شوخی علم و پژوهش در حکومت امنیتی ولایت فقیه!

سیدغلامرضا فلسفی

خلاصه ماجرا: یک دانشجوی خیالی با توجه به این‌که نمونه آْماری‌اش جهت انجام رساله دکتری، دانش‌آموزان دوره متوسطه هستند، بابت تأیید پرسشنامه و حضور در مدرسه برای انجام تحقیق، به اداره کل آموزش و پرورش استانی خیالی مراجعه می‌کند و با اتفاقاتی مواجه می‌شود که شاید خواندنش در ده پرده برای شما خالی از لطف نباشد.

پرده اول: اداره کل آموزش و پرورش
دانشجو: ببخشید برای تأیید پرسشنامه دانشگاهی باید به کدوم قسمت مراجعه کنم؟
نگهبان اداره کل: تشریف ببرین قسمت معاونت پژوهشی.

پرده دوم: معاونت پژوهشی اداره کل
دانشجو: سلام. من دانشجوی دوره دکتری هستم و برای تأیید پرسشنامه خدمت رسیدم. این پرسشنامه منه. اینم معرفی‌نامه دانشگاهه که ضمیمه‌اش شده.
کارشناس پژوهش اداره کل پس از ورانداز ۲۰ ثانیه‌ای پرسشنامه‌ای هشت صفحه‌ای و الصاق یک فرم بر روی پرسشنامه): باید تشریف ببرین حراست.
دانشجو (با تعجب): چرا حراست؟
کارشناس پژوهش اداره کل: پرسشنامه‌تون مسأله داره.
دانشجو: ممکنه بفرمایین مسأله‌اش چیه؟
کارشناس پژوهش اداره کل: توی سئوال‌هاتون از کلمه‌های ماهواره* و ارتباط با جنس مخالف** استفاده کردین. به ما بخشنامه کردن هر پرسشنامه‌ای که از این‌جور کلمه‌ها توش بود، واسه تأیید بفرستیم حراست.
دانشجو: مگه کلمه ماهواره مشکل داره؟ صدا و سیما آمار رسمی داده ۴۰ درصد مردم در کشور گیرنده ماهواره دارن که آمارهای غیررسمی تا ۷۰ درصد رو هم گزارش می‌دن. در ضمن این تحقیقه؛ تبلیغ استفاده از ماهواره و یا تشویق به ارتباط با جنس مخالف که نیست…
کارشناس پژوهش اداره کل (با پرشی در میان کلام که اگر در ورزشی میدانی بود، رکورد المپیکی انواع پرش‌ها شکسته می‌شد): ببین خانم! من خودم لیسانس حقوقم و به همه زوایای اداری و حقوقی کار هم آشنایی دارم. بحث نکن. اگه می‌خوای کارت انجام بشه، باید بری حراست. بحث هم نداره.
دانشجو: ببخشید آقای فلانی (مافوق خانم کارشناس پژوهش) تشریف دارن؟
کارشناس پژوهش اداره کل: شما مثل این‌که متوجه نشدی. آقای فلانی که سهله، اگه سراغ وزیر رو هم بگیری، باید بری حراست، وگرنه از تأییدیه خبری نیست.

