گشتی و گذاری در ارگ کریم خانی

 ارگ کریم‌خانی یکی آثار تاریخی دوره زندیه‌ی شهر شیراز است و در آغاز خیابان کریم خان زند، نبش میدان شهرداری جای دارد. در مرکز شهر شیراز ساختمان چهار گوشی که روی بدنه بیرونی دیوارها و چهار برج آن نقش و نگارهایی ساده و زیبا به وسیله‌ی آجر به بلندی نزدیک‌به ۱۵ متر دیده می‌شود که نگای هر بیننده‌ای را نسبت به فرمانروایی کریم خان دگرگون می‌کند. در این ساختمان که ارگ کریمخان نامیده می‌شود، خانواده‌ی خان زند و نزدیکان او زندگی می‌کردند و می‌توان گفت این جا اندرونی این خانواده بوده است. قلعه چهار برج دارد که بلندی برج ها از دیوار قلعه بیشتر است. در سوی غربی حیاط، تالار اصلی ارگ و منزل رسمی و استراحت‌گاه کریم خان زند قرار داشته است. تالاری که در حال حاضر دو ستون چوبی بلند در جلوی آن قرار دارد و در گذشته دو ستون سنگی داشته که آقا محمدخان قاجار دو ستون سنگی آن را برای ساخت کاخ گلستان تهران به آنجا جابه‌جا کرد و به جای آن دو ستون بلند چوبی کار گذاشته اند.
کریم خان زند برای ساخت این ارگ از بهترین هنرمندان و مهرازان(:معماران) آن دوره دعوت به همکاری کرد. این مهرازان و هنرمندان به شوند(:دلیل) مهارتی که داشتند توانستند این ارگ را بسیار زود بسازند.
ساخت ارگ کریم خانی که در واقع دژی نظامی بوده است، میان سال‌های ۱۷۶۶ و ۱۷۶۷ میلادی انجام شد. برای این منظور کریم خان بهترین مصالح را از داخل و خارج کشور تهیه و ساخت بنا را به‌ سرعت به پایان رساند.
بنای افراشته ارگ کریم‌خانی، ترکیبی از دو مهرازی مسکونی و نظامی است. بخش درونی ارگ با ایوان‌ها و اتاق‌های نقاشی شده، آب‌نماها و باغچه‌ها از ظرافت ویژه‌ای برخوردار است. سه ضلع شمال، جنوب و غرب هر یک دارای یک ایوان و شش اتاق مسکونی در دو سوی آن است.
ضلع شرقی شامل حمام خصوصی و برخی امکانات خدماتی است. برج و باروی چهارگانه افزون‌بر خندقی که پیش‌ترها دور آن کنده شده بود نیز نقش دفاعی بنا را بردوش داشته‌اند. ضخامت دیوارها در پایه ۳ متر و در بالا ۸/۲ متر است. بلندی برج‌ها نیز ۱۵ متر است و از آجر ساخته شده‌اند.
پلان، زمینی به شکل مستطیل است. در چهار گوشه ارگ، چهار برج مدور سه طبقه قرار گرفته است که بلندی آنها حدود ۱۴ متر است و بلندی دیوارهای ارگ نیز به ۱۲ متر می‌رسد.
مهرازی ارگ به شیوه اصفهانی و از نوع مهرازی درونگرا است که وجود تزیینات ظریف و زیبای درون ساختمان در برابر تزیینات خشن و ساده دیوارهای بیرونی گواه این نوشته است. ارگ کریم‌خانی یکی از جاذبه‌های گردشگری شیراز است و روزانه گردشگران بسیاری از آن و موزه‌ی مردم‌شناسی درون این مجموعه بازدید می‌کنند.

ستونهایی‌که مشاهیر و شعرای ایرانی بر آنها نقش بسته شده

غرفه‌های سنتی برپاشده در ضلع شرقی ارگ

کج بودن برج شرقی که باعث جذابیت گردشگری شده است

در ورودی ارگ کریم خانی




نمایشگاه پوشش زنان اقوام ایرانی

پنجره‌های به سبک گره چوبی در داخل حیاط مرکزی

سنجاق‌های پشت گردن نشان طبقات اجتماعی زنان در زمان قاجار

اتاق‌هایی که به تازگی بازگشایی شده است



پله‌های شیشه‌ای جدید برای حفظ پله‌های قدیمی

حمام ارگ کریمخانی

نشانهای هر استادکار که بروی سنگ فرش‌ها کنده شده در زمان ساخت ارگ


اجاق‌های عمودی  اتاق‌های ارگ


سازه‌های هنری جدید پیرامون ارگ کریمخانی

عکس از همایون مهرزاد است.
۶۷۴۴