انگ و تبعیض علیه مبتلایان به ویروس اچ‌آی‌وی تقریباً در سراسر دنیا وجود دارد، و به اشکال مختلفی در جوامع مختلف و بین گروه‌ها و اشخاص خود را نشان می‌دهد. مبتلایان به اچ‌آی‌وی و یا آن‌هایی که با ایدز زندگی می‌کنند در معرض شدیدترین تبعیضات اجتماعی هستند، و یا با قضاوت‌های نابه‌جایی مواجه اند که ناشی از ناآگاهی از راه‌های انتقال ویروس اچ‌آی‌وی است. عواملی که باعث شکل‌گیری این بدنامی اجتماعی می‌شوند ناشی از باورهای غلط عمومی راجع به مبتلایان به اچ‌آی‌وی است. بنا بر باور عموم، افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی تهدیدی علیه سلامت دیگران هستند؛ در نتیجه، دوری کردن از فرد مبتلا به دفاع از سلامت خود و در امان ماندن از اچ‌آی‌وی تعبیر می‌شود.

نقاشی از کیت هارینگ

نقاشی از کیت هارینگ

از دیگر عواملی که موجب انگ زدن می‌شود می‌توان به ارزش‌گذاری‌های اخلاقی منفی در مورد رفتارهای خارج از عرف جامعه اشاره کرد. انگ‌هایی نظیر «بی‌بندوباری جنسی» حاصل این باور غلط است که، اچ‌آی‌وی تنها از طریق برقراری ارتباط جنسی خارج از ازدواج و عرف منتقل می‌شود. یکی از مهم‌ترین دلایل تقویت این باور عمومی کنار هم قرار دادن بیماری و ویروس ایدز و پدیده‌های اجتماعی چون تن‌فروشی، اعتیاد، تعدد همزمان شرکای جنسی، و همجنس‌گرایی است که عموماً از طرف عرف جامعه‌ای چون ایران مطرود هستند.

ناآگاهی و آموزش ناکافی یا نادرست در مورد راه‌های انتقال اچ‌آی‌وی اغلب منجر به بدفهمی و بی‌اطلاعی از چه‌گونگی گسترش این بیماری شده است.

ناآگاهی و آموزش ناکافی یا نادرست در مورد راه‌های انتقال اچ‌آی‌وی اغلب منجر به بدفهمی و بی‌اطلاعی از چه‌گونگی گسترش این بیماری شده است. برخی از افراد مذهبی به این باور غلط دامن می‌زنند که، ابتلا به اچ‌آی‌وی تنبیهی است برای رفتارهای غیراخلاقی و غیرقابل‌قبولی نظیر داشتن شرکای متعدد جنسی، تن‌فروشی، و همجنس‌گرایی. برای مثال، وقتی برای اولین بار در آمریکا چهار مورد ابتلا به اچ‌آی‌وی کشف شد که همگی مردان همجنس‌گرا بودند، گروه‌های مذهبی آمریکایی آن را عذابی الاهی خواندند. دلیل دیگر این انگ می‌تواند این واقعیت باشد که در سال‌های ۱۹۸۰ ویروس اچ‌آی‌وی، بدون این که شناختی از آن وجود داشته باشد، به سرعت در میان مردان همجنس‌گرای آمریکایی منتشر شد و این باور را تقویت کرد که تنها این نوع ارتباط جنسی موجب بروز چنین بیماری مرگ‌بار و ناشناخته‌ای می‌شود.


آیا اچ‌آی‌وی بیماری همجنسگرایان است؟

با گذشت یک ربع قرن از فراگیرشدن ویروس اچ‌آی‌وی، راه‌های درمان و اطلاعات زیادی در زمینه‌ی مقابله با آن کشف شده، اما به موازات آن افسانه‌پردازی در مورد ویروس اچ‌آی‌وی نیز گسترش یافته است. یکی از رایج‌ترین این افسانه‌ها آن است که اچ‌آی‌وی بیماری همجنس‌گرایان و، به طور مشخص‌تر، بیماری‌ای ناشی از ارتباط جنسی مردان با یک‌دیگر است. واقعیت این است که، این افسانه‌پردازی به هیچ عنوان واقعیت ندارد، چرا که راه انتقال اچ‌آی‌وی تنها از طریق رابطه‌ی جنسی نیست. در برخی کشورها مانند ایران، اکثر مبتلایان به اچ‌آی‌وی از طریق سرنگ تزریقی مبتلا شدند. مثال نقض دیگر را در آفریقای جنوبی می‌توان پیدا کرد که بیش از دوازده درصد جمعیت آن مبتلا به اچ‌آی‌وی هستند. در این کشور اکثریت افراد مبتلا را دگرجنس‌گرایان تشکیل می‌دهند و زنان دگرجنس‌گرا سهم بیشتری از مردان دگرجنس‌گرا در تعداد مبتلایان دارند. همچنین در آمریکا، رابطه‌ی جنسی مردان با مردان ۷۸ درصد موارد مبتلایان جدید را تشکیل می‌دهد، اما همچنان بیش از چهل درصد مبتلایان به اچ‌آی‌وی را دگرجنس‌گرایان تشکیل می‌دهند.