پرده سوم: حراست اداره کل
دانشجو: ببخشید از معاونت پژوهشی منو فرستادن خدمت‌تون که تکلیف پرسشنامه منو روشن کنین.
کارشناس حراست اداره کل (پس از ورانداز پرسشنامه و علامت‌گذاری بیش از ۶۰ درصد سئوال‌ها با سرعتی حیرت‌انگیز): این سئوال‌ها باید تغییر کنن.
دانشجو (درحال غلیان حیرت): این کاری که شما از من می‌خواین، می‌دونین یعنی چی؟ من ماه‌ها وقت گذاشتم تا این پرسشنامه رو با استاد راهنما و مشاور نهایی کردم. اون وقت به همین راحتی می‌گین باید عوض شه؟ عوض شدنش یعنی این‌که باید کل پروپوزال رو عوض کنم. اصلاً برای چی آخه؟ من دانشجوام. با هزینه شخصی ترمی فلان میلیون تومن دارم می‌دم تا تحصیل کنم. می‌خوام یه کار علمی واسه خودم و این مملکت انجام بدم که مسئولین اگه خواستن تصمیمی بگیرن، با چشم باز عمل کنن؛ اون وقت شما…
کارشناس حراست اداره کل: ببین خواهر من! مثل شما روزانه ده تا ده تا میان این‌جا و همه‌شون هم از این حرفا تحویل ما می‌دن. آخه این موضوعه که انتخاب کردی؟ این چه پرسشنامه‌ایه؟ فکر می‌کنی کجا می‌خوای این پرسشنامه رو کار کنی؟ شما تو پرسشنامه‌ات آوردی شبکه‌های ماهواره‌ای! می‌دونی یعنی چی؟ یعنی این‌که فردای توزیع این پرسشنامه باید منتظر یه‌سری پدر و مادر که دلواپس عاقبت به خیری فرهنگی بچه‌شون هستن باشیم که به‌خاطر این پرسشنامه بیان این‌جا و کلی سر و صدا کنن. اون وقت شما می‌خوای جواب‌شون رو بدی؟ برو به‌جای ماهواره، در مورد یه چیز دیگه سئوال کن. اصلاً نمونه آماریت رو عوض کن. برو وایسا کنار خیابون، هر نوجون و جوونی که رد شد، یه پرسشنامه بده دستش پر کنه. ما که وکیل وصی رساله دکتری شما نیستیم.
دانشجو (ملتمسانه): آخه این‌طوری که نمی‌شه. شما رو به خدا یه کاری کنین.
کارشناس حراست اداره کل (با لبخند): البته شما هم حق داری. با این شرایط به‌نظر کل تحقیقت باید عوض شه، ولی چاره‌ای نیست. راهش فقط همینه که اون سئوال‌هایی رو که تو پرسشنامه مشخص کردم، عوضش کنی.
شش ماه بعد…

پرده چهارم: حراست اداره کل
دانش‌جو: سلام منو یادتون میاد؟ شش ماه پیش اومدم واسه تعیین تکلیف پرسشنامه رساله دکتری. گفتین باید پرسشنامه‌ام عوض شه. اصلاح شده‌اش رو آوردم شما ببینین. اینم پرسشنامه قبلیه.
کارشناس حراست اداره کل (پس از تطبیق دو پرسشنامه با لبخندی فاتحانه بر لب): احسنت؛ این شد پرسشنامه. یادتون باشه کارتون به سلامتی انجام شد، نتیجه‌اش رو بیارین من ببینم.
دانش‌جو: چه احسنتی؟ مجبور شدم کل پروپوزالم رو عوض کنم. کلی بدبختی کشیدم.
کارشناس حراست اداره کل: به‌جاش از کلی دلواپسی فرهنگی جلوگیری کردی، خواهرم. این خودش تو این اوضاع و احوال کم چیزی نیست.
و بعد از پاراف کردن پشت و روی هشت صفحه پرسشنامه و نوشتن یک متن دست‌نویس ناخوانا گفت: این پرسشنامه و متن نوشته شده رو بدین کارشناس پژوهشی تا بقیه کاراش انجام شه.

