انجمن بین المللی ایران شناسی، روزنامه کیهان و کنفرانس استانبول

بیانیه انجمن بین‌ المللی ایران‌شناسی در باره نهمین کنفرانس دوسالانه انجمن در استانبول

کمبریج، ماساچوست ـ ایاات متحد امریکا، بیست و دوم اوت ۲۱۰۲ هراس از رفتار کینه وزرانه وزارت علوم ، پژوهش و فناوری ایران پژوهشگران ساکن ایران را از شرکت در نهمین کنفرانس دو ساانۀ انجمن بین المللی ایران شناسی )استانبول، ترکیه ۲ تا ۴ اوت ۲۱۰۲( باز داشت. در این کنفرانس شماری چشمگیر و بیسابقه از پژوهشگران و استادان مطالعات ایران شناسی، از جمله افغانستان، استرالیا، اتریش، بلغارستان، کانادا، کوستاریکا، دانمارک، مصر، فرانسه، گرجستان، آلمان، مجارستان، هندوستان، ایران، ایرلند، اسرائیل، ایتالیا، ژاپن، لبنان، هلند، زاندنو، رومانی، روسیه، اسپانیا، سوئیس، ترکیه، اوکراین، انگلستان، ایاات متحد آمریکا وازبکستان، شرکت کردند و حاصل آخرین پژوهش هایشان را با همکاران خویش و با دیگر حاضران در این کنفرانس در میان نهادند. دریغ که، به سبب یادآوری ها پیگیر و بی پرده ی سخنگویان رسمی جمهوری اسامی دربارۀ پیامدهای هراسناکی که میتوانست در انتظار آن گروه از پژوهشگران و استادان دانشگاه های ایران باشد که در این کنفرانس شرکت کنند، سهم این پژوهشگران و استادان درغنی ساختن بحث ها و بررسی های این کنفرانس بسیار اندک تر از آن بود که شایستۀ جایگاه آنان است.

با این همه، شمار پژوهشگران شرکت کننده در گردهمائی امسال به رقم بی سابقه ی پانصد و بیست و پنج تن رسید. نوشته ها و بررسی های این پژوهشگران که در یکصد و بیست و پنج نشست کنفرانس ارائه شد نشانگر پژوهش های ارزندۀ آنان دررشته های گوناگون ایران شناسی در سراسر جهان بود: از تاریخ ایران باستان، سنتهای دینی ایرانی و پژوهشهای قرآن شناسانه گرفته تا بررسی روابط ایران با امپراطوری عثمانی، روسیه ،هندوستان، ایاات متحد آمریکا و اسرائیل. بسیاری دیگر از رشته های ایران شناسی نیز در این کنفرانس مطرح شد، از جمله موسیقی، هنرهای زیبا، تآتر و سینمای ایران، زبان و ادبیات فارسی، معماری، صنعتگری، اقتصاد، سیاست و حکومت، روابط خارجی. گوناگونگی موضوع های مورد بحث در این کنفرانس، شرکت شماری بسیار از پژوهشگران و استادان کارآمد و نامدار ایرانی و غیرایرانی و حضور جمعی چشمگیر از دانشجویان و دانشوران جوان و مشتاق، در این گرد همائی علمی را باید نشانی تازه از سرزندگی و بالندگی رشته های گوناگون در قلمرو پژوهشهای ایران شناسی شمرد.

انجمن بین المللی ایران شناسی نخستین بنیاد ویژۀ مطالعات ایران شناسی است که به سال ۰۶۹۱ میادی در خارج از ایران بنیان گرفت. این انجمن از آغاز همواره به معیارها و ضوابط پژوهش مدرن علمی و دانشگاهی پایبند بوده، همکاری با نهادهای پژوهشی مشابه را ارج نهاده، از جانبداری های سیاسی و مکتبی پرهیز کرده و استقال مالی خویش را پیوسته پاس داشته است. بربنیاد چنین اصول و ارزشهائی است که انجمن در پهنه های گوناگون فعالیتهای پژوهشی و علمیش پذیرای همکاری دانشوران و پژوهندگان رشته ایران شناسی با هویت های قومی، دینی و ملیتی گوناگون بوده است. مهمتر از همه، این انجمن هیچگاه و از هیچ دولت یا نهاد سیاسی دیگری کمک مالی دریافت نکرده تا استقال دانشگاهی اش همیشه محفوظ ماند و فعالیت های علمی و پژوهشی اش از هر آسیب و خدشه ای مصون باشد. با این همه، استقال عمل و ماهیت علمی و پژوهشی انجمن تضاد و تباینی با هویت گروهی یا گرایشهای سیاسی اعضای پیوسته و وابستۀ خود نداشته است.

