چای گیلان دم نکشیده، سوخت

حال این روزهای چایکاران گیلانی خوب نیست. گرما، خشکسالی و کم‌آبی امان باغداران این خطه را بریده. در مناطق زراعی و باغات چای گیلان دیگر از بوی چای دم‌کشیده خبری نیست. کاهش بارندگی از خردادماه امسال تاکنون و شدت گرمای بی‌سابقه، منجر به سوختگی برگ‌ها، جوانه‌ها و بوته‌های چای و عدم برداشت برگ سبز چای از باغات شده است، به‌طوری که اکثر بوته‌های چای دچار سوختگی کامل شده‌اند، این بلای بی‌سابقه وضعیت معیشت چایکاران را در معرض خطر جدی قرار داده است.

رضا میر کلاهی، چایکار فومنی که به گفته خودش بیش از ٣٠‌سال است چای می‌کارد، به «شهروند» گفت: «در تمام این ٣٠‌سال چنین گرمایی در فومن را به چشم ندیدم، امسال به دلیل گرمای هوا و آفتاب زیاد همه محصول باغم از بین رفته است و تمام بوته‌های چای به‌طور کامل سوخته، به همین دلیل هم نمی‌توانم هیچ برداشتی داشته باشم، وضعیت چایکاران در گیلان به اندازه کافی وخیم بود، امسال گرما و کم‌آبی مشکلات ما را صد چندان کرده است. ما از مسئولان انتظار داریم در این شرایط به ما کمک کنند.»

بعد از برنج، چای دومین محصول استراتژیک گیلان است، به‌طوری که ٩٠‌درصد باغات چای کشور در این استان قرار دارد. بنابر اعلام علی محرر، رئیس‌سازمان چای کشور میزان برداشت برگ سبز چای از باغات گیلان نسبت به‌سال گذشته ٢۴‌درصد کاهش داشته است، به عبارت دیگر برگ سبز چای ١٧‌هزار تن کمتر از ‌سال گذشته تولید شده است.

این درحالی است که براساس اعلام مسئولان سازمان چای کشور، فقط ١۴‌درصد چایکاران در ‌سال زراعی ٩٣-٩٢ محصولات خود را بیمه کردند. براساس اعلام وزارت جهادکشاورزی سطح زیر کشت چای در استان گیلان ٢۵‌هزار و ١٠٢ هکتار است و برای تولید این محصول، بالغ بر ۵۵‌هزار نفر به صورت مستقیم فعالیت دارند.

حسن صمدی، چایکار لاهیجانی یکی از صدها چایکاری است که در این منطقه به دلیل مشکلات مالی نتوانسته باغ خود را بیمه کند. وی به «شهروند» گفت: «مشکلات تولید چای به قدری زیاد است که ما فقط می‌توانیم با فروش چای هزینه‌های تولید را سر به سر کنیم و مقداری از درآمد را به گذران زندگی اختصاص دهیم. با این وضعیت دیگر توان بیمه کردن محصولات را نداریم. شرایط بیمه چای هم خیلی دشوار است، فقط باغدارانی که توان مالی بالایی دارند از پس آن بر می‌آیند.»

او ادامه داد: «مسئولان سازمان چای و جهادکشاورزی از باغ من و تعداد دیگری از باغداران در لاهیجان هنگام بازدید، عکس و فیلم تهیه کرده‌اند، امیدواریم این رفت و آمدها نتیجه داشته باشد. نیمی از محصول باغ من از بین رفته است و اگر هرس بوته‌های سوخته زودتر انجام نشود، بقیه محصول را نیز نابود خواهد کرد. اگر کمکی به چایکارانی که امسال بیمه نبودند نشود، نمی‌دانم برای تأمین هزینه نیمه دوم‌سال چه‌کار کنم؟»

هرچند رئیس سازمان چای کشور چند روز پیش اعلام کرد، برای برون رفت از وضعیت موجود چایکاران گیلانی پیشنهادات خود را به وزارت جهادکشاورزی منعکس کرده است و ابراز امیدواری کرده تا تامین، تخصیص و ابلاغ اعتبار «به‌زارعی» برای پرداخت به چایکاران به منظور هرس زودهنگام بوته‌های آسیب‌دیده از خشکسالی صورت گیرد تا از حریق باغات چای جلوگیری شود و بخشی از خسارت چایکاران از محل حوادث غیرمترقبه، با بیمه کشاورزی تامین شود، ولی در خوشبینانه‌ترین حالت، پرداخت این تسهیلات تا آغاز فصل زمستان زمان خواهد برد.

این سخنان درحالی از سوی علی محرر مطرح می شود که دکتر محمدعلی نجفی، استاندار گیلان، خسارت وارده بر چایکاران گیلانی را حدود ٣٠‌میلیارد تومان برآورد کرده است. او معتقد است، تنها زمانی‌که سازمان چای تنها به‌عنوان خریدار بزرگ این محصول عمل می‌کند، مشکلات چایکاران باقی می‌ماند.

او با اشاره به اقدام دولت و تخصیص۶٠‌میلیارد تومان اعتبار در زمینه «به‌زارعی» گفت: «این رقم در بخش هرس، به‌زراعی و به‌نژادی باغات چای اختصاص یافت اما در زمستان ‌سال گذشته قدمی برای استفاده از این تسهیلات برداشته نشد. باغاتی که امسال هرس شدند کمتر آسیب دیدند.»

تا ‌سال گذشته فقط منابع داخلی بانک‌ها می‌توانست تا حدی تسهیلات به‌زارعی برای هرس به موقع را در اختیار چایکاران قرار دهد و عملا هیچ‌گونه اعتباری در این زمینه برای چایکاران درنظر گرفته نشده بود، ولی اکثر چایکاران به دلیل بدهی معوقه و شرایط بد مالی عملا از این تسهیلات بی‌بهره بودند، به همین دلیل هم وزارت جهادکشاورزی با حمایت مجمع نمایندگان گیلان در مجلس و استانداری گیلان توانست مبلغ ۶٠٠ میلیارد ریال را در لایحه بودجه امسال به این منظور اختصاص دهد. اقدامی که بنا بر نظر کارشناسان در حوزه تولید چای یکی از محوری‌ترین امور زیربنایی زراعت است، ولی باتوجه‌به مشکلات پیش آمده برای چایکاران به نظر می‌رسد، این قشر زحمت‌کش به اقدامات حمایتی بیشتری در این زمینه نیاز دارند. در روزگاری که چای ایرانی به‌هزار و یک دلیل با اقبال خوبی از طرف بازار مصرف داخلی مواجه نیست و عملا قافیه را به رقبای گردن کلفت خارجی خود باخته، نیاز به حمایت و دستگیری از تولیدکنندگان این محصول بیش از پیش احساس می‌شود.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)