پرده پنجم: کارشناسی پژوهشی اداره کل
دانش‌جو: خانم این رو از حراست دادن بدم خدمت شما.
کارشناس پژوهش اداره کل: آه! شما هنوز کارتون تموم نشده (با لحنی شیطنت‌آمیز). من فکر کردم فارغ‌التحصیل شدین!
دانش‌جو: نه به لطف شما و همکاراتون یه شش ماهی از زندگی عقب افتادیم.
کارشناس پژوهش اداره کل: دلگیر نباشین. ما این‌جا فقط قانون رو اجرا می‌کنیم. واسمون فرق هم نمی‌کنه که کی و چی باشه؟ البته حسن این تأخیر شش ماهه اینه که کارتون پخته‌تر شد.
و پس از زدن مهر تأییدیه بر تمام صفحات پرسشنامه گفت: تشریف ببرین دبیرخانه، شماره نامه‌تون رو بگیرین، اصل نامه‌تون از طریق دبیرخانه ارسال می‌شه به منطقه.

پرده ششم: اداره آموزش و پرورش منطقه
دانش‌جو: سلام. می‌خواستم ببینم بابت پیگیری این شماره نامه کجا باید برم؟
نگهبانی منطقه: تشریف ببرین دفتر معاون پژوهشی.

پرده هفتم: دفتر معاون پژوهشی منطقه
دانش‌جو: ببخشید من واسه تکمیل پرسشنامه دوره دکتری خدمت رسیدم. مثل این‌که نامه هم خدمت‌تون ارسال شده.
مسئول دفتر: باید تشریف ببرین حراست.
دانش‌جو: حراست؟ دوباره حراست؟ من یه‌بار رفتم حراست اداره کل، شش ماه از کار و زندگی عقب افتادم. دیگه واسه چی باید برم حراست؟
مسئول دفتر: روالش اینه خانم. تشریف ببرین حراست، دوستان خدمت‌تون هستن.

پرده هشتم: حراست منطقه
دانش‌جو: ببخشید درخصوص تکمیل پرسشنامه دوره دکتری از دفتر معاون پژوهشی منطقه گفتن خدمت‌تون برسم.
مسئول حراست منطقه: درست گفتن. عجالتاً نشونی کامل محل کار و منزل و شماره‌های تلفن ثابت و همراه رو روی پرسشنامه بنویسین. راستی مدارس کدوم دوره تحصیلی می‌خواین برین؟
دانش‌جو: من نمونه آماری‌ام ده مدرسه دخترونه و ده مدرسه پسرونه دوره متوسطه است.
مسئول حراست منطقه (پس از چند لحظه مکث و تایپ یک‌سری مطلب): تشریف ببرین معرفی‌نامه‌تون به مدارس رو از دبیرخونه بگیرین.

پرده نهم: دبیرخانه منطقه
دانش‌جو: از حراست گفتن واسه گرفتن نامه خدمت‌تون برسم.
مسئول دبیرخانه منطقه: بفرمایین نامه‌تون آماده‌اس.
دانش‌جو (پس از مطالعه نامه): ببخشید فکر کنم یه اشتباهی شده. من قراره توی ده تا مدرسه دخترونه و ده تا مدرسه پسرونه پرسشنامه‌هامو توزیع کنم؛ ولی این‌جا تو نامه اومده فقط مدارس دخترونه.
مسئول دبیرخانه منطقه: نمی‌دونم خانم؛ این نامه شماست. اگه مشکلی دارین، تشریف ببرین حراست.