مایه تاسف است که اندک زمانی پیش از برگزاری کنفرانس روزنامۀ کیهان، ارگان نیمه رسمی جمهوری اسامی ایران، بی اعتنا به ماهیت و اهداف انجمن، در نوشته و گزارشهای گوناگون این انجمن را آماج اتهامات یکسره نادرست و ناروا کرد و کنفرانس را مولود تبانی و توطئه »عوامل صهیونیستی و سلطنت طلب« شمرد. دو نشستی که به »روابط ایران و اسرائیل « و به » پژوهشهای بهائی وبابی« اختصاص داشت، تنها سند ارائه شده از سوی گردانندگان این روزنامه برای وارد کردن این گونه اتهامات به کنفرانس بود. در پی چنین اتهامات یکسره بی اساس همین روزنامه از وزارت علوم، پژوهش وفناوری ایران خواست تا از شرکت هفتاد و چهار استاد و پژوهشگر ایران در این گردهمائی علمی جلوگیری کند گرچه بسیاری از آنها با پذیرفتن دعوت کنگره، از پیش چکیدۀ مقاله های خویش را به گروه داوران فرستاده بودند. از سوی دیگر، وزارت علوم، پژوهش و فناوری ایران ً ظاهرا در اجابت فوری این درخواست به رؤسای دانشگاه ها و مراکز علمی دستور داد تا با تهدید دعوت شدگان به اخراج از نهادهای آموزشی و پژوهشی ایران، آنان را از شرکت در کنگره منصرف سازد. در پی چنین تهدیدهائی بود که بیشتر پژوهشگران دعوت شده از ایران رای به انصراف از شرکت در این کنگره دادند. به احتمال بسیار دلیل این انصراف تنها محروم شدن از تدریس دانشگاهی در ایران نبود. در تصمیم به این انصراف، هراس از محکوم شدن به کیفرهای دیگری را نیز که در حوزۀ اختیارات و عملیات مراکز امنیتی جمهوری اسامی است را نمی توان نادیده گرفت.

به این ترتیب، سیزده نشست کنفرانس )ده درصد کل نشست ها( از میان یکصد و بیست و پنج نشست برنامه ریزی شده برگذار نشد. تهدیدهای صریح و پیگیر مقام های رسمی و نیمه رسمی جمهوری اسامی با هدف محروم کردن پژوهشگران و استادان ایرانی از شرکت در یک همایش علمی و پژوهشی را باید بی گمان تجاوزی بارز نسبت به آزادی های علمی و نقض آشکار تعهداتی دانست که دولت ایران با پیوستن به میثاقها و قراردادهای متعدد بین المللی ناظر بر حقوق بشر برعهده گرفته است از جمله تعهد به تأمین و تضمین آزادی سفر و بیان و نشر اندیشه. اعامیۀ جهانی حقوق بشر، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، میثاق یونسکو در بارۀ رفع تبعیض های آموزشی، از جمله میثاق های نقض شده از سوی دولت جمهوری اسامی اند.

انجمن بین المللی ایران شناسی با رد قاطعانۀ اتهام سیاسی بودن این انجمن، نه تنها تهدیدهای جمهوری اسامی را در محروم ساختن استادان و پژوهشگران ایران از شرکت در یک گردهمائی علمی و پژوهشی، بلکه نمونه های دیگر رفتار خودسرانه و غیرقانونی مقام های مسئول این حکومت در تهدید آزادیهای علمی و نقض استقال دانشگاه های ایران را به شّدت محکوم می کند. این انجمن رهبران و دیگر مقام های مسئول جمهوری اسامی را به این واقعیت هشدار می دهد که دخالتهای پیگیرو غیرقانونی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی استادان، مربیان و دانشجویان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در ایران سرانجام عاملی منفی و بازدارنده در رشد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعۀ ایرانی خواهد بود. انجمن بین المللی ایرانشناسی از حکومت ایران می خواهد تا با تأمین استقال دانشگاه ها و مراکز آموزش علمی و مصون داشتن آنان از هرگونه دخالت سیاسی، و با تأمین آزادی علمی و پژوهشی دانشگاهیان از جمله آزادی برقراری ارتباط و مبادلۀ آزادانۀ علمی و فرهنگی دانشوران ایرانی با همتایانشان در جوامع دیگر جهان، به تعهدهای بین المللی و دیرینۀ دولت ایران، به ویژه در موارد یاد شده، پایبند بماند.

دکتر هوشنگ شهابی رئیس انجمن بین المللی ایرانشناسی Iranianstudies.com

رونوشت : – انجمن علوم اجتماعی، استرالیا – انجمن آمریکایی ادب و هنر – شورای آمریکایی انجمنهای علمی – انجمن آمریکائی تاریخ – انجمن آمریکایی علوم سیاسی – سازمان عفو بین الملل – انجمن علوم انسانی، استرالیا – انجمن علوم انسانی، باواریا – انجمن علوم و دانشهای انسانی، برلن – براندنبورگ – بنیاد کانادائی دانش های اجتماعی و علوم انسانی – نشریۀ آموزش عالی – سازمان همکاریهای اقتصادی )تهران( )شاخه فرهنگی ( – انجمن دانش و ادب، فناند – سازمان دیده بان حقوق بشر – آکادمی علوم، مجارستان – وزارت علوم، پژوهش و فناوری ایران – سازمان کنفرانس اسامی – جده – بنیاد پژوهشهای خاورمیانه، گروه آزادی پژوهش های علمی – انجمن زبان های مدرن – بنیاد قلم – هیئت نمایندگی دائم جمهوری اسامی ایران در یونسکو – انجمن سلطنتی علم و هنر )بلژیک ( – انجمن سلطنتی ادب، تاریخ و عهد عتیق ) سوئد( – بنیاد دانشوران در خطر – صندوق پشتیبانی از دانشوران – انجمن پژوهشگران تاریخ روابط خارجی آمریکا – دبیر کل یونسکو، پاریس – دفتر یونسکو در تهران – شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد )UNHRC( – گروه اقتصادی و اجتماعی آسیا و اقیانوسیه سازمان ملل متحد )ESCAP(

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)