستم / خراب لعل میگون تو هستم

نمی بوسم لب پیمانه ی می / پریشان و جگر خون تو هستم

بیا که بریم به مزارملا ممد جان/ سیل گل لاله زار واوا دلبر جان

در زمان حکومت تیموریان بر هرات رسم بر این بود که روز اول نوروز مردمان از سراسر قلمرو برای برپایی جشن عید خود را به مزارشریف می رساندند . قافله ای از بزرگان و شاعران و ادبای سرزمین به سوی بارگاه موسوم به مولا علی به راه می افتادند ، اگر عشاق و نامزادها به این کاروان ملحق می شدند می توانستند همان روز با هزینه ی دولت عروسی کنند. روز اول نوروز دشت های مزار شریف پر می شود از گل های سرخ لاله و در واقع رفتن به مزار همراه با ملا ممد جان و تماشای لاله زار کنایه از عروسی و وصال یار است همان طور که در بیت اول این ترانه امده است .

دانلود ترانه ملا ممد جان با صدای خانم پوران

حجم : ۱.۷۵ mb

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com