پرده دهم: حراست منطقه
دانش‌جو: ببخشید آقا فکر کنم اشتباهی پیش اومده. من خدمت‌تون عرض کردم که پرسش‌نامه‌ام باید توی ده تا مدرسه دخترونه و ده تا مدرسه پسرونه توزیع بشه، ولی تو نامه معرفی به مدارس فقط مدارس دخترونه ذکر شده.
مسئول حراست منطقه: مگه شما توی این کاری که می‌خوای انجام بدی، همکار مرد هم داری؟
دانش‌جو (با عصبانیتی زائدالوصف): چه ربطی داره؟ آقا این رساله دکتری منه. معلومه که من باید تنها این کار رو انجام بدم.
مسئول حراست منطقه: خب مشکل همینه که شما از گردش کار ادارات توی این حوزه خبر ندارین. تو نامه‌ای که از اداره کل اومده، نوشته شده شما صرفاً می‌تونی پرسشنامه‌هات رو توی مدارس دخترونه توزیع و تکمیل کنی.
دانش‌جو (درحال انفجار از عصبانیت): آخه برای چی؟ من نمی‌دونم این کارا چه معنی داره؟ بعد شش ماه علافی و کلی بدبختی و گرفتاری، تازه فقط مدارس دخترونه؟ بعد می‌گن جایگاه پژوهش تو این مملکت فلان و بسیاره…
مسئول حراست منطقه: بی‌خودی سیاه‌نمایی نکن خانم. اتفاق خاصی نیفتاده که. طبق قانون، خانومای محقق فقط می‌تونن برن تو مدارس دخترونه کار تحقیقی انجام بدن و آقایون هم فقط تو مدارس پسرونه. حالا هم شما می‌تونی بری طرحت رو اصلاح کنی یا عنوان رساله‌ات رو عوض کنی یا چه می‌دونم یه همکار مرد ورداری بیاری. این که دیگه کاری نداره که این‌قدر جوش می‌زنی. دلواپس چی هستی خانوم؟ با این توضیحات بازم راهکار می‌خوای نشونت بدم یا همین قدر که نشونت دادم کفایت می‌کنه؟…

و باز هم شش ماه بعد…

* بنا به خلاصه نظرسنجی شماره ۳۰ مرکز تحقیقات صدا و سیما درباره شبکه‌های ماهواره‌ای، میزان بینندگان شبکه‌های ماهواره‌ای در سطح ملی از ۱۹.۳ درصد در سال ۱۳۸۳ به ۳۴.۹ درصد در سال ۱۳۸۸ افزایش یافته است. بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی دیگر مراجع رسمی، تعداد شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان از ۳ شبکه در سال ۱۳۷۳ به ۱۲۵ شبکه در سال ۱۳۹۱ رسیده که از این تعداد، بیش از ۱۳ شبکه ۲۴ ساعته فقط به پخش سریال و فیلم سینمایی اختصاص دارند. مخاطبان شبکه‌های ماهواره‌ای در کشور به‌طور متوسط روزانه ۳ ساعت از وقت خود را به تماشای برنامه‌های مختلف کانال‌های ماهواره‌ای اختصاص می‌دهند که بخش اعظم این برنامه‌ها شامل فیلم‌های سینمایی، موسیقی و برنامه‌های سرگرم‌کننده و تفریحی و یا اخبار و برنامه‌های تحلیلی است.

** به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۳ در سمینار بهداشت روانی دانشجویان در اصفهان اعلام کرد که نتیجه تحقیقات این وزارتخانه نشان می‌دهد که ارتباط دختران و پسران در ایران و پیش از دانشگاه نسبت به ۳۰ سال گذشته سه برابر شده و زمان شروع رابطه به دوران تحصیلی متوسطه اول و نوع رابطه از عاطفی به جنسی رسیده و ارتباط همزمان یک دختر یا پسر با چند نفر هم افزایش یافته ‌است.
دکتر محمود گلزاری در ادامه درباره تحقیق انجام شده گفت که در این مطالعه تحقیقی مشخص شد که ۴۰ درصد از دانش‌آموزان رابطه با جنس مخالف را از ۱۴ سالگی شروع کرده‌اند.
بر اساس تحقیق این روان‌شناس، از هزار دانش‌آموز دختر و پسر دبیرستانی که به‌طور تصادفی برای تحقیق انتخاب شدند، بیش از ۴۰ درصد دختران دانش‌آموز تجربه ارتباط با جنس مخالف را گزارش داده بودند. حدود ۲۰ درصد این دختران پیش از ۱۴ سالگی، یعنی دوره متوسطه اول و ۷۰ درصد قبل از ۱۶ سالگی تجربه رابطه جنسی داشتند.
و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل…

• کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)