چرا ویروس اچ‌آی‌وی در رابطه‌ی جنسی مردان با مردان رایج‌تر است؟

واقعیت این است که، باور رایج «ایدز بیماری همجنس‌گرایان است» ریشه در شرایط اجتماعی کشورهای پیشرفته‌ی صنعتی دارد که از آزادی‌های اجتماعی بالاتری به نسبت جوامع محافظه‌کارتر برخوردار اند. چنین بحث‌هایی در مناطقی مثل خاورمیانه یا آفریقا چندان ملموس نیست. اما باید توجه داشت که، فزونی آمار مردان همجنس‌گرا و دوجنس‌گرا نسبت به دگرجنس‌گرایان در برخی کشورها دلیل بر همجنس‌گرایانه بودن این بیماری نیست، بلکه باید دلایل آن را بیشتر در عوامل بیولوژیکی، رفتاری، و اجتماعی آنان جست تا صرف گرایش جنسی‌‌شان.

محققان می‌گویند که میانگین آمار انتقال اچ‌آی‌وی در رابطه‌ی جنسی مقعدی بیش از ۱۸ برابر بیشتر از رابطه‌ی جنسی از طریق واژن است. دکتر کریس بیرر، محقق در زمینه‌ی اچ‌آی‌وی، معتقد است که اگر میزان احتمال رابطه‌ی جنسی از راه مقعد با واژن برابر می‌بود، تا نود درصد موارد ابتلا به اچ‌آی‌وی در میان مردانی که با مردان دیگر رابطه‌ی جنسی دارند کم می‌شد. به عبارت دیگر، اگر رابطه‌ی جنسی مقعدی در میان دگرجنس‌گرایان به همان میزانی که در میان مردان همجنس‌گرا متداول است رایج بود، دگرجنس‌گرایان سهم بیشتری در آمارها داشتند.

فزونی آمار مردان همجنس‌گرا و دوجنس‌گرا نسبت به دگرجنس‌گرایان در برخی کشورها دلیل بر همجنس‌گرایانه بودن این بیماری نیست، بلکه باید دلایل آن را بیشتر در عوامل بیولوژیکی، رفتاری، و اجتماعی آنان جست تا صرف گرایش جنسی‌‌شان.

از سوی دیگر، همجنس‌گراهراسی و دیگر اشکال تبعیضات قانونی و اجتماعی علیه همجنس‌گرایان و دوجنس‌گرایان مشکلات جدی را در زمینه‌ی دسترسی به خدمات بهداشتی ایجاد می‌کند. این مسئله سبب تأخیر در تشخیص و درمان اچ‌آی‌وی شده، و در نتیجه‌ی عدم کنترل ویروس، شانس احتمال انتقال به دیگران به طور فزاینده‌ای افزایش می‌یابد. افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی برای همجنس‌گرایان بدون پیش‌داوری‌های اخلاقی و تعصبات نیز می‌تواند کمک بزرگی در این زمینه باشد. اگر همجنس‌گرایان، به ویژه مردان همجنس‌گرا، نسبت به بازگویی رفتارهای پرخطر جنسی‌شان برای پزشکان احساس امنیت کنند، به طور منظم آزمایش می‌دهند، زودتر درمان می‌شوند و احتمال انتقال ویروس به شرکای جنسی‌شان را کاهش می‌دهند.

علاوه بر دلایل ذکرشده در بالا، گروه‌های خاصی از مردان همجنس‌گرا به دلیل این که درصد بالایی از شرکای جنسی‌شان مبتلا به اچ‌آی‌وی هستند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این نکته در مورد مردان سیاه‌پوست آفریقایی‌تبار همجنس‌گرا و دوجنس‌گرا در آمریکا صدق می‌کند. رابطه‌های دوستی و جنسی در میان آمریکائیان آفریقایی‌تبار بیشتر در یک محدوده‌ی کوچک جمعیتی سیاه‌پوستان شکل می‌گیرد که گستردگی اچ‌آی‌وی در آنان سه تا چهار برابر سفیدپوستان است. علاوه بر آن، بر اساس تحقیقات مرکز پیش‌گیری و کنترل اچ‌آی‌وی آمریکا، احتمال مشارکت در رفتارهای پرخطر نظیر استفاده از مواد مخدر در حین انجام سکس نیز در میان سیاه‌پوستان بالاتر است. با این حال، درصد بالای اچ‌آی‌وی در میان سیاه‌پوستان آمریکایی نه فقط به خاطر شرکای جنسی‌شان، بلکه به دلیل دسترسی کمتر به بیمه‌های درمانی و داروهای ضدویروس نیز هست. متخصصان آمریکایی معتقد اند، رفع تبعیض نژادی می‌تواند تا ۲۵ درصد آمار اچ‌آی‌وی در میان همجنس‌گرایان آمریکایی را کاهش دهد.


اچ‌آی‌وی رنگ و نژاد و گرایش جنسی نمی‌شناسد

اچ‌آی‌وی متعلق به رنگ٬ نژاد٬ گرایش جنسی، و طبقه‌ی خاصی نیست. هرکسی می‌تواند در صورت انجام رفتارهای پرخطر مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی شود. اچ‌آی‌وی از آغاز تا به امروز گریبان همه‌ی اقشار، از بازیگران معروف هالیوود گرفته تا رهبران سیاسی و خانواده‌شان، سیاه‌پوست و سفیدپوست، از آمریکای شمالی تا شرقی‌ترین نقاط قاره‌ی آسیا، دگرجنس‌گرا، همجنس‌گرا، و دوجنسگرا را گرفته است.


سهم مبتلایان جدید در سال ۲۰۱۰ در هریک از گروه‌های جمعیتی در معرض خطر آمریکا، بر اساس جنس٬ نژاد و گرایش جنسی. مرد همجنس‌گرا ، نژاد سیاه‌پوست

سالانه نزدیک به ۵۰ هزار مورد جدید ابتلا به اچ‌آی‌وی در آمریکا گزارش می‌شود. مطالعات انجام‌شده در سال ۲۰۱۰ نشان می‌دهد گروه‌های زیر در آمریکا٬ به تفکیک نژاد، جنسیت و گرایش جنسی٬ به ترتیب بالاترین میزان موارد ابتلای جدید به ایدز را دارند:‌ مردان سفیدپوست، مردان سیاه‌پوست، مردان لاتین / بومی آمریکایی‌تبار که با مردانی از نژاد خود رابطه داشته‌اند، زنان سیاه‌پوست دگرجنس‌گرا، مردان سیاه‌پوست دگرجنسگرا، زنان سفیدپوست دگرجنس‌گرا، زنان لاتین‌تبار دگرجنس‌گرا، و مردان سیاه‌پوست تزریقی. این آمار یک بار دیگر ثابت می‌کند که گروه‌های بسته و به حاشیه رانده شده بیشتر در معرض خطر ابتلا به اچ‌آی‌وی هستند.

01_Epi_slides_2014July-13edited
۳۵ میلیون نفر در سراسر جهان به اچ‌آی‌وی و یا ایدز مبتلا هستند. نمودار فوق آمار تخمینی بزرگ‌سالان و کودکانی را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۳ به اچ‌آی‌وی و یا ایدز مبتلا هستند.
شمال قاره‌ی آمریکا، اروپای مرکزی و غرب اروپا:‌ ۲/۳ میلیون نفر
اروپای شرقی و آسیای مرکزی: ۱/۱ میلیون نفر
آمریکای مرکزی: ۲۵۰ هزار نفر
آمریکای جنوبی: ۱/۶ میلیون نفر
خاورمیانه و شمال قاره‌ی آفریقا: ۲۳۰ هزار نفر
جنوب قاره‌ی آفریقا: ۲۴/۷ میلیون نفر
جنوب شرقی آسیا و اقیانوسیه: ۴/۸ میلیون نفر

در پایان، آن‌چه باید به خاطر داشته باشیم این است که، هنوز درمان قطعی برای ایدز کشف نشده است، و وقتی فردی به ویروس اچ‌آی‌وی آلوده شود تا پایان عمر آلودگی و تبعات آن را تحمل خواهد کرد. با این حال، با تشخیص به موقع و سریع آلودگی به ویروس اچ آی وی در یک فرد، می‌توان از آلوده شدن افرادی که با این شخص در ارتباط اند پیش‌گیری کرد، و همچنین با استفاده از داروهای مناسب روند رشد بیماری٬ یعنی کاهش ایمنی بدن، را بسیار کند کرد. بنابراین، انجام آزمایش‌های دوره ای برای تشخیص آلودگی به ویروس اچ آی وی،‌ به ویژه در میان گروه‌های در معرض خطر، در کنار رعایت اصول ایمنی بهداشت جنسی، لازم و حیاتی